Mặc dù dị ứng thực phẩm có xu hướng phổ biến hơn, nhưng rất nhiều trong số những bệnh dị ứng ít gặp này được gọi là mày đay thực thể, ý muốn nói rằng tác nhân dị ứng gây ngứa, nổi mẩn đỏ và phát ban trên da. Mề đay thực thể có xu hướng liên quan các tác nhân kích thích vật lý - nóng, lạnh, gắng sức, và nhiều thứ khác. Dưới đây là những bệnh dị ứng mà có lẽ bạn chưa từng nghĩ là có tồn tại.
Mề đay do lạnh
Thường được gọi là dị ứng với lạnh, khiến cho người bệnh nổi mề đay khi trời lạnh. Đối với một số người, việc lặn xuống một hồ nước lạnh cóng sẽ khiến họ bị sốc phản vệ. Dị ứng với lạnh có thể nhanh chóng trở nên khá nguy hiểm. Tiếp xúc lạnh dẫn đến phát ban ngứa và nổi mề đay. Các phản ứng với lạnh có thể khác nhau, từ những nốt phát ban rất nhỏ đến choáng ngất và sốc. Sưng lưỡi hoặc cổ họng cũng có thể gặp trong loại dị ứng này.
Thông thường, dị ứng với lạnh hay xảy ra hơn ở người lớn trẻ và có thể là kết quả của một bệnh lý nào đó có sẵn. Bệnh cũng có thể di truyền, vì vậy nhiều người trong cùng một gia đình có thể bị. Mặc dù vậy, dị ứng lạnh vẫn có thể được điều trị bằng thuốc chống dị ứng không kê đơn.
Bệnh “Da vẽ nổi”
Một phản ứng chỉ gặp ở khoảng 4% dân số là bệnh da vẽ nổi (dermographism), có thể được xem như dị ứng với đụng chạm. Nghe có vẻ kì lạ, nhưng neeua hay la cà trên Internet, có lẽ bạn đã nhìn thấy tác động của chứng bệnh này. Nó cho phép người bệnh viết được khá nhiều từ trên da bằng móng tay mà những người khác có thể nhìn thấy.
Thuật ngữ dermographism, về cơ bản có nghĩa là “viết trên da”. Trong thực tế, nó là một loại phát ban xuất hiện do đụng chạm và cuối cùng sẽ biến mất trong vòng nửa giờ. Dermographism cũng có thể được điều trị bằng thuốc kháng histamine, giúp đối phó với sự kích ứng của mề đay.
Mề đay do nắng
Là một loại mày đay thực thể khác, bệnh dị ứng này khiến bạn nổi mẩn khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời tự nhiên. Điều này chắc chắn sẽ rất khó chịu cho người bệnh trong mùa hè, vì nó làm cho việc đi ra ngoài nắng khá khó khăn. Phản ứng cũng có thể xảy ra với nguồn sáng nhân tạo phát ra tia UV. Nhìn chung bệnh rất hiếm gặp nhưng có vẻ bắt đầu phổ biến nhất là vào giữa độ tuổi 30.
Hầu hết, những người gặp vấn đề này có thể tránh các phản ứng dị ứng bằng cách áp dụng các biện pháp chống nắng hoặc uống thuốc kháng histamine. Mục tiêu là giảm thiểu việc tiếp xúc với ảnh nắng và ngăn ngừa phát ban. Ngoài ra, đôi khi bệnh nhân có thể được điều trị bằng liệu pháp quang trị hoặc liệu pháp quang hóa, giúp họ quen với việc phơi nắng, đặc biệt nếu dị ứng thực sự nghiêm trọng và khiến cuộc sống trở nên vô cùng khó khăn.
Dị ứng do gắng sức
Tập thể dục vốn đã đủ mệt, chứ đừng nói đến việc phải lo lắng về sốc phản vệ. Thật không may, một số người có thể có phản ứng dị ứng nghiêm trọng do gắng sức quá nhiều. Trong những bệnh cảnh này, họ có thể bị sốc phản vệ sau khi đi tập gym hoặc tham gia các hoạt động thể chất khác. Đáng chú ý là có nhiều yếu tố khác nhau có thể đóng vai trò, bao gồm thực phẩm, thuốc và điều kiện thời tiết. Đôi khi, ăn một số thực phẩm trước khi đi tập thể dục có thể dẫn đến sốc phản vệ, được gọi là sốc phản vệ do gắng sức phụ thuộc vào thực phẩm.
Bệnh có thể xảy ra bất ngờ và nghiêm trọng đến mức gây tử vong. Mặc dù vậy, nó vẫn có thể điều trị bằng epinephrine.
Mề đay do nước
Một số người thắc mắc liệu nước có ướt không, trong khi những người khác lại đặt câu hỏi liệu dị ứng nước có phải là thứ có thật hay không. Vẫn chưa có câu trả lời chắc chắn cho câu hỏi đầu tiên, nhưng người ta đã chứng minh được rằng dị ứng nước là có thật. Có tên khoa học là aquagenic urticaria, bệnh có thể gây ra phản ứng phát ban khi người bệnh chạm vào nước. Nghe có vẻ khó tin, vì chúng ta liên tục bị bao vây và chủ yếu được tạo thành từ nước.
Các bác sĩ vẫn chưa chắc chắn dị ứng này xảy ra như thế nào, nhưng tương tự như các bệnh mề đay vật lý khác, nó có thể được điều trị bằng thuốc kháng histamine.
Dị ứng gián
Dù không gây dị ứng thì gián đã đủ đáng sợ. Tuy nhiên, đối với một số ít người không may, dị ứng với gián là một điều khó chịu thực sự. Thông thường, dị ứng gián thường dẫn đến các triệu chứng hen do các protein thoát ra từ cơ thể con gián. Một cách để đối phó với bệnh là giữ cho nhà cửa sạch sẽ và vứt bỏ bất kỳ con gián chết nào vì ngay cả khi chết gián vẫn có thể gây ra phản ứng dị ứng. Đáng ngạc nhiên, những người bị dị ứng với tôm cua đôi khi cũng bị dị ứng với gián, vì chúng giải phóng một loại protein tương tự.
Những người bị dị ứng gián thậm chí có thể nổi mề đay chỉ vì đụng chạm vào nơi mà gián đã bò qua. Đây là một lý do nữa để những người bị dị ứng gián tránh những con vật này bằng mọi giá.
Dị ứng móng tay giả
Móng tay giả khá phổ biến và hợp thời trang. Chúng trông dễ thương và có đủ hình dạng, kích cỡ và màu sắc khác nhau. Làm móng là một điều thật thú vị, nhưng đối với một số người, nó có thể dẫn đến các biến chứng. Keo dán có thể gây sưng, đỏ và đau tại nền móng tay.
Nguyên nhân của những triệu chứng này là dị ứng với monome ethyl methacrylate. Chất này thường được sử dụng trong móng acrylic và được FDA cho phép. Tốt hơn những người bị dị ứng với móng tay giả chỉ nên dùng sơn móng tay đơn giản hoặc thậm chí là đừng làm móng tay để không phải chịu hậu quả của loại dị ứng này.
Dị ứng với thuốc dị ứng
Điều trớ trêu là có những người lại bị dị ứng với chính thuốc dị ứng. Điều này có thể trở nên cực kỳ khó chịu, đặc biệt là khi bạn đang cố gắng điều trị một bệnh dị ứng khác, để rồi thấy mình phải đối mặt với nhiều vấn đề gấp đôi so với trước. Trong thực tế, mọi người thường không bị dị ứng với thuốc nói chung, mà chỉ dị ứng với một số chất nhuộm và hóa chất được sử dụng trong đó. Mặc dù phản ứng với thuốc dị ứng có thể nặng đến mức đe dọa đến tính mạng, nhưng có nhiều cách để điều trị loại dị ứng này nếu bạn đến khám bác sĩ. Một trong số đó là điều trị bằng thuốc tiêm không chứa bất kỳ chất bảo quản hay chất nhuộm nào. Tuy nhiên, đây có lẽ là loại dị ứng khó chịu và phiền phức nhất trong tất cả các bệnh dị ứng kì lạ được kể ở trên.
