Cấy ghép các bộ phận cơ thể người là thành tựu đột phá của y học nhân loại. Ca cấy ghép đầu tiên của con người được thực hiện thành công trong thời kỳ hiện đại là ghép giác mạc vào năm 1905. Tính đến nay, đã hơn 110 năm trôi qua, đã có hàng triệu ca cấy ghép được thực hiện giúp thay đổi cuộc đời của bệnh nhân nhưng những trường hợp được các nhà khoa học điểm danh dưới đây là những ca cấy ghép tạng đáng chú ý nhất.
Cấy ghép tử cung
Vào ngày 9/8/2011, các bác sĩ tại Bệnh viện Đại học Akdeniz, Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành ghép tử cung của một phụ nữ đã tử vong cho Derya Sert - một cô gái 21 tuổi bị dị tật bẩm sinh không có tử cung. TS. Omer Ozkan - thành viên nhóm phẫu thuật cho biết: “Ca phẫu thuật cấy ghép đã thành công và sẽ thành công hơn nếu Sert có thể mang thai”. Sert đã có kinh nguyệt bình thường sau khi cấy ghép tử cung. Tiếp theo, các bác sĩ sẽ giúp cấy phôi vào tử cung mới của Sert để cô ấy có thể mang thai. Thực ra, Derya Sert là ca ghép tử cung thứ hai được tiến hành trên thế giới nhưng là ca cấy ghép tử cung thành công đầu tiên vì ca đầu tiên là ở Ảrập Saudi, vào năm 2000, các bác sĩ đã tiến hành cấy ghép tử cung từ một người còn sống nhưng ca này đã thất bại sau 3 tháng vì tử cung không thích hợp với người nhận dẫn đến tình trạng đông máu.
Cấy ghép tử cung mang lại cơ hội làm mẹ cho nhiều phụ nữ.
Cấy ghép buồng trứng từ người cho và tự thân
Năm 2007, các bác sĩ tại Trung tâm hỗ trợ sinh sản St. Louis (Mỹ) đã lấy buồng trứng bên phải của Dorothee Tilly và cấy ghép nó cho em gái song sinh của cô - Susanne Butscher - người có buồng trứng đã ngừng sản xuất hormon và trứng vì hội chứng mãn kinh sớm khi ở độ tuổi 15. Butscher là người được cấy ghép buồng trứng đầu tiên trên thế giới đã sinh một bé gái khỏe mạnh vào năm 2011.
Cũng vào năm 2007, bác sĩ người Đan Mạch Claus Yding Andersen đã báo cáo về trường hợp một phụ nữ có thể sinh nở sau khi được cấy ghép lại chính mô trứng của mình. Bệnh nhân Stinne Holm Bergholdt có mô buồng trứng đã được cắt bỏ và đông lạnh trước khi điều trị ung thư, bác sĩ Andersen đã cấy lại mô trứng cho Bergholdt sau khi cô chữa khỏi bệnh ung thư. Bergholtz sau đó đã có hai con với phương pháp điều trị khả năng sinh sản. Đây là sự kiện gây chấn động giới khoa học vì những mô buồng trứng sau khi đông lạnh trong thời gian dài vẫn hoạt động có hiệu quả.
Cấy ghép dương vật
Năm 2006, các bác sĩ phẫu phuật Trung Quốc đã thực hiện thành công ca cấy ghép dương vật đầu tiên và duy nhất tính đến thời điểm đó. Tuy nhiên, các bác sĩ đã phải cắt bỏ bộ phận này đi sau 15 ngày vì người được cấy ghép và vợ của anh ta bị khủng hoảng tâm lý trầm trọng. Bệnh nhân là một nam giới 44 tuổi, bị mất dương vật sau một tai nạn khiến anh ta không thể đứng tiểu hay quan hệ tình dục. Các bác sĩ đã cấy ghép dương vật từ một thanh niên 22 tuổi bị chết não. Sau 10 ngày, bệnh nhân được cấy ghép có thể đi tiểu được bình thường, tuy nhiên, dương vật mới sưng lên và vợ của người bệnh không thể chấp nhận “cậu nhỏ” mới này, sau đó họ quyết định loại bỏ nó.
Khuôn mặt của anh Norris trước và sau khi phẫu thuật.
Cấy ghép 6 nội tạng cùng lúc
Năm 2008, các bác sĩ chẩn đoán cô bé Alannah Shevenell (5 tuổi, tại Maine) đã có một khối u lớn ở bụng đang di căn nhanh đến các cơ quan nội tạng và bao quanh mạch máu trong cơ thể. Cách duy nhất để cứu mạng cho Shevenell là loại bỏ hoàn toàn khối u và tất cả các bộ phận cơ thể bị ảnh hưởng cùng một lúc. Tuy nhiên, việc này khiến tỷ lệ thành công cứu sống Shevenell chỉ 50%. Theo hãng tin AP, các bác sĩ đã tiến hành phẫu thuật sau khi tìm được người hiến tạng phù hợp gồm dạ dày, gan, lá lách, ruột non và một phần của thực quản. Sau 3 tháng phẫu thuật và điều trị trong bệnh viện, Shevenell hiện 9 tuổi đã được về nhà và phục hồi sức khỏe. Tuy nhiên, sức khỏe của Shevenell không được tốt vì hệ thống miễn dịch suy yếu nghiêm trọng.
Cấy ghép mặt
Richard Lee Norris ở Hillsville, Virginia, Mỹ đã bị mất môi và mũi trong một tai nạn tự dùng súng bắn vào mình năm 1997. Các bác sĩ tại Đại học Maryland đã tiến hành một ca phẫu thuật cấy ghép mặt trong vòng 36 tiếng với các bộ phận xương hàm dưới, răng, một phần lưỡi và mô mặt cho Norris. Một tuần sau ca phẫu thuật, Norris đã có thể thực hiện các hoạt động như cạo râu và đánh răng, sức khỏe của ông cũng phục hồi nhanh chóng.
Sau 15 năm phải sống trong bóng tối sau chiếc mặt nạ, người đàn ông này đã lấy lại được khuôn mặt cho mình và sống cuộc sống bình thường. Theo TS. Seth Thalle - Giám đốc Trung tâm phẫu thuật thẩm mỹ thuộc Đại học Miami: “Đã có 22 ca cấy ghép khuôn mặt trên toàn thế giới nhưng hầu hết các ca cấy ghép đó không bao gồm tiến hành cấy ghép răng và xương. Do đó, ca cấy ghép thành công cho Norris đánh dấu một bước quan trọng trong ngành phẫu thuật chỉnh hình vì về cơ bản, các bác sĩ đã khôi phục được toàn bộ hình dáng và chức năng các bộ phận trên gương mặt người bệnh”.