1. Những thay đổi với cơ thể thai phụ trong ba tháng cuối thai kỳ
Ba tháng cuối thai kỳ sẽ khám thai trung bình từ 4 đến 6 lần để theo dõi sức khỏe của thai phụ và thai nhi. Em bé được coi là sinh đủ tháng nếu được sinh ra ở tuần 37 đến 42 của thai kỳ. Em bé sinh trước tuần 37 được coi là sinh non và nếu em bé chưa được sinh vào tuần 42, thì được gọi là quá ngày dự sinh và dễ gây nguy hiểm cho thai nhi.
Ba tháng cuối thai kỳ là thời gian cơ thể thai phụ bắt đầu chuẩn bị cho cuộc "vượt cạn".
Khi đến gần thời điểm em bé được sinh ra, thai phụ sẽ nhận thấy da và dây chằng của mình tiếp tục căng ra để thích ứng với em bé đang lớn khiến thai phụ dễ mệt mỏi và khó ngủ hơn, hay bị ợ chua hoặc khó thở do thai nhi lớn dần lên trong bụng.
Thai phụ cũng có thể gặp phải các cơn co thắt, đây là hiện tượng cơ tử cung bị thắt chặt, kéo dài khoảng 30 giây, không đều và không đau. Thực tế, chúng không phải là cơn gò chuyển dạ và không phải là dấu hiệu cho thấy quá trình chuyển dạ đã bắt đầu.
Nếu đây là lần mang thai em bé đầu tiên thì thường khoảng tuần thứ 36 thai nhi đã di chuyển sâu hơn xuống khung xương chậu của mẹ. Lúc này, thai phụ sẽ nhận thấy nhiều chỗ trống gần xương sườn hơn và việc thở sẽ trở nên dễ dàng hơn, nhưng điều này cũng gây thêm áp lực lên bàng quang có nghĩa là thai phụ sẽ buồn đi tiểu nhiều hơn.
Trong vài tuần cuối của ba tháng cuối thai kỳ, cơ thể thai phụ bắt đầu chuẩn bị cho cuộc "vượt cạn". Cổ tử cung bắt đầu mềm hơn, nhiều thai phụ nhận thấy có một sự giải phóng nút nhầy nằm trong ống cổ tử cung khi mang thai và là dấu hiệu ban đầu cho thấy quá trình chuyển dạ bắt đầu.
Mặc dù tất cả những khó chịu với cơ thể bà mẹ mang thai là những dấu hiệu thường gặp trong thai kỳ, nhưng nếu thai phụ bị đau bất thường cần đi khám ngay.
2. Cảm xúc của thai phụ trong ba tháng cuối thai kỳ
Trong giai đoạn cuối của thai kỳ, thai phụ thường lo lắng về quá trình chuyển dạ và sinh nở, hoặc về cách chăm sóc và nuôi con khi em bé ra đời. Tuy nhiên, thai phụ không cần lo lắng thái quá nếu quá trình mang thai không có những dấu hiệu bất thường.
Đa số bà mẹ mang thai giai đoạn cuối khó có cảm giác thoải mái khi nằm ngủ và thường xuyên đi tiểu có thể dẫn đến giấc ngủ kém, có thể dẫn sự mệt mỏi, dễ cáu giận và tâm trạng không tốt ở một số thai phụ. Để khắc phục điều này, hãy lựa chọn tư thế ngủ dễ chịu nhất, tốt nhất là nằm nghiêng trái để tránh tử cung chèn ép vào tĩnh mạch chủ dưới làm giảm lượng máu về tim. Tư thế ngủ này cũng làm giảm phù tay, chân cho thai phụ.
Mặc dù có nhiều thai phụ có cảm giác lo lắng, căng thẳng trước sinh nhưng đa số phụ nữ mang thai coi ba tháng cuối của thai kỳ là thời gian thú vị và cảm thấy tích cực về giai đoạn chào đón em bé ra đời.
3. Điều gì xảy ra với thai nhi ở ba tháng cuối thai kỳ?
Trong ba tháng cuối thai kỳ, thai nhi quay đầu chuyển tư thế về phía âm đạo để chuẩn bị cho quá trình chào đời dễ dàng hơn.
Vào tuần 31, phổi của thai nhi đã trưởng thành hơn. Đến tuần 36, đầu của thai nhi có thể bắt đầu hướng vào hoặc ngồi xuống thấp hơn vào khung xương chậu của thai phụ, chuẩn bị cho quá trình chuyển dạ. Khoảng 1/5 trong số tất cả trẻ sơ sinh sẽ ở "tư thế ngôi mông", thay vì tư thế đầu cúi xuống thông thường, khi bắt đầu chuyển dạ.
Các cơ quan quan trọng sẽ tiếp tục phát triển và hoàn thiện, phổi và thận cũng dần trưởng thành, thai nhi có thể nhìn, nghe, bú mút ngón tay cái… Bộ não tiếp tục phát triển với tốc độ rất nhanh.
Khi được 40 tuần, thai nhi có thể nặng từ 2,7 - 4kg và dài từ 48 - 53cm. Về mặt phát triển, em bé đã sẵn sàng chào đời.
4. Chăm sóc thai phụ ba tháng cuối thai kỳ
4.1 Khám thai trong ba tháng cuối thai kỳ
Ở ba tháng cuối thai kỳ, thai phụ nên khám thai thường xuyên: khoảng 4 tuần một lần cho đến 36 tuần, sau đó cứ 2 tuần một lần, cần kiểm tra bệnh đái tháo đường thai kỳ, kiểm tra liên cầu khuẩn nhóm B, tiêm phòng ho gà, cúm.
Ngoài ra, thai phụ nên đi khám hoặc liên hệ với bác sĩ ngay khi có các dấu hiệu nguy hiểm như xuất huyết âm đạo, tăng cân quá nhanh (hơn 3kg mỗi tháng) hoặc tăng cân quá ít, thai nhi đạp ít hoặc không chuyển động, chóng mặt nghiêm trọng, đau hoặc nóng rát khi đi tiểu, đau bụng liên tục và ngày càng nặng nề.
4.2 Cách giữ gìn sức khỏe ở ba tháng cuối thai kỳ
Tư thế con bướm trong yoga có lợi cho việc mở rộng xương chậu và đồng thời giúp thai phụ thư giãn cơ thể và trí óc trong ba tháng cuối thai kỳ.
Tăng cân là một phần bình thường của thai kỳ, mỗi tuần thai phụ có thể tăng từ 0,2 đến 0,5kg và hầu hết đến cuối thai kỳ, thai phụ có thể tăng từ 11 đến 16kg. Do đó, thai phụ tuyệt đối không vì sợ tăng cân quá nhiều mà ăn không đủ dưỡng chất cần thiết và chú ý thực hiện những lưu ý dưới đây:
- Để có bước khởi đầu khỏe mạnh cho em bé, thai phụ nên ăn những thực phẩm lành mạnh, đảm bảo chế độ ăn uống đa dạng và bao gồm nhiều loại trái cây tươi và rau quả cũng như các nguồn protein, canxi, magiê, DHA, axit folic…,
- Uống nhiều nước, ăn các đồ thực phẩm nấu chín, không nên ăn cá sống, hải sản hun khói, các loại cá có hàm lượng thủy ngân cao, rau mầm, sữa chưa tiệt trùng, thịt nguội.
- Cố gắng duy trì hoạt động thể dục nhẹ nhàng trong ba tháng cuối thai kỳ bằng những bài tập thể dục an toàn, nhẹ nhàng như đi bộ, hoặc bài tập kegel làm săn chắc cơ sàn chậu.
- Khi cảm thấy mệt mỏi, hãy cố gắng chợp mắt hoặc ngồi xuống và thư giãn trong vài phút.
- Buổi tối không nên uống nước nhiều để giảm số lần đi vệ sinh gây mất ngủ.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Phụ nữ mang thai sớm tiếp cận vaccine phòng COVID-19
