Cảnh giác trước biến chứng nguy hiểm của hẹp bao quy đầu | SKĐS
Tưởng chừng chỉ là một tình trạng sinh lý thoáng qua, hẹp bao quy đầu nếu kéo dài có thể gây viêm nhiễm, rối loạn tiểu tiện, ảnh hưởng sinh lý và thậm chí dẫn đến ung thư dương vật. Trong bối cảnh đời sống hiện đại, việc chủ động phát hiện và điều trị sớm bệnh lý này là vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe sinh sản và chất lượng cuộc sống của nam giới.
Hẹp bao quy đầu là gì?
Hẹp bao quy đầu (phimosis) là tình trạng da bao quy đầu không thể tuột xuống để lộ quy đầu dương vật. Tình trạng này có thể là sinh lý – thường gặp ở trẻ sơ sinh và sẽ tự cải thiện khi trẻ lớn lên – hoặc bệnh lý, xuất hiện khi có viêm nhiễm, sẹo xơ hoặc do bẩm sinh không cải thiện theo tuổi.

Hẹp bao quy đầu nếu không được phát hiện sớm có thể gây viêm nhiễm và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản nam giới. Hình minh họa.
Ở trẻ sơ sinh, có đến 96% bé trai bị hẹp bao quy đầu, tuy nhiên tỷ lệ này giảm dần theo thời gian. Đến 3 tuổi, khoảng 10–50% trẻ vẫn còn hẹp, và khi trưởng thành, tỷ lệ này chỉ còn từ 1–3%.
Dù hẹp bao quy đầu sinh lý thường không cần điều trị, nhưng nếu không theo dõi đúng cách, nó có thể trở thành bệnh lý với nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Biến chứng âm thầm nhưng nguy hiểm
Viêm nhiễm tái phát
Khi bao quy đầu quá hẹp, nước tiểu và bựa sinh dục (smegma) dễ bị ứ đọng. Đây là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến viêm bao quy đầu, viêm niệu đạo, thậm chí là viêm bàng quang, nhiễm trùng đường tiết niệu. Trẻ bị hẹp bao quy đầu có nguy cơ viêm nhiễm cao gấp đôi so với trẻ bình thường.
Rối loạn tiểu tiện
Nhiều trẻ nhỏ có dấu hiệu tiểu khó, tia nước tiểu yếu, phù bao quy đầu khi đi tiểu. Ở người lớn, hẹp bao quy đầu có thể gây tiểu buốt, tiểu rắt hoặc tiểu nhiều lần về đêm.
Đau khi quan hệ tình dục
Với nam giới trưởng thành, hẹp bao quy đầu khiến việc cương cứng trở nên đau đớn, khó khăn khi quan hệ tình dục. Bao quy đầu bị bó chặt dẫn đến rách, chảy máu, gây ám ảnh tâm lý và ảnh hưởng chất lượng đời sống tình dục
Nghẹt bao quy đầu – biến chứng cấp cứu
Một trong những biến chứng nguy hiểm nhất là nghẹt bao quy đầu (paraphimosis) – xảy ra khi da bao quy đầu bị tuột xuống mà không thể kéo trở lại vị trí ban đầu. Điều này gây sưng nề, tụ máu, đau đớn dữ dội và có thể dẫn đến hoại tử nếu không xử lý kịp thời.
Nguy cơ ung thư dương vật
Ít ai ngờ rằng hẹp bao quy đầu kéo dài là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến ung thư dương vật – một căn bệnh hiếm nhưng cực kỳ nguy hiểm. Các nghiên cứu ghi nhận: nam giới bị phimosis có nguy cơ ung thư dương vật cao hơn người bình thường gấp 38–65 lần.
Ảnh hưởng chức năng sinh sản và thận
Các nghiên cứu gần đây cũng chỉ ra mối liên hệ giữa hẹp bao quy đầu và nguy cơ mắc các bệnh như viêm cầu thận IgA, suy thận mạn. Ngoài ra, việc quan hệ khó khăn, đau đớn có thể dẫn đến rối loạn cương và giảm khả năng sinh sản.

Bác sĩ kiểm tra bao quy đầu cho trẻ em nhằm phát hiện sớm hẹp bao quy đầu giúp điều trị hiệu quả, tránh biến chứng về sau. Hình minh họa.
Khi nào cần điều trị?
Với trẻ em, đa phần hẹp bao quy đầu là sinh lý và có thể tự cải thiện theo thời gian. Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý đưa trẻ đi khám khi:
- Trẻ thường xuyên viêm bao quy đầu
- Có dấu hiệu tiểu khó, phồng bao quy đầu khi tiểu
- Trẻ trên 5 tuổi vẫn chưa tuột bao quy đầu
- Bao quy đầu tái phát viêm sau điều trị
- Đau khi cương hoặc khi quan hệ
- Viêm nhiễm lặp đi lặp lại
- Nghẹt bao quy đầu
- Gặp khó khăn trong việc tiểu tiện
Phương pháp điều trị hiện đại
Điều trị nội khoa (dùng thuốc bôi steroid)
Đối với trường hợp hẹp nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định bôi thuốc mỡ chứa corticosteroid (như Betamethasone 0,1%) trong vòng 4–6 tuần, kết hợp với việc nong nhẹ nhàng tại nhà. Phương pháp này cho hiệu quả cao, đặc biệt ở trẻ em.
Thủ thuật nong bao quy đầu
Áp dụng với trẻ nhỏ hoặc người lớn có hẹp mức độ nhẹ đến trung bình. Nong có thể thực hiện tại cơ sở y tế hoặc tại nhà dưới hướng dẫn của bác sĩ.
Phẫu thuật cắt bao quy đầu
Là biện pháp hiệu quả nhất, đặc biệt với trường hợp hẹp nặng, tái phát viêm hoặc có biến chứng. Hiện nay, phẫu thuật cắt bao quy đầu được thực hiện bằng các kỹ thuật hiện đại như: cắt bằng laser, máy cắt khâu bao quy đầu tự động, giúp giảm đau, ít chảy máu và phục hồi nhanh.
Thủ thuật tạo hình bao quy đầu (preputioplasty)
Đây là phương pháp thay thế cắt bao quy đầu, bảo tồn phần da quy đầu nhưng vẫn đảm bảo chức năng sinh lý bình thường, ít xâm lấn hơn.
Lời khuyên từ thầy thuốc
- Vệ sinh đúng cách: Dạy trẻ rửa sạch bộ phận sinh dục hàng ngày bằng nước ấm, không dùng lực kéo mạnh da bao quy đầu.
- Theo dõi định kỳ: Nếu trẻ quá 5 tuổi vẫn chưa lộn được bao quy đầu, cần đưa đi khám chuyên khoa nam học hoặc tiết niệu.
- Không nên tự ý nong tại nhà nếu không có hướng dẫn từ bác sĩ, vì dễ gây rách, sẹo xơ làm tình trạng nặng thêm.
- Nam giới trưởng thành có dấu hiệu hẹp nên khám sớm để được tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng không mong muốn.
Hẹp bao quy đầu tưởng chừng là một hiện tượng tự nhiên ở trẻ nhỏ có thể trở thành một mối nguy lớn nếu không được theo dõi và xử lý đúng cách. Hãy coi việc chăm sóc bộ phận sinh dục đúng cách là một phần thiết yếu trong việc chăm sóc sức khỏe toàn diện của nam giới.
Nếu bạn nghi ngờ mình hoặc con em mình bị hẹp bao quy đầu bệnh lý đừng ngần ngại đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.