Mỗi dịp về quê ăn Tết, người dân lại ám ảnh với nạn nhồi nhét. Ảnh: Hồng Vĩnh.Dịp Tết không ngăn nổi nhồi nhét khách?
Dù chưa đến cao điểm người dân di chuyển dịp Tết nhưng những lo ngại về tình trạng nhồi nhét, ép giá trên xe khách đã bắt đầu ám ảnh người có ý định về quê ăn Tết. Anh Nguyễn Trung Quân (trú tại thị trấn Văn Điển, huyện Thanh Trì, Hà Nội) quê ở huyện Lộc Hà (Hà Tĩnh) cho hay: Do quê ở xa ga tàu; không có điều kiện đi máy bay, phương tiện lựa chọn thích hợp nhất của gia đình anh Tết này vẫn là xe khách. Hiện trên tuyến Hà Nội- Hà Tĩnh có duy nhất hãng xe Văn Minh (nhiều năm nay không nhồi nhét khách) có bán vé trước nhưng khan hiếm, anh không mua được. “Năm nay lại xác định ra bến gặp xe nào thì đi xe đó; chắc chắn bị nhồi nhét, thu thêm tiền vé nhưng không có cách nào khác” - anh Quân nói.
Phải chấp nhận những chuyến xe ngột ngạt trong dịp Tết như anh Quân không phải là trường hợp cá biệt. Mới đây, báo cáo của Ủy ban ATGT quốc gia về tình hình an toàn giao thông dịp Tết Dương lịch 2016 - thời điểm lưu lượng người di chuyển không căng thẳng như dịp Tết Nguyên đán sắp tới đã đặc biệt nhấn mạnh đến tình trạng nhồi nhét của xe khách. Báo cáo nêu: “Tình trạng chen lấn, xô đẩy, nhồi nhét khách và đón trả khách sai quy định tại các bến xe diễn ra rất phổ biến”.
Trao đổi với PV Tiền Phong, nhiều chủ hãng xe khách cho biết, sẽ chở vượt khách trong ngày Tết. Một hãng xe thuộc diện lớn trên tuyến Hà Nội - Thanh Hóa nói thẳng: “Tết là mùa làm ăn nên chúng tôi sẽ chở vượt khách để bù lại những ngày ít khách. Tất nhiên gặp vận đen, bị phạt sẽ chấp nhận”.
Câu hỏi với đường dây nóng của CSGT
Phó Chánh Văn phòng Ủy ban ATGT quốc gia Trần Hữu Minh nhìn nhận: Việc giải quyết tình trạng nhồi nhét khách là bài toán khó nhất trong đi lại dịp Tết. Để khắc phục, những năm qua, Ủy ban ATGT quốc gia đã tập trung triển khai các số đường dây nóng để nhận tin báo xe nhồi nhét khách và đã xử lý được nhiều trường hợp.
Tuy nhiên, ông Minh cũng thừa nhận: Các số đường dây nóng của Ủy ban ATGT công bố, phần lớn là của các lực lượng gián tiếp (Văn phòng Ủy ban ATGT quốc gia, các cục, vụ của Bộ GTVT). Các số máy này thực tế là làm nhiệm vụ truyền tin, đốc thúc các lực lượng chức năng (chủ yếu là CSGT địa phương) xử lý. Trong khi đó, các số đường dây nóng của CSGT - lực lượng quan trọng nhất, trực tiếp chống xe nhồi nhét lại là số máy bàn, gây khó khăn cho khách báo tin. Như Tiền Phong từng phản ánh, trong dịp Tết Nguyên đán 2015, số đường dây nóng bằng máy bàn của Cục CSGT (Bộ Công an) không phát huy hết tác dụng, vì hành khách lo sợ nhà xe hành hung nên không dám gọi điện vào số máy bàn; trong khi không thể nhắn tin. Thậm chí, vào một số thời điểm cao điểm Tết Nguyên đán 2015, PVTiền Phong đã gọi vào số đường dây nóng của Cục CSGT, nhưng không có người bắt máy. “Đường dây nóng của CSGT rất quan trọng, nếu chuyển sang dùng số máy di động sẽ tốt hơn” - ông Minh đề nghị. Thậm chí, ông Minh cho rằng, cần đưa ra quy định bắt buộc nhà xe dán số đường dây nóng của các cơ quan chức năng tại mỗi dãy ghế để khách dễ nhận biết. Ngoài ra, theo ông tới đây cần cung cấp địa chỉ email để khách gửi clip quay bằng điện thoại làm bằng chứng xử lý các xe nhồi nhét khách.
Kinh nghiệm những năm gần đây cho thấy, giải pháp căn bản nhất để giải quyết tình trạng nhồi nhét khách là tăng mạnh nguồn cung về xe khách trong dịp Tết, đúng theo cơ chế thị trường. Thực tế, việc cấp lệnh tăng cường cho các xe khách (kể cả xe chuyên chạy khách hợp đồng) vào kinh doanh dịp Tết đã được triển khai.Ngay trong cuộc họp về công tác thanh tra sáng 19/1, Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng cũng đã đặt vấn đề liệu có tình trạng o ép trong việc cấp lệnh cho xe tăng cường, dẫn đến tình trạng nhồi nhét khách hay không. Theo tìm hiểu của chúng tôi, dù ít việc, có xe tốt, doanh nghiệp vẫn khó có “cửa” để kiếm một lốt xe chạy dịp Tết tại các bến xe do khó tiếp cận thông tin. Thậm chí, lãnh đạo một bến xe vào diện lớn nhất tại Hà Nội cho rằng, doanh nghiệp không “nằm trong hệ thống” khó chen chân để giành được lệnh tăng cường. Chiều 19/1, chúng tôi liên lạc với ông Nguyễn Tùng Anh, Giám đốc Cty Quản lý Bến xe Hà Nội đề nghị cung cấp thông tin xung quanh hiện tượng này, nhưng bị từ chối.
Trong khi đó, lãnh đạo Phòng Quản lý vận tải, Sở GTVT Hà Nội cho hay: Chưa thể kết luận có sự o ép trong cấp lệnh tăng cường nhưng sẽ rút kinh nghiệm, công khai hơn nữa thông tin tăng cường xe để các doanh nghiệp đăng ký.
“Nếu đủ xe, không người dân nào phải lên những chiếc xe có 50 chỗ mà chở đến 100 người cả”. Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng |