Kỳ III : Chuyện tình phạm nhân
Những phạm nhân trẻ khi vào đây chưa vợ chưa chồng, hoặc có vợ chồng người ở trong trại, người ngoài xã hội, thậm chí có cả hai vợ chồng cùng lĩnh án. Nhưng dù hoàn cảnh thế nào thì họ cũng là những con người với những đòi hỏi rất người và cảnh sát trại giam (CSTG) cũng không quên cái phần tình trong những con người dù phạm tội. Ấy là sự nhân đạo và ở trại giam, ta chỉ có thể cảm hóa con người bằng chính sự nhân đạo.
 Buồng hạnh phúc là một trong những động lực để phạm nhân phấn đấu cải tạo. Ảnh: Hoàng Dương |
Khi buồng hạnh phúc được nhìn, được thiết kế dưới góc độ văn hóa thì phạm nhân được vào cảm thấy yêu cuộc sống hơn đã đành mà người chưa được vào buồng hạnh phúc cũng nhìn mà muốn, mà phấn đấu cải tạo.
Chuyện tình ngay trong Trại Phú Sơn 4 cũng có. Dân Thái Nguyên nhiều người biết đến một “đại gia cấp tỉnh” là “Dũng Ka cơ”. Anh vốn là cựu tù của Phú Sơn 4, từng là tướng cướp khét tiếng khắp vùng đào vàng đất Thái.
Ngày thụ án, trong trại có cô giáo O. bị tội “lạm dụng tín nhiệm” do vỡ nợ được trại điều về nhà trẻ Phân trại K2. Duyên trời run rủi thế nào mà anh chị phải lòng nhau chỉ bằng ánh mắt nhìn từ xa. Thế rồi mỗi lần trông thấy nhau, gần thì buông được vài câu, xa thì cả hai nói chuyện bằng ký hiệu, vậy mà đêm về, cả hai cũng xốn xang hoặc trăn trở vì bên kia dỗi hờn trách móc qua ký hiệu. Ra trại, họ đợi nhau và xây tổ ấm, nay trở nên thành đạt trên thương trường với một công ty đóng ven đường quốc lộ gần thị trấn Sông Công. Hôm Dũng “Ka cơ” đối thoại với nhà văn Chu Lai trên truyền hình, Chu Lai đùa: “Hôm nay khán giả truyền hình tưởng tớ là cựu tướng cướp, cậu là nhà văn vì trông tớ bụi quá còn cậu bảnh bao quá!”.
Không biết còn bao cuộc tình trên mảnh đất Trại giam Phú Sơn 4 này dẫu họ không hề gần gũi chỉ đối thoại bằng ký hiệu tay từ xa để rồi khi trở về với xã hội đã tìm đến nhau nên vợ nên chồng, chí thú làm ăn, dựng xây tổ ấm. Thượng tá Chung - Phó giám thị phụ trách tại K4 bảo: “Tôi bao nhiêu năm ở đây mà vẫn không thể dịch được những ký hiệu ấy. Mà mình hiểu sao được bởi đấy là ngôn ngữ của tình yêu, chỉ những người yêu nhau mới hiểu”.
Còn sự sống, còn tình yêu ngay cả nơi ai đó mất quyền công dân. Thấu hiểu điều này, CBCS Trại giam Phú Sơn 4 bằng thái độ thật sự trân trọng con người đã khơi dậy phần tình trong những trái tim lầm lỗi. Các anh chị không chỉ làm công việc hiện tại theo nhiệm vụ được giao mà còn lo cả phần tương lai của phạm nhân bằng việc xây dựng niềm tin trong họ, tin ở cuộc sống, ở bè bạn và tin vào chính mình. Niềm tin ấy cũng là bức tường chắc chắn nhất không phải để trốn trại mà quan trọng hơn, để chống lại mọi cám dỗ đang rình rập xung quanh.
Lê Quý Hiền