Sau những ngày tưng bừng của Tổng khởi nghĩa làm nên Cách mạng Tháng Tám lịch sử, cùng với niềm hân hoan của nhân dân cả nước, thiếu nhi ở Hà Nội rất vui sướng được tập họp trong các Đội Thiếu nhi Cứu quốc tại các khu phố. Là một chú bé mới học xong lớp sơ đẳng (lớp 4 ngày nay), tôi cũng như nhiều bạn nhỏ khác đã hăng hái tham gia sinh hoạt ngay lúc đầu. Ban ngày chúng tôi ôn tập bài vở chờ khai giảng năm học mới, còn tối tối chúng tôi có mặt tại trụ sở của thiếu nhi. Dưới sự hướng dẫn của các anh chị phụ trách, chúng tôi học chào cờ và hát Quốc ca, tập các bài hát mới và diễn hoạt cảnh múa ca. Cùng với toàn dân, chúng tôi đợi chờ ngày 2/9/1945 Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa tại Quảng trường Ba Đình.
Ngày tựu trường năm ấy, chúng tôi được nghe đọc Thư của Bác Hồ gửi học sinh. Đến nay tôi vẫn còn nhớ mãi lời dạy bảo vô cùng quý báu của Bác: “...Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có được vẻ vang sánh vai các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các cháu”.
Bác Hồ vui Tết Trung thu với thiếu niên nhi đồng. (Ảnh tư liệu)
Trong niềm vui rộn ràng đầu năm học, chúng tôi còn náo nức chờ đón Tết Trung thu. Trên các đường phố, những ngày này hầu như tối nào thiếu nhi cũng tụ tập nhau khua trống, rước đèn, múa lân và hát vang đến khuya. Có lẽ chưa khi nào mọi người lại bị nguồn vui của con trẻ cuốn hút như những ngày năm ấy. Và dường như cả thành phố cũng đang chờ Tết Trung thu trong niềm hạnh phúc của một nước đã giành được độc lập tự do.
Rằm Tháng Tám đúng vào ngày 20/9/1945. Thiếu nhi chúng tôi đã tập hợp quanh Hồ Gươm để chơi đánh trận giả chống quân xâm lược. Những ngày đó một số quân đội nước ngoài đang lăm le quay lại đánh chiếm Nam Bộ, xâm lược nước ta một lần nữa. Trên mặt nước Hồ Gươm đã dựng sẵn một mô hình tàu chiến tượng trưng cho giặc ngoại xâm. Các thiếu nhi đã trang bị sẵn sàng vũ khí đạn dược là hàng chuỗi xâu vỏ bưởi đeo quanh mình. Sau khi được lệnh tấn công, chúng tôi đồng loạt liên tiếp xung phong ném vỏ bưởi đánh tàu của địch, cùng thét vang “Đả đảo quân xâm lược! Nước Việt Nam của người Việt Nam!”. Trước sức tấn công mãnh liệt của thiếu nhi chúng tôi, chiếc tàu địch bị lật nghiêng trên mặt nước hồ.
Vui mừng trước thắng lợi, các Đội Thiếu nhi chỉnh tề trong các bộ đồng phục, phất cờ, gõ vang trống ếch, nhịp bước cùng nhau tiến vào xếp hàng kín quảng trường ngay trước Bắc Bộ phủ. Tiếng hát “Ai yêu Bác Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng...”, “Nhanh bước nhanh nhi đồng theo cờ đỏ sao vàng...” hòa cùng nhịp trống nối tiếp nhau vang rền, càng làm nức lòng người chứng kiến xung quanh. Ai ai cũng đều ngóng đợi giây phút được chào đón Bác Hồ. Riêng bản thân tôi vô cùng hồi hộp hơn ai hết vì tôi là thiếu nhi duy nhất được phép chờ sẵn ngay dưới hiên, trước sảnh Bắc Bộ phủ.
Trẻ em vui chơi, rước đèn trong Tết Trung thu.
Khi Bác Hồ cùng đoàn cán bộ của Chính phủ tới, tiếng hò reo, vỗ tay hòa cùng tiếng trống của tất cả các Đội Thiếu nhi vang động không gian. Lần đầu tiên được thấy Bác đơn giản trong bộ quần áo kaki nhưng uy nghi và hiền từ, tôi vô cùng xúc động. Tôi được phép tiến lại gần Bác Hồ, kính cẩn cúi chào Bác. Bác âu yếm ôm hôn tôi, hỏi tên tôi và lớp tôi đang học. Sau lời giới thiệu của một chú cán bộ về mục đích ý nghĩa cuộc mít-tinh đặc biệt này, tôi được vinh dự thay mặt thiếu nhi Thủ đô đọc lời kính chúc Bác nhân dịp Trung thu độc lập đầu tiên của đất nước, và xin hứa làm theo lời Bác dạy như trong thư Bác đã gửi cho học sinh ngày khai trường vừa qua. Đọc xong tôi hô to: “Bác Hồ muôn năm!”. Lập tức tiếng hô “Muôn năm” rền vang không ngớt. Tôi lại được Bác âu yếm ôm hôn và cho tôi một tấm ảnh của Bác. Tiếp đó, Bác đã nói những lời thân thương nhất, căn dặn mọi thiếu nhi Việt Nam:
Các em
Đây là Hồ Chí Minh nói chuyện với các em. Hôm nay các em vui chơi, vui chơi một cách có đoàn kết, có tổ chức. Như thế là tốt lắm. Hôm nay, Tết Trung thu là của các em. Mà cũng là một cuộc biểu tình của các em để tỏ lòng yêu nước và để ủng hộ nền độc lập.
Các em phải ngoan, ở nhà phải nghe lời bố mẹ, đi học phải siêng năng; đối với bầu bạn phải yêu kính. Các em phải thương yêu nước ta. Mong các em mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập tự do.
Các em có hứa với tôi như thế không? Tôi không có gì biếu các em, chỉ có thể đem cho mỗi đoàn các em một cái ảnh, các đại biểu sẽ đưa cho các em.
Cảm ơn các em! Hôn các em nhé!
Trước khi các em đi phá cỗ vui vẻ, chúng ta cùng nhau hô hai khẩu hiệu:
Trẻ em Việt Nam sung sướng!
Việt Nam độc lập muôn năm!
Chào các em
Hồ Chí Minh
Đáp lại lời Bác, tất cả chúng tôi đã đồng thanh hô vang lời hứa quyết tâm làm theo lời dạy của Bác. Tiếng vỗ tay hoan hô lại vang rền với tiếng hô “Hồ Chủ tịch muôn năm! Bác Hồ muôn năm!”.
Thiếu nhi Lê Đức Hinh đại diện cho thiếu nhi Thủ đô đọc lời chúc mừng trong Lễ tiễn Đoàn đại biểu Quốc hội do ông Phạm Văn Đồng làm Trưởng đoàn đi thăm nước Pháp và dự Hội nghị Fontainebleau tại Quảng trường Việt Nam học xá ngày 14/4/1946.
Đã bảy mươi mốt năm qua, hôm nay đồng bào và thiếu nhi cả nước đang phấn khởi đón Tết Trung thu năm 2016, tôi lại nhớ tới phút giây thiêng liêng, tôi được đến bên Bác Hồ để chúc mừng Bác và hứa làm theo lời Bác. Tấm ảnh Bác cho năm xưa tôi rất tiếc đã không còn giữ được khi căn nhà của gia đình tôi bị cháy rụi trong những ngày đầu Hà Nội kháng chiến cuối năm 1946, nhưng hình ảnh Bác trong đêm Trung thu độc lập đầu tiên không bao giờ phai mờ trong trí nhớ của tôi.
Hà Nội, tháng 9 năm 2016