Các địa phương đồng loạt bỏ xét tuyển IELTS vào lớp 10
Tỉnh Tuyên Quang vừa điều chỉnh quyết định tuyển sinh vào lớp 10, trong đó dừng tuyển thẳng thí sinh có chứng chỉ IELTS sau khi Bộ GD&ĐT có văn bản yêu cầu chấn chỉnh.
Sở GD&ĐT Tuyên Quang cho biết đã rà soát và đề nghị UBND tỉnh này sửa đổi một số điều của quyết định ban hành kế hoạch tuyển sinh THCS, THPT và GDTX năm học 2024 - 2025 trên địa bàn, trong đó có việc tuyển thẳng vào lớp 10 bằng chứng chỉ IELTS.
Cụ thể, sửa đổi điểm 3.5.1, mục 3.5 khoản 3, điều 1 của Quyết định số 30/QĐ -UBND của UBND tỉnh quy định về tuyển thẳng. Việc thực hiện tuyển thẳng vào các trường THPT trên địa bàn tỉnh thực hiện đúng theo quy định của Bộ GD&ĐT, không sử dụng kết quả kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 9 cấp tỉnh và các chứng chỉ ngoại ngữ.
Cùng với đó, bãi bỏ điểm 3.5.3, mục 3.5 khoản 3, điều 1 của quyết định trên về điểm khuyến khích, bãi bỏ hoàn toàn chế độ cộng điểm khuyến khích trong tuyển sinh vào các trường THPT trên địa bàn tỉnh, không sử dụng kết quả kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 9 cấp tỉnh và các chứng chỉ ngoại ngữ.
Trước đó, UBND tỉnh Tuyên Quang phê duyệt kế hoạch tuyển sinh THCS, THPT và GDTX năm học 2024 - 2025 trên địa bàn. Trong đó, kỳ thi tuyển sinh lớp 10 gồm 3 môn là Toán, Văn và tiếng Anh. Những thí sinh có chứng chỉ tiếng Anh IELTS 5.0 hoặc tương đương trở lên được tuyển thẳng vào trường THPT công lập không chuyên. Với trường phổ thông dân tộc nội trú và lớp chuyên tiếng Anh, Trường THPT Chuyên Tuyên Quang, để được tuyển thẳng, học sinh phải có chứng chỉ IELTS lần lượt là 6.0 và 7.0 trở lên.
Sau khi Bộ GD&ĐT có văn bản "tuýt còi", nhiều địa phương đã dừng tuyển thẳng vào lớp 10 bằng chứng chỉ IELTS.
Tỉnh Quảng Trị cũng vừa thông báo dừng quy định cộng điểm hoặc miễn thi tiếng Anh với thí sinh có IELTS. Trước đó, tỉnh này ban hành kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 công lập, miễn thi và tính điểm 9-10 môn tiếng Anh cho thí sinh đạt từ 4.0 IELTS hoặc tương đương trở lên, áp dụng với cả trường chuyên và không chuyên.
Lào Cai đã thông báo dừng việc ưu tiên tuyển sinh học sinh có chứng chỉ IELTS vào lớp 10. Trước đó, trong kế hoạch tuyển sinh lớp 10 đã công bố, tỉnh này quy định miễn thi và tính điểm 10 môn tiếng Anh cho thí sinh có IELTS từ 4.0 trở lên vào các trường THPT không chuyên. Nếu đăng ký vào lớp chuyên, thí sinh đạt 5.5 - 6.5 IELTS được quy đổi điểm môn chuyên theo công thức: Điểm IELTS * 10/7. Nếu thí sinh đạt từ 7.0 IELTS sẽ được tính 10 điểm tiếng Anh chuyên.
Tương tự, hai tỉnh Quảng Bình và Bình Dương cũng thông báo dừng quy định tuyển sinh lớp 10 bằng IELTS.
Ngoài ngừng tuyển thẳng và ưu tiên xét tuyển bằng chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế, các tỉnh Quảng Trị, Lào Cai, Bình Dương cũng không tuyển thẳng đối với học sinh đạt giải học sinh giỏi THCS cấp tỉnh, để đúng với quy chế của Bộ GD&ĐT.
Dùng IELTS xét tuyển vào lớp 10 gây mất công bằng
Theo PGS.TS Nguyễn Xuân Thành - Vụ trưởng Giáo dục Trung học (Bộ GD&ĐT), năm 2014, Bộ ban hành quy chế tuyển sinh THPT, nêu rõ bốn nhóm thí sinh được tuyển thẳng, gồm học sinh trường phổ thông dân tộc nội trú; là người dân tộc rất ít người; học sinh khuyến tật; đạt giải cấp quốc gia trở lên về văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, khoa học kỹ thuật.
Ba nhóm khác được cộng điểm ưu tiên là: con liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, người nhiễm chất độc hóa học, anh hùng lao động, lực lượng vũ trang, đang sống và học tập ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn....
Ngoài các diện trên, quy chế cho phép Sở GD&ĐT cộng điểm khuyến khích cho một số nhóm học sinh khác. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, các quy định về cộng điểm khuyến khích bộc lộ mặt trái, có thể tạo ra sự mất công bằng giữa học sinh.
Vì vậy, Bộ GD&ĐT đã điều chỉnh quy chế này vào năm 2018, không còn cho phép địa phương cộng điểm khuyến khích. Các tỉnh, thành được chủ động kế hoạch tuyển sinh, môn thi, hình thức, nhưng tuyển thẳng hay ưu tiên thì phải thực hiện theo yêu cầu của Bộ.
"Việc đâu đó có tỉnh đưa thêm đối tượng tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển là không đúng. Các năm trước, Bộ GD&ĐT chưa phát hiện. Nhưng năm nay, ngay khi biết có tình trạng này, Bộ đã đề nghị các tỉnh thực hiện đúng".
Theo Vụ trưởng Giáo dục Trung học, thực tế ở cùng một địa phương, học sinh ở khu vực trung tâm dễ tiếp cận với việc học và lấy chứng chỉ ngoại ngữ hơn. Ngược lại, ở những địa bàn khó khăn, dù có nỗ lực học tốt ngoại ngữ, việc đi đến địa điểm thi hay chuẩn bị tiền triệu để đóng lệ phí cũng gặp trở ngại. Như vậy, dùng chứng chỉ để tuyển sinh là không công bằng.
"Chứng chỉ IELTS không phản ánh đầy đủ năng lực của học sinh"
Nhận định về việc Bộ GD&ĐT yêu cầu dừng việc tuyển thẳng hoặc cộng điểm ưu tiên đối với học sinh có chứng chỉ ngoại ngữ IELTS vào lớp 10, PGS.TS Trần Thành Nam - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho biết, ông hoàn toàn ủng hộ quan điểm này. Chứng chỉ ngoại ngữ IELTS không phản ánh đầy đủ năng lực học tập của học sinh.
"Thực tế ở Việt Nam, nếu sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ IELTS để tuyển thẳng có thể dẫn đến sự phân biệt đối xử với những học sinh không có điều kiện kinh tế để học và thi chứng chỉ này. Nó cũng có thể dẫn đến việc các em học sinh và gia đình chạy theo chứng chỉ ngoại ngữ IELTS để được tuyển thẳng mà bỏ bê các môn học khác, làm suy giảm năng lực chung của cá nhân".
