Sau khi được đưa vào vùng da dưới cánh tay, que cấy sẽ phóng thích dần dần lượng hormon vào cơ thể, tạo ra tác dụng ngừa thai. Loại que cấy thai đang lưu hành ở nước ta là Implanon với ưu điểm chỉ cấy 1 que duy nhất, tác dụng ngừa thai 3 năm. Chương trình cấp miễn phí thuốc cấy tránh thai Implanon được triển khai trên toàn quốc và sẽ kết thúc vào tháng 5/2017. Các đơn vị được chọn để triển khai là mạng lưới phòng khám Marie Stopes, BlueStar, trạm y tế có triển khai chương trình “Tình chị em”.
Đối với các phương pháp khác, hiệu quả ngừa thai tùy thuộc sự tuân thủ của người sử dụng, còn đối với que cấy tránh thai Implanon, chỉ cấy 1 que và 1 lần. Chị em không phải uống thuốc mỗi ngày hay phải chuẩn bị trước mỗi lần quan hệ. Việc cấy que ngừa thai không ảnh hưởng đến sức khỏe và quan hệ tình dục. Tuy nhiên, chị em cần lưu ý, sau 1 tuần cấy que, hiệu quả ngừa thai mới có tác dụng.
Do đó, trong thời gian này, chị em cần sử dụng thêm biện pháp ngừa thai phụ. Biện pháp này phù hợp với hầu hết chị em phụ nữ: Có hoặc chưa có con, phụ nữ đang cho con bú (sau 6 tuần sau khi sinh), phụ nữ sau phá thai hoặc sẩy thai, kể cả những trường hợp có yếu tố nguy cơ cho tim mạch như béo phì, đái tháo đường, tăng huyết áp đều có thể cấy Implanon.
Que cấy tránh thai hoạt động dựa trên 2 cơ chế chính là: làm đặc chất nhầy cổ tử cung, ngăn không cho tinh trùng xâm nhập buồng tử cung và sự rụng trứng. Chính vì vậy, khi cấy que sẽ có hiện tượng vô kinh, không giống vô kinh do mãn kinh mà do cơ thể tiết ra một lượng etonogestrel, không ảnh hưởng gì đến sức khỏe. Sau khi lấy que cấy thì kinh nguyệt sẽ trở lại bình thường.
Cũng như các biện pháp tránh thai có chứa hormon, Implanon có thể tạo ra sự thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt. Trong vài tháng đầu triệu chứng có thể xảy ra là ra kinh ít hơn, ngắn hơn, hay không có kinh hoặc rong kinh (thời gian có kinh hơn 8 ngày). Rong kinh do que cấy tránh thai rất dễ điều trị dứt điểm. Sau 1 năm thì Implanon thường hay gây vô kinh. Ngoài ra, cấy que có thể gây tăng cân nhẹ cho chị em. Các triệu chứng khác ít gặp hơn, thường thoáng qua và giảm dần theo thời gian như: đau đầu, chóng mặt, căng ngực, buồn nôn…
Chị em cần lưu ý, que cấy chống chỉ định đối với các bà mẹ cho con bú dưới 6 tuần sau sinh; có huyết khối tĩnh mạch sâu ở chân hay phổi; xuất huyết âm đạo chưa giải thích được; ung thư vú hay có tiền căn ung thư vú; bệnh lý gan nặng; sử dụng thuốc chống động kinh hay điều trị lao.
Bác sĩ Nguyễn Thu hằng
