Nhiều người phải cắt ngón chân, bàn chân... do biến chứng đái tháo đường: Bác sĩ khuyến cáo gì?

13-02-2023 16:37 | Y tế

SKĐS - Tại Khoa Chăm sóc bàn chân, Bệnh viện Nội tiết TW từ sau Tết Quý Mão đến nay đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị đái tháo đường biến chứng nghiêm trọng buộc phải tháo đốt ngón chân, ngón tay, cắt bàn chân; nhiễm trùng vết thương đùi, viêm loét hoại tử vùng đầu, hoại tử da...

Các trường hợp nặng do đái tháo đường phần lớn tái khám không đúng hẹn

Mới đây, nam bệnh nhân 77 tuổi quê ở Hải Phòng, nhập viện trong tình trạng sốt cao, nhiễm trùng, bàn chân trái hoại tử lan rộng và có mùi hôi thối... Kết quả thăm khám cho thấy tổn thương ở bàn chân không có khả năng bảo tồn nên bác sĩ phải chỉ định cắt cụt bàn chân để tránh nguy cơ nhiễm trùng rộng, bảo toàn tính mạng cho bệnh nhân.

Con gái của bệnh nhân cho biết, cách đây 3 tháng, trong một lần ngã cầu thang, ông bị tím đen, sưng vù một ngón ở bàn chân phải. Vết thương sưng to rồi nhanh chóng hoại tử và lan ra các ngón khác. Sau hơn 2 tuần điều trị và chăm sóc thông thường ở bệnh viện tuyến tỉnh không hiệu quả, nhiễm trùng lan rộng, phức tạp, cả bàn chân đen kịt, bệnh nhân phải cắt cụt bàn chân.

Trước Tết Quý Mão cũng là thời điểm miền Bắc rét đậm, ông đi tất dày để giữ ấm chân, tuy nhiên khoảng 1 tuần ông thấy ngón cái sưng to rồi tím đen, sau đó xuất hiện các vết loét ở bàn chân. Gia đình đã đưa ông đi khám, được điều trị tích cực nhưng không đỡ. Cách đây ít ngày khi nhập viện tái khám ông có chỉ định phẫu thuật cắt bàn chân trái.

Nhiều người phải cắt ngón chân, bàn chân... do biến chứng đái tháo đường: Bác sĩ khuyến cáo gì?

 - Ảnh 1.

Hai bàn chân bị cắt do biến chứng đái tháo đường của bệnh nhân.

Con gái bệnh nhân cũng chia sẻ thêm: Bố bị đái tháo đường nhiều năm trước nhưng điều trị "không đến nơi đến chốn", trong khi ông thường xuyên uống rượu, nhiều tháng nay ông hạn chế vận động, thường xuyên phải ngồi một chỗ do biến chứng tiểu đường, tim mạch khiến sức khỏe giảm sút, cơ thể giảm hơn 10 kg.

Ở phòng bên cạnh của Khoa Chăm sóc bàn chân, nữ bệnh nhân P.T.S. (67 tuổi, ở Hà Nội) vừa trải qua cuộc phẫu thuật cắt 2 đoạn xương bàn chân phải, dẫn lưu mủ và cố gắng bảo tồn chân.

Bệnh nhân S. cho biết phát hiện đái tháo đường năm 40 tuổi nhưng hơn 50 tuổi bà đã phải cắt các ngón chân do nhiễm trùng và cách đây 3 năm phải cắt 1/3 bàn chân trái do chủ quan trong điều trị bệnh.

Theo BS Nguyễn Ngọc Thiện, Phó Trưởng Khoa Chăm sóc bàn chân, người bệnh đái tháo đường dễ bị xơ vữa động mạch, các mạch máu bị hẹp hoặc tắc sẽ làm giảm lượng máu đến bàn chân. Điều này làm các vết loét lâu lành. Sau Tết nguyên đán, các ca bệnh nặng phần lớn là bệnh nhân lớn tuổi, kiểm soát bệnh kém, không đến khám đúng hẹn, chủ quan trong việc chăm sóc và theo dõi tại nhà, trì hoãn kiểm tra định kỳ…

BS Thiện cũng thông tin, tại Khoa có tới 95% bệnh nhân viêm nhiễm dẫn đến loét chân do đái tháo đường là nguyên nhân hàng đầu gây cắt cụt chi. Nguyên nhân là do bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường đôi khi chủ quan, không biết chăm sóc bàn chân khi nhiễm trùng dẫn đến hoại tử.

Đa số trường hợp loét bàn chân đái tháo đường nhập viện ở mức độ nặng, hoại tử lan rộng, phải phẫu thuật cắt lọc cấp cứu để tránh nhiễm trùng huyết. Trong khi đó, việc điều trị bàn chân đái tháo đường khá phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp đồng thời nhiều chuyên khoa.

Ngoài biến chứng tổn thương các chi, bệnh nhân đái tháo đường còn bị xuất huyết võng mạc dẫn tới mù lòa, suy thận, xơ vữa động mạch, cao huyết áp, nhồi máu cơ tim… Do đó, việc phát hiện sớm sẽ tận dụng được "thời gian vàng" trong điều trị và hạn chế biến chứng cho người bệnh.

Khuyến cáo từ chuyên gia để không thành 'nạn nhân' của bệnh đái tháo đường

Tại Việt Nam kết quả điều tra của Bộ Y tế năm 2021 cho thấy tỷ lệ mắc đái tháo đường ở người trưởng thành ước tính là 7,1%, tương đương với khoảng gần 5 triệu người đang mắc bệnh đái tháo đường.

Trong đó, số đã được chẩn đoán chỉ chiếm khoảng 35% và số đang được quản lý, điều trị tại các cơ sở y tế chiếm 23,3%. Theo dự báo, số mắc đái tháo đường của Việt Nam cũng như toàn thế giới sẽ tiếp tục tăng nhanh trong những năm tới.

Nhiều người phải cắt ngón chân, bàn chân... do biến chứng đái tháo đường: Bác sĩ khuyến cáo gì?

 - Ảnh 2.

BS thăm khám cho bệnh nhân bị biến chứng đái tháo đường phải cắt cụt bàn chân đang điều trị tại Bệnh viện Nội tiết TW.

Đái tháo đường là một trong những nguyên nhân phổ biến gây tàn tật và tử vong sớm ở hầu hết các quốc gia và là nguyên nhân hàng đầu gây mù loà, bệnh tim mạch, suy thận và viêm loét chân phải cắt cụt. Kết quả điều tra tại Việt Nam có hơn 55% bệnh nhân hiện mắc đái tháo đường đã có biến chứng, trong đó 34% là biến chứng về tim mạch; 39,5 có biến chứng về mắt và biến chứng về thần kinh; 24% biến chứng về thận.

Theo các chuyên gia, nguyên nhân gây ra đái tháo đường rất phức tạp, nhưng phần lớn là do thừa cân, béo phì và thiếu hoạt động thể lực. Việc thực hiện lối sống lành mạnh, sẽ giúp phòng ngừa mắc đái tháo đường tới 70% số trường hợp. Đồng thời, chẩn đoán và điều trị sớm chính là chìa khóa để phòng hoặc làm chậm các biến chứng nguy hiểm đó.

Đối với những người mắc bệnh đái tháo đường cần được chăm sóc và hỗ trợ liên tục để kiểm soát bệnh và tránh các biến chứng.

TS.BS Phan Hoàng Hiệp, Giám đốc Bệnh viện Nội tiết TW khuyến cáo: Nếu người bệnh đã được chẩn đoán, xác định chính xác đái tháo đường, tuyệt đối không tự dừng thuốc khi triệu chứng đã giảm. Bởi khi đã mắc đái tháo đường được các bác sĩ kê đơn uống thì đường huyết trở về ổn định. Ổn định ở đây là do thuốc, không phải cơ thể đã được điều trị dứt điểm đái tháo đường. Cùng với việc duy trì uống thuốc, người bệnh cần phải thăm khám định kỳ theo hẹn của bác sĩ, không tự ý bỏ điều trị, không tự mua thuốc lá, thuốc nam để điều trị…

Giai đoạn đầu khi đường huyết không ổn định, người bệnh có thể khám theo lời hẹn 2 tuần/lần, 1 tháng/lần; khi đường huyết ổn định đi khám định kỳ 2- 3 tháng/lần. Người bệnh không tự ý cắt, lọc bỏ các đốm đen hoại tử nếu chưa được bác sĩ hướng dẫn.

"Kể cả chưa tới lịch hẹn tái khám nhưng cần đến khám bác sĩ ngay khi có các triệu chứng bất thường vùng da ở bàn chân, thay đổi màu sắc, sưng nề, thay đổi nhiệt độ, có nốt chai sần, có đốm đen hoại tử... để tránh các biến chứng đáng tiếc"- TS.BS Phan Hoàng Hiệp nhấn mạnh.

Sáng 13/2: Đã 43 ngày liên tiếp không có ca COVID-19 tử vong; Suýt mất mạng vì chủ quan với vết thương nhỏSáng 13/2: Đã 43 ngày liên tiếp không có ca COVID-19 tử vong; Suýt mất mạng vì chủ quan với vết thương nhỏ

SKĐS - Theo thống kê của Bộ Y tế đến nay đã 43 ngày liên tiếp Việt Nam không ghi nhận ca tử vong do COVID-19. Cả nước chỉ còn 3 bệnh nhân nặng đang thở oxy qua mặt nạ; Người đàn ông 47 tuổi suýt mất mạng vì chủ quan với vết thương nhỏ...

Thái Bình
Ý kiến của bạn