Bệnh viện (BV) Phụ sản Thái Bình với kíp cấp cứu ngoại viện (KCCNV) của BV đã cứu sống thành công một sản phụ chửa ngoài tử cung vỡ trụy mạch, nguy cơ tử vong rất cao. Điều chưa có tiền lệ là, sản phụ được mổ cấp cứu ngay tại gia đình mình.
Mổ như thời chiến
Khoảng 7 giờ 20 phút ngày 4/12/2013, KCCNV - BV Phụ sản Thái Bình nhận được thông tin từ Trung tâm Vận chuyển cấp cứu (VCCC) 115 Thái Bình, bệnh nhân (BN) Nguyễn Thị Hoa, sinh năm 1973 (thôn Cộng Hòa, xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, Thái Bình) bị trụy mạch tại nhà, nghi chửa ngoài tử cung vỡ. Khoảng 40 phút sau, KCCNV của BV Phụ sản Thái Bình có mặt tại nhà chị Hoa khi BN đang trong tình trạng trụy mạch, mạch không, huyết áp không đo được. Các bác sĩ lập tức tiến hành hồi sức và hội chẩn với chẩn đoán BN bị chửa ngoài tử cung vỡ trụy mạch, không thể vận chuyển được.
Kíp mổ thực hiện ngay trên 2 chiếc bàn ghép lại của gia đình bệnh nhân. (Ảnh do BV Phụ sản Thái Bình cung cấp).
Các bác sĩ đã quyết định mổ ngay tại nhà BN. Ca mổ diễn ra trong điều kiện thiếu nhiều phương tiện hỗ trợ cũng như điều kiện về ánh sáng, vô khuẩn... BSCKI. Trần Anh Tuấn - thành viên của kíp mổ cho biết: “Các bác sĩ đã phải lấy 2 chiếc bàn gồm bàn uống nước, bàn học sinh ghép lại thành bàn mổ. Đồng thời huy động toàn bộ nguồn sáng có được của gia đình như đèn pin, điện thoại,... mới có đủ ánh sáng để mổ. Khi mổ ra, trong bụng BN ngập máu toàn ổ bụng - khoảng 3 lít máu cục lẫn máu loãng, được xác định là nhóm máu hiếm AB. Vì vậy, ngoài một phần máu được truyền, các bác sĩ cũng đã huy động thêm máu từ người nhà bệnh nhân (khoảng trên 1 lít). Các bác sĩ đã dùng phương pháp bóp bóng thay cho máy thở, dùng gạc thấm máu trong ổ bụng BN vì không có máy hút. Sau khi lấy hết máu trong ổ bụng, tìm ra khối chửa đã vỡ đang chảy máu ở vị trí góc sừng tử cung bên phải, đã tiến hành khâu cầm máu, bảo tồn tử cung. Sau đó lau rửa sạch ổ bụng và khâu thành bụng”. Các bác sĩ tiếp tục hồi sức cho BN, sau 30 phút, tình trạng BN tạm thời ổn định và được chuyển lên BV Phụ sản Thái Bình để tiếp tục điều trị. Đến trưa ngày 8/12 tình trạng BN đã ổn định, toàn trạng tốt.
Ngay sau khi thực hiện thành công ca mổ, lãnh đạo BV Phụ sản Thái Bình đã thưởng nóng kíp trực 500.000 đồng, đồng thời hỗ trợ gia đình BN 1 triệu đồng.
Cần nhân rộng mô hình cấp cứu tại nhà
Những năm qua, lĩnh vực cấp cứu ngoại viện được lãnh đạo ngành y tế Thái Bình đặc biệt quan tâm và chỉ đạo các đơn vị triển khai tích cực với chất lượng, yêu cầu ngày càng cao. Tại BV Phụ sản tỉnh Thái Bình, theo BS. Mạnh – Giám đốc BV, mỗi ngày BV bố trí 1 KCCNV (trong cả tuần), gồm 2 bác sĩ phẫu thuật, 1 bác sĩ gây mê, 2 kỹ thuật viên, phương tiện, dụng cụ luôn được chuẩn bị thường xuyên, mỗi kíp được bố trí trước một tuần để chủ động lên kế hoạch và sẵn sàng chi viện, hỗ trợ cho tuyến dưới. Kíp trực bao gồm các cán bộ đã qua sát hạch, chuyên môn vững vàng.
Sức khỏe bệnh nhân Hoa đã tạm ổn định và đang được điều trị tại BVPS Thái Bình.
Có thể nói, ca cứu sống sản phụ Hoa là một trong rất nhiều trường hợp thể hiện tính hiệu quả của một cuộc chi viện cho tuyến dưới tại BV Phụ sản Thái Bình nói riêng, các cơ sở điều trị tại Thái Bình nói chung. Có được điều này là sự kết hợp cực kỳ chặt chẽ giữa các đơn vị y tế trong toàn tỉnh Thái Bình như BV Phụ sản, Trung tâm VCCC 115, Khoa Huyết học truyền máu - BVĐK tỉnh…; sự phối hợp giữa tuyến trên với tuyến dưới trong việc đảm bảo thông tin liên lạc.
Cũng theo BS. Đoàn Duy Mạnh, thành công của các ca cấp cứu ngoại viện còn là tinh thần thường trực, tính quyết đoán của đội cấp cứu ngoại viện. Sự quan tâm, chỉ đạo thậm chí là sự lo lắng của lãnh đạo BV đối với toàn bộ quá trình cấp cứu ngoại viện, bởi nếu xử lý không thành công, có thể sẽ gặp những rắc rối, tiêu cực do người nhà bệnh nhân đem đến…; ngoài ra, còn là sự phối kết hợp tốt giữa Trường ĐH Y Thái Bình trong công tác đào tạo cán bộ.
Nguyễn Hiệu - Quang Vinh
Ngày 6/12/2013, Bộ Y tế có văn bản đề nghị gửi Trường ÐH Y Thái Bình và Sở Y tế Thái Bình biểu dương, khen thưởng kíp bác sĩ đã phẫu thuật thành công tại nhà cứu sống kịp thời nữ bệnh nhân 40 tuổi ở huyện Vũ Thư do chửa ngoài tử cung. Bộ Y tế hoan nghênh tinh thần tận tụy, hết lòng vì bệnh nhân của kíp phẫu thuật và đề nghị cán bộ y tế tỉnh Thái Bình, sinh viên Trường ÐH Y Thái Bình học tập tấm gương sáng về y đức của kíp phẫu thuật.