Ước mơ ghép tim thành hiện thực và giải nhất lĩnh vực Y Dược
Chiều qua, 15/4, Giải nhất lĩnh vực Y Dược của giải thưởng Nhân tài Đất Việt năm nay được trao cho công trình "Ứng dụng kỹ thuật ghép tim từ người cho đa tạng chết não tại BV Chợ Rẫy, TPHCM".
Đại diện nhóm tác giả là PGS.TS Trần Quyết Tiến, nguyên Phó Giám đốc BV Chợ Rẫy, Phó Trưởng Khoa Y, Đại học Quốc Gia TP HCM đã ra Hà Nội nhận giải thưởng.
Ông Đỗ Văn Chiến - Bí thư TW Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trao giải cho nhóm tác giả PGS.TS Trần Quyết Tiến.
Chia sẻ với phóng viên về cảm xúc khi thành quả của mình và các đồng nghiệp được tôn vinh, PGS.TS Trần Quyết Tiến nói: Ghép tim là ước mơ của cá nhân ông và của cả tập thể BV Chợ Rẫy. Từ những năm 1992-1995, khi sang Pháp học ông cũng đã ấp ủ ước mơ này.
Tuy nhiên, lúc đó cũng chỉ nghĩ ước mơ là để ước mơ. Vì thời điểm đó, chúng ta còn chưa mổ tim mở. Đến những năm cuối thế kỷ 20, đầu thế kỷ 21 mổ tim mở mới phát triển tại Việt Nam...
Đầu những năm 2000, PGS Tiến và các đồng nghiệp bắt đầu suy nghĩ về việc ghép tim, đặc biệt là sau khi BV Chợ Rẫy đã ghép thận thành công trên 400 ca. Vấn đề lúc này là lựa chọn chuyển giao trong nước hay nước ngoài. Khi đó, BV Việt Đức đã có kinh nghiệm, ghép trên 20 ca.
Ghép tim từ người cho chết não là phương pháp điều trị triệt để nhất cho các bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối. Kỹ thuật này, đã thực hiện thành công tại các bệnh viện khu vực phía Bắc và miền Trung. Và BV Chợ Rẫy là cơ sở y tế đầu tiên tại khu vực phía Nam triển khai ghép tim sau khi nhận chuyển giao kỹ thuật từ BV Việt Đức.
Năm 2016, BV Việt Đức (Hà Nội) đã chuyển giao kỹ thuật "Ghép tim từ người cho chết não" cho BV Chợ Rẫy, giúp cho những người bệnh mắc bệnh tim tưởng chừng không thể cứu chữa được hồi sinh lại cuộc đời. Ca ghép tim đầu từ người cho chết não được BV Chợ Rẫy thực hiện vào ngày 29/5/2017. Ca ghép có sự hỗ trợ và chuyển giao kỹ thuật từ ê-kíp ghép tim của BV Việt Đức.
Ca ghép tim thành công này đã đánh dấu sự khởi đầu cho lĩnh vực ghép tim tại BV Chợ Rẫy. Nhờ đó, các trường hợp ghép tim ở khu vực phía Nam được thực hiện tại BV Chợ Rẫy, giúp tiết kiệm chi phí cho bệnh nhân và người nhà trong việc đi lại và ăn ở, không phải chuyển bệnh nhân đi khu vực khác. Đồng thời giúp điều trị cho những bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối không còn đáp ứng với điều trị nội khoa...
"Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến các chuyên gia của BV Việt Đức, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, Trung tâm tim mạch BV Việt Đức đã giúp đỡ BV Chợ Rẫy ghép tim thành công. Tôi cũng cảm ơn các gia đình hiến tạng đã có những nghĩa cử cao đẹp- dành một phần thân thể của con/em/ người thân của mình để không chỉ cứu giúp một sự sống khác hồi sinh mà còn góp phần làm cho y học Việt Nam thêm toả sáng"- PGS.TS Trần Quyết Tiến chia sẻ sau khi thay mặt nhóm tác giả nhận giải thưởng Nhân tài Đất Việt.
Nối dài thêm những sự sống ở lằn ranh sinh tử..
Từ khi bắt đầu nhận chuyển giao kỹ thuật ghép tim từ BV Việt Đức đến khi kết thúc gói chuyển giao, các thầy thuốc của BV Chợ Rẫy đã nỗ lực không ngừng học hỏi, cùng với đồng nghiệp thực hiện thành công 3 ca ghép tim từ người cho chết não, hồi sinh 3 sự sống đã ở lằn ranh mong manh...
Tiếp sau đó, BV Chợ Rẫy ghép thành công ca ghép tim thứ 4 và Bộ Y tế đã quyết định cho phép BV Chợ Rẫy làm chủ kỹ thuật ghép tim. Sau 1 tuần có quyết định, ca thứ 5 đã được triển khai tại bệnh viện. Từ ca ghép tim thứ 5, BV Chợ Rẫy đã làm chủ hoàn toàn kỹ thuật ghép tim...
Đến nay, BV Chợ Rẫy là đơn vị đầu tiên tại phía Nam thực hiện kỹ thuật hiện đại và mới này. Sau khi được đào tạo, thực hành và thực hiện thực tế, nhóm nghiên cứu đã chủ động được kỹ thuật, đưa ra các quy trình ghép tim áp dụng cho BV Chợ Rẫy.
Một ca ghép tim được thực hiện tại BV Chợ Rẫy
Theo PGS.TS Trần Quyết Tiến, việc phát triển kỹ thuật ghép tim tại BV Chợ Rẫy là điều rất yếu, cũng là yêu cầu của nghề nghiệp khi miền Bắc, miền Trung đều đã làm chủ được kỹ thuật này.
Bên cạnh đó, một điều hết sức quan trọng là chúng ta đã thực hiện và điều phối tốt việc ghép tạng quốc gia. Bản thân BV Chợ Rẫy, khi chưa ghép tim được chúng tôi đã vận chuyển trái tim, phổi ra Huế, ra Hà Nội, sau đó các bệnh viện cũng đã đáp lại điều này. Việc điều phối tạng giữa các bệnh viện đã trở thành việc thường quy của đất nước. Đây là việc rất có ý nghĩa.
Việc ghép tim không đơn thuần là mang quả tim từ người này đặt vào lồng ngực người khác. Thực tế đây là sự phối hợp đồng bộ của các chuyên khoa và sự phối hợp nhịp nhàng của các bệnh viện dưới sự chỉ đạo của Bộ Y tế với mục tiêu chăm sóc tốt nhất cho sức khỏe của cộng đồng đặc biệt là những ca bệnh không còn khả năng điều trị ngoài việc ghép các bộ phận tương đồng từ đồng loại...
