Tuy nhiên không ít người đã gặp phải những trở ngại về sức khỏe và tâm lý do thiếu hiểu biết tường tận trước khi quyết định thay đổi giới tính của mình.
Thách thức đầu tiên:
Thay đổi nội tiết khi chuyển từ nam sang nữ:
Testosterone đóng vai trò rất quan trọng trong biệt hóa giới tính và hình thành những đặc tính sinh dục hướng nam (giọng nói, da lông, tóc móng, hình thái bên ngoài...), hình thành ham muốn tình dục, tân tạo tinh trùng
Testosterone đóng vai trò trong điều hoà chuyển hóa, tạo xương, tạo hồng cầu, tân tạo cơ.
Nếu ngưng testosterone đột ngột sau khi dậy thì (mất hai tinh hoàn do chấn thương, do ung thư, do quai bị…), toàn bộ quá trình chuyển hóa sẽ bị rối loạn, các đặc tính nam giới sẽ ngừng và sẽ có hiện tượng rụng lông, râu không mọc và các hoạt động tình dục sẽ chấm dứt. Bệnh nhân có xu hướng thay đổi theo hướng ngược lại.
Trong trường hợp bệnh nhân chuyển giới trong giai đoạn sau dậy thì khi sử dụng hormon để lấn át hoạt động của androgen và bắt các thụ thể tiếp nhận androgens phải chuyển sang tiếp nhận estrogen phải cần một thời gian để điều chỉnh trong cơ thể. Giai đoạn này cơ thể sẽ có tình trạng rối loạn nội tiết và có thể dẫn đến những phản ứng rối loạn tâm thần, rối loạn chuyển hóa...
Một vấn đề khác cũng đáng quan ngại đó chính là dù thay đổi đến mấy vẫn sẽ rất khó thay đổi hình thể cấu trúc xương, dây thanh âm, và những dấu hằn trên võ não.
ThS.BS. Mai Bá Tiến Dũng trò chuyện cùng những người chuyển giới bên lề hội nghị Chăm sóc Sức khỏe người Chuyển giới tổ chức cuối tháng 11/2018
Thay đổi nội tiết từ nữ sang nam:
Quá trình thay đổi khi chuyển giới từ nữ sang nam cũng diễn tiến tương tự như ở nam sang nữ nhưng diễn ra rầm rộ hơn, cụ thể khi chuyển sang nam, người chuyển giới sẽ không có kinh nguyệt, ngực teo nhỏ đi, mọc râu, thay đổi cấu trúc da, buồng trứng ngưng hoạt động.
Người chuyển từ nữ sang nam cũng có giai đoạn thay đổi nội tiết trung bình từ 6 - 12 tháng; tâm lý thường có những biểu hiện như trở nên nóng tính, một số người gắt gỏng hơn trước… Ngoài ra một số người khác còn có thể thay đổi cả hành vi, ví dụ xuất hiện cách xử sự mà trước đó chưa hề có.
Các biến chứng khi điều trị nội tiết
Rối loạn tân tạo hồng cầu có thể gây hiện tượng đa hồng cầu và thuyên tắc mạch. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, thậm chí ảnh hưởng một cách nguy hiểm đến người chuyển giới. Điều trị nội tiết còn có thể gây ápxe chỗ chích; sốc phản vệ; thuyên tắc mạch do tiêm không dúng kỹ thuật (thuốc nội tiết là tan trong dầu, tiêm sai kỹ thuật có thể vào mạch máu) và có thể gây tử vong
Điều trị nội tiết hầu hết sẽ khiến các bệnh nhân thay đổi tâm lý, một số trường hợp nặng có khả năng rơi vào trầm cảm kéo dài, hành vi quá khích hoặc các cơn hoảng loạn xảy ra thường xuyên
Bệnh lây qua đường tình dục
Niêm mạc cơ quan sinh dục bị biến đổi cấu trúc do tác động của nội tiết từ đó dẫn đến dễ bị tổn thương niêm mạc. Ngoài ra do nhu cầu quan hệ tình dục vẫn còn, hoặc tâm lý thích quan hệ để khám phá cơ thể sau khi chuyển giới, nhiều người chuyển từ nam sang nữ, quan hệ ở âm đạo tân tạo dễ có biến chứng viêm tiền liệt tuyến dẫn đến nhiễm trùng huyết. Hoặc quan hệ hậu môn dễ viêm nhiễm do vi khuẩn đường ruột, lậu, giang mai, clamydia gia tăng cao và đặc biệt nhóm chuyển giới nam chiếm tỷ lệ mắc bệnh thường rất cao.
Dễ xáo trộn cuộc sống nếu không chuẩn bị kỹ
Chính vì nhiều vấn đề có thể xảy ra khi chuyển giới, cho nên người muốn chuyển giới cần một khoảng thời gian để cân nhắc thật kỹ. Bởi có thể, một số trường hợp vì tác động của môi trường sống làm họ muốn chuyển giới chứ không phải nhu cầu thực sự, vì thế qua vài tháng test tâm lý họ sẽ bỏ cuộc.
Để thuận tiện đặt lịch khám, xin vui lòng liên hệ 02866861267.
Trong số 10 người có nhu cầu chuyển từ nam sang nữ đến Khoa Nam học, BV. Bình Dân, các bác sĩ đã “test thử thách”, đề nghị họ tập thay đổi thói quen từ nam sang nữ, như tập cách đi tiểu của nữ… chỉ sau một tháng nhiều người đã bỏ cuộc. Trong số đó có trường hợp ở Cần Thơ, thậm chí không vượt qua nổi các công đoạn như mặc áo ngực, đi tiểu ngồi…
Ở châu Âu, thường một trường hợp chuyển đổi giới tính cần hai năm để qua các bước: 3 tháng đầu chuyên gia sẽ tư vấn kỹ về tâm lý; 3 tháng sau giúp họ thay đổi một số hành vi, thói quen; tiếp theo là điều chỉnh hormone thay thế; phẫu thuật đặt túi ngực; rồi tiếp tục đánh giá, hỏi lại người đi chuyển giới có thực sự muốn chuyển, mới thực hiện những công đoạn còn lại.
Riêng với những người Việt Nam có nhu cầu chuyển giới, nhiều trường hợp chỉ qua thăm hỏi bạn bè sang Thái Lan để chuyển ngay mà không có thời gian tìm hiểu và thực hiện từng bước như đã nêu.
Chuẩn bị tâm lý không chỉ là việc của cá nhân người chuyển giới mà còn là ở sự chấp nhận của những cá nhân còn lại trong gia đình. Thời gian thích ứng với cuộc sống mới có khi là vài năm nhưng có khi còn dài hơn.
Theo các quy định của quốc tế, tiêu chuẩn phẫu thuật dựa trên các tiêu chí:
- Phải có triệu chứng “Buồn phiền về giới tính kéo dài”.
- Đã được tư vấn đầy đủ về nguy cơ của cuộc phẫu thuật, ở độ tuổi đủ quyết định cho bản thân.
- Nếu đang có vấn đề về sức khỏe cần phải được kiểm soát đầy đủ.
- Phải được điều trị nội tiết tố thay thế hơn 12 tháng.
- Phải sống trong cộng đồng trong hơn 12 tháng dưới đầy đủ đặc điểm hình thức, thể hiện giới tính mà người đó mong muốn.
Về chuyên môn y khoa, Việt Nam hiện hoàn toàn không có rào cản về mặt kỹ thuật khi tiếp nhận nhóm bệnh nhân có nhu cầu chuyển giới, nhưng vấn đề quan trọng nhất là hành lang pháp lý.
Theo thống kê của Bộ Y tế, Việt Nam có khoảng gần 27% người có nhu cầu chuyển giới từng ra nước ngoài để được sử dụng dịch vụ này, chủ yếu là tới các bệnh viện tại Thái Lan, 22,4% tìm kiếm dịch vụ tư vấn và khám trước sử dụng hormone tại cơ sở y tế tư nhân trong nước và chỉ có 13,4% đến các bệnh viện công để tư vấn.
