Thực trạng nhiễm HIV ở nhóm tuổi thanh thiếu niên như thế nào?
Theo Tổ chức Y tế thế giới, HIV vẫn là một vấn đề sức khỏe cộng đồng lớn trên toàn cầu. Đến nay ước tính có khoảng 39 triệu người sống chung với HIV vào cuối năm 2022. Chỉ tính riêng năm 2022 đã có khoảng 630 nghìn người tử vong do các nguyên nhân liên quan đến HIV và 1,3 triệu người nhiễm HIV.
Trong đó, trên toàn thế giới có tới 40% ca nhiễm mới là ở những người trẻ tuổi từ 15-25 tuổi và mỗi ngày có khoảng 5.000 thanh niên trên thế giới nhiễm HIV tương đương với gần 2 triệu ca mắc mới mỗi năm.
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ nhiễm HIV ở thanh thiếu niên?
Quan hệ tình dục không an toàn
Năm 2021, Việt Nam có khoảng 22,1 triệu thanh niên, chiếm 22,5% dân số trong độ tuổi 16-30 tuổi. Theo TS. Đặng vũ Cảnh Linh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thanh niên, lứa tuổi thanh niên đang trong quá trình phát triển sinh lý, không dễ kiểm soát sinh lý như người trưởng thành nên là nhóm đối tượng có nguy cơ cao lây nhiễm HIV qua con đường quan hệ tình dục không an toàn.
Nguyên nhân do ngoài việc học tập, lao động thì nhu cầu kết bạn, vui chơi, giải trí, yêu đương, gia đình... cũng là những vấn đề được thanh niên quan tâm. Do đó, nhóm thanh niên có nguy cơ cao hơn nhóm khác do xuất phát điểm đầu tiên chính là do nhu cầu của bản thân nhưng lại thiếu kiến thức về tình dục an toàn như sử dụng bao cao su...
Quan hệ tình dục không an toàn làm lây truyền HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) khác. Tỷ lệ mắc STDs lại làm tăng nguy cơ mắc và lây lan HIV.
Quan hệ tình dục đồng tính là nguy cơ cao gây nhiễm HIV
Sử dụng chất kích thích
Việc sử dụng rượu, ma túy hoặc sử dụng chất trong quan hệ tình dục, đặc biệt là quan hệ tình dục đồng tính nam có thể có những hành vi nguy hiểm như quan hệ tình dục mà không sử dụng bao cao su hoặc thô bạo...
Sự phát triển của mạng xã hội
Thực trạng lây nhiễm HIV ngày càng trẻ hóa, đặc biệt phát triển mạnh ở đối tượng nam quan hệ tình dục đồng giới, qua quan hệ tình dục không an toàn. Mặc dù hiện nay, xã hội đã có cái nhìn cởi mở hơn, bớt định kiến hơn với người đồng tính, nhưng bản thân họ vẫn sống khép kín, che giấu bản năng con người của mình và tìm kiếm bạn bè một cách kín đáo.
Đặc biệt, sự phát triển mạng xã hội, sự phát triển của các nhóm kín rất khó kiểm soát nên việc thực hiện truyền thông, cung cấp kiến thức, dịch vụ y tế cũng gặp khó khăn. Chính vì vậy, khi nhóm đối tượng này có trường hợp nhiễm HIV thì khả năng lây lan cao hơn, khó phát hiện hơn.
Khó khăn trong việc dùng thuốc điều trị
Không những thế, việc tuân thủ điều trị bằng thuốc điều trị HIV đối với các trường hợp nhiễm HIV là thanh niên còn gặp khó khăn cũng khiến cho tình trạng nhiễm không được kiểm soát, gây nguy cơ lây truyền cao hơn.
Khó khăn trong tuân thủ điều trị ở thanh thiếu niên có thể do thái độ kỳ thị của người xung quanh khiến họ bỏ qua liều thuốc để che giấu tình trạng nhiễm HIV của mình với người khác. Lịch trình bận rộn cũng khiến việc uống thuốc điều trị HIV đúng giờ mỗi ngày khó khăn. Hơn nữa, các tác dụng phụ của thuốc điều trị HIV có thể gặp khiến bỏ liều.
Tư vấn sử dụng thuốc điều trị HIV cho bệnh nhân.
Hệ lụy của nhiễm HIV ở thanh thiếu niên
Tỷ lệ nhiễm HIV ở thanh thiến niên không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý của cá nhân mỗi người mà còn tác động đến nhiều lĩnh vực khác do đây là lực lượng lao động chính trong xã hội.
TS. BS. Nguyễn Thu Giang, Phó Viện trưởng Viện Phát triển sức khỏe cộng đồng Ánh Sáng cho biết, tỷ lệ nhiễm HIV trong độ tuổi từ 16-39 tuổi chiếm 79%. Đây là lực lượng lao động chính trong xã hội nên tỷ lệ nhiễm HIV cao trong nhóm này sẽ đe dọa đến nền kinh tế, gây ra gánh nặng về y tế, cho gia đình, người thân khi phải chi phí, điều trị cho người nhiễm HIV.
Bên cạnh đó, tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm thanh niên cao còn ảnh hưởng tới chất lượng dân số do đây là độ tuổi kết hôn, sinh con. Nhìn rộng hơn, tỷ lệ nhiễm HIV trong thanh thiên ngày càng cao sẽ ảnh hưởng cả đến an ninh chính trị và văn hóa.
Do đó, để làm giảm tỷ lệ lây nhiễm HIV trong đối tượng này cần tích cực thực hiện đồng bộ một loạt các biện pháp như truyền thông, giáo dục, thay đổi nhận thức cho thanh niên; giảm kỳ thị với người nhiễm HIV; nâng cao năng lực cho các nhóm tiếp cận cộng đồng; cung cấp các vật dụng giảm tác hại như bao cao su, bơm kim tiêm...
Mời bạn xem tiếp video:
Bé trai 14 tuổi nhiễm HIV báo động lây nhiễm nhóm đồng tính nam | SKĐS
