Tại Tọa đàm 'Tác hại của thuốc lá mới - Tác động tới sức khỏe cộng đồng' do Báo Pháp luật Việt Nam phối hợp Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) tổ chức ngày 30/10, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết trong khoảng 10 năm trở lại đây, chúng ta chứng kiến sự bùng nổ của các loại thuốc lá mới, nhất là thuốc lá điện tử.
Tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, số lượng bệnh nhân nhập viện vì ngộ độc thuốc lá điện tử bắt đầu tăng nhanh từ thời điểm dịch COVID-19 và kéo dài đến năm 2024. Có thời gian, hầu như ngày nào chúng tôi cũng tiếp nhận các ca ngộ độc, trong đó nhiều trường hợp rất nặng, diễn biến cực kỳ nhanh và dữ dội. Nhiều bệnh nhân trẻ, chỉ mới hơn 20 tuổi, được đưa vào viện trong tình trạng hôn mê, co giật, tổn thương đa cơ quan nặng nề hơn cả các ca đột quỵ ở người cao tuổi.
"Chúng tôi từng gặp những bệnh nhân bị xuất huyết não, nhồi máu não diện rộng, thậm chí chiếm tới một phần tư hoặc một phần ba vùng não. Ngoài tổn thương não, họ còn bị ảnh hưởng tim, phổi, thận gần như toàn bộ hệ cơ quan bị tàn phá"- TS Nguyên nói.
Các chuyên gia tham dự buổi tọa đàm.
Điều đáng lo hơn theo TS Nguyên là ngay cả sau khi được điều trị ổn định, nhiều bệnh nhân vẫn để lại hậu quả lâu dài. Khi chúng tôi kiểm tra kỹ bằng các test thần kinh – tâm lý, nhiều người dù trông hoàn toàn bình thường, vẫn có tổn thương não rõ rệt, giảm trí nhớ, rối loạn cảm xúc, thậm chí có biểu hiện trầm cảm hoặc biến đổi nhân cách.
Một số trường hợp còn tổn thương tim, phổi, thận mà không có biểu hiện rõ ràng bên ngoài. Đây mới là phần "chìm" đáng sợ của tảng băng, bởi nó cho thấy việc sử dụng thuốc lá điện tử để lại hậu quả dai dẳng, không chỉ cấp tính mà cả mạn tính.
Thực tế, chúng ta chưa có số liệu tổng kết toàn quốc, nhưng các nghiên cứu nhỏ ở một số khu vực đã cho thấy tỷ lệ học sinh sử dụng thuốc lá điện tử lên đến hơn 10%. Con số này tăng gấp đôi chỉ sau một năm - tốc độ tăng trưởng khủng khiếp. Nếu tính trên quy mô hàng triệu học sinh, sinh viên, chúng ta đang nói tới hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu người trẻ đã và đang bị ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng. Điều đó thực sự đáng báo động.
Chính vì vậy, TS Nguyên bày tỏ, khi Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết cấm thuốc lá mới, tôi và các đồng nghiệp ở Trung tâm Chống độc thực sự xúc động, bởi đây là một quyết định có giá trị lịch sử, giúp đất nước chúng ta chặn đứng kịp thời làn sóng lạm dụng các sản phẩm chứa hóa chất độc hại đang lan rộng trên thế giới. Việt Nam đã không để những sản phẩm này bén rễ, đã ngăn được một nguy cơ lớn cho thế hệ trẻ.
Hiện nay, chúng tôi cũng ghi nhận số ca ngộ độc thuốc lá điện tử đã giảm. Tuy nhiên, điều khiến chúng tôi lo ngại là nếu chậm trễ trong việc ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể, tình trạng vi phạm có thể tái diễn.
Vì vậy, điều quan trọng lúc này là phải nhanh chóng hoàn thiện quy trình thực thi, ban hành các quy định rõ ràng để các cơ quan chức năng, trong đó có lực lượng công an, y tế, quản lý thị trường… có căn cứ xử lý nghiêm.
"Bệnh viện chúng tôi và nhiều đơn vị y tế khác đều rất mong chờ bước triển khai này, để chính sách cấm thực sự đi vào cuộc sống, bảo vệ sức khỏe người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ khỏi hiểm họa của thuốc lá điện tử"- TS.BS Nguyễn Trung Nguyên nói.
