Thuốc điều trị
Dùng thuốc để điều trị trứng cá nhằm đảm bảo được 3 nguyên tắc:
Chống lại sự tăng bài tiết chất bã: Đối với nữ lớn tuổi có thể dùng các loại oestrogen như ethinyl oestradion; spironolactone, dian35. Đối với nam có thể dùng andocur, cimetidin cũng có tác dụng ức chế sản xuất chất bã. Ngoài ra, có thể dùng các chất làm giảm nhờn tại chỗ như biotin, vitamin B6, kẽm. Bôi tretinoin dưới các dạng dung dịch 0,05%, gel 0,01-0,25%, cream 0,025-0,05%, bôi vào ban đêm và chỉ định dùng cho tất cả các thể của mụn trứng cá trừ trứng cá đỏ.
Ngoài ra còn có thể bôi benzoyl proxyd có tác dụng chống lại vi khuẩn và góp phần chống sừng hóa cổ tuyến bã. Thoa ngày 2 lần sáng và tối.
Chống nhiễm khuẩn: Tùy theo cá thể và tùy vào lâm sàng mà có thể quyết định dùng một trong các loại kháng sinh sau: tetracyclin, doxyciclin, minocycline, metronidazol, erytromycine, clarithromycin, clindamycin, dalacin- T. Nói chung, thời gian dùng kháng sinh khoảng 6 tháng.
Đắp mặt nạ bằng trái cây cũng có thể gây kích ứng da. |
Chống lại sự sừng hóa cổ tuyến bã
Acide retinoid: (isotretinoin hay etretinate) accutane 20mg, roaccutane 40mg, acnotin 10mg, 20mg, akinol 10mg, isotina 10mg... Thời gian dùng thuốc tùy theo từng cá thể và tùy theo tình trạng mụn, nếu mụn trứng cá nặng thời gian dùng thuốc từ 8 - 12 tháng hoặc tổng liều đạt 120mg/kg cân nặng cơ thể cho cả đợt điều trị. Loại này vừa có tác dụng chống lại sừng hóa cổ tuyến bã vừa có tác dụng làm giảm số lượng vi khuẩn P. acne. Thường chỉ dùng trong các trường hợp trứng cá nặng, dai dẳng, trứng cá bọc, nang, cụm. Không dùng ở phụ nữ có thai và không được có thai trong thời gian điều trị và sau khi ngưng điều trị ít nhất 1,5 tháng. Không dùng cho trẻ em dưới 12 tuổi.
Phối hợp với các phương pháp hỗ trợ khác
Sử dụng tế bào gốc là một thành phần quan trọng trong tái tạo da, góp phần tái tạo lại các sẹo lõm do mụn trứng cá gây ra. Do đó, dùng phương pháp này để bổ sung điều trị và phòng sẹo sau khi đã điều trị giảm mụn trứng cá cũng là một phương thức tốt, có điều khá tốn kém.
Mài da hay bào da để xóa sẹo lồi lõm trên da cũng là một phương pháp nhưng bạn lưu ý rằng khi bào da mặt sẽ tạo ra một làn da rất dễ nhạy cảm, dễ gây dị ứng và tăng sắc tố da về sau hay tạo sẹo lồi nếu bạn có cơ địa sẹo lồi.
Giải tỏa tâm lý cho người bệnh, giúp người bệnh có tinh thần thoải mái, bài trừ được ưu tư, lo lắng, phiền muộn, loại bỏ căng thẳng về tâm lý, tạo cho người bệnh có được giấc ngủ tốt là điều hết sức có ích cho kết quả điều trị.
Một số lưu ý đối với người bị mụn trứng cá
Rửa mặt: Có thể rửa mặt với các loại sữa, dung dịch xà phòng, thuốc có tác dụng làm mềm da, tẩy nhờn và không kích ứng da mặt. Lưu ý chỉ cần rửa ngày 2 hoặc 3 lần là vừa, nếu rửa nhiều lần có khi phản tác dụng và dễ làm làn da mặt xây xước. Rửa mặt hết sức nhẹ nhàng và làm đúng theo hướng dẫn, không nên chà xát mạnh sẽ làm tổn thương da mặt là điều tối kỵ trong điều trị mụn trứng cá. Nên rửa một lần vào sáng sớm mới ngủ dậy và một lần trước khi đi ngủ.
Thận trọng khi nặn mụn: Thao tác nặn mụn thuộc về bác sĩ chuyên khoa và kỹ thuật viên vật lý trị liệu, bởi vì nếu người không có kỹ thuật nặn mụn rất dễ làm tổn thương làn da, khi nặn không đúng kỹ thuật sẽ vô tình làm cho vi khuẩn và chất bã đi vào sâu hơn, tạo điều kiện cho mụn dễ trở thành mụn bọc, mụn mủ và abces.
Khi thoa kem trị mụn:
Thứ nhất, có sự kích thích da tại chỗ gây nóng, rát nhẹ và đỏ da, điều này có người bị, có người không do tính chất da của từng người, nhưng bạn yên tâm dấu chứng này sẽ được giảm dần và hết sau 3 tuần. Vì có tính lột da nhẹ nên có tác dụng làm làn da của bạn sẽ sạch đi và mỏng hơn, chính điều này làm lộ rõ một số mụn mà trước đó bạn không thấy do bị vùi lấp dưới lớp sừng dày, do đó trong 2-3 tuần đầu điều trị bạn cảm thấy như mụn nhiều hơn.
Thứ hai, khi dùng kem trị mụn trứng cá chứa thành phần retinoide acid (tretinoin, retinon, reti-va) bạn cần phải tránh nắng để tránh sạm da.
Đắp mặt bằng các loại trái cây: Khi đắp mặt bằng các loại trái cây như dưa leo, cà chua, nha đam... nên biết rằng trong chúng có chứa nhiều vitamin C và có cả acide malic dễ gây kích ứng và phản ứng dị ứng, đắp mặt với nha đam có thể có tác dụng mát da, săn da, giảm nhăn, nhưng sau khi thành phần có trong nha đam được hấp thu vào da làm làn da trở nên dễ bắt nắng gây sạm da.
BS. Hoa Dũng