Bệnh nhân P.T.M (60 tuổi), Tân Dân, Sóc Sơn, Hà Nội, nhập viện trong tình trạng mệt lả, chân tay bủn rủn, nôn mửa nhiều ngày không dứt, nôn ra dịch dạ dày, dịch mật. Bệnh nhân được chuyển tuyến vào Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai, với chẩn đoán ngộ độc nước kiềm, nhiễm kiềm chuyển hóa, hạ kali.
Kết quả xét nghiệm máu của bệnh nhân M cho thấy có các chỉ số bất thường: Kali 2,64 mmol/l, hạ dưới mức cho phép; máu nhiễm kiềm chuyển hóa: pH khí máu 7,5mEq/l; HCO3 là 33,3 mEq/l.
Bệnh nhân uống "nước" chữa bệnh đã qua cơn nguy kịch được rút ống thở. Ảnh: Nguyên Hà.
Theo lời kể của bệnh nhân, do có nhiều bệnh dạ dày, tá tràng, đại tràng, u tuyến giáp, tê bì tay chân… nên khi nghe người làng truyền tai nhau về địa chỉ uống nước chữa bách bệnh ở ngay trong khu vực nên tìm đến và xin được chữa trị.
Tại nơi này, bà M không được khám mà chỉ hỏi về tình trạng bệnh. Sau đó bà M. được hướng dẫn cách chữa bệnh bằng việc uống nước. Nước này được lấy từ máy lọc, có thể pha thêm 1 chút muối cho dễ uống và cần không ăn gì.
"Ngày uống tối thiểu khoảng 5 - 6 lít nước, trong khoảng 10 - 15 ngày", bà M kể.
Trước đó, BV Bạch Mai từng tiếp nhận chùm ca bệnh cũng dùng cách uống một loại nước được giới thiệu là "nước kiềm" để chữa bệnh. 3 bệnh nhân này bị suy thận đang phải chạy thận nhân tạo chu kỳ ở BVĐK tỉnh Lai Châu, được giới thiệu về phương pháp chữa bệnh bằng cách uống nước, nên tự ngừng chạy thận, xuống huyện Thanh Oai, Hà Nội để uống nước.
Các bệnh nhân này chỉ uống nước khoảng 2 - 3 ngày, bắt đầu xuất hiện tình trạng khó thở, hôn mê phải đưa đi cấp cứu.
Tại BV, các bệnh nhân bị rối loạn ý thức, suy hô hấp, tổn thương cơ tim nặng, phù phổi cấp do biến chứng quá tải dịch trên bệnh nền suy thận mạn. Các bệnh nhân được đặt nội khí quản, thở máy, lọc máu cấp cứu ngay khi tiếp nhận.
Kết quả xét nghiệm lượng Urê, Kali và Creatinin trong máu của các bệnh nhân tăng rất cao. Urê gấp 3 lần bình thường, Creatinin gấp 10 - 15 lần bình thường. Những bệnh nhân này may mắn được lọc máu kịp thời, tránh khỏi tử vong, được điều trị tới khi ổn định và trở lại lịch trình chạy thận nhân tạo chu kỳ để duy trì sức khỏe và cuộc sống.
Hiện tình trạng các bệnh nhân đã ổn định và được xuất viện.
Uống quá nhiều nước nguy hiểm đến mức nào?
Theo TS. BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai, việc uống quá nhiều nước bình thường như nước lọc hay nước đun sôi để nguội trong 1 ngày, kể cả ở người khỏe mạnh đã rất nguy hiểm. Vì hành động này có thể gây phù thũng, phù phổi, pha loãng máu, hạ natri máu, phù não, hôn mê, co giật và tử vong. Việc sử dụng lượng lớn nước kiềm/ngày lại càng nguy hiểm hơn bao giờ hết.
Bệnh nhân bỏ chạy thận, uống "nước" chữa bệnh, hôn mê phải đặt nội khí quản, thở máy. Ảnh: Nguyên Hà.
TS. BS Nguyễn Trung Nguyên cho hay, nước bệnh nhân M uống xét nghiệm có độ pH 7,5; mỗi ngày uống 5 - 6 lít. Việc bệnh nhân uống quá nhiều nước làm độ pH của dịch dạ dày giảm do pha loãng. Trong khi môi trường dịch a xít của dạ dày với pH 1,5 - 3,5 đóng vai trò bảo vệ cơ thể, tiêu diệt các vi trùng gây bệnh có trong thức ăn, nước uống, trước khi chúng đi sâu xuống đường tiêu hóa.
Uống nhiều nước kiềm ngoài việc gây thừa nước, còn gây thay đổi pH của máu, gây nhiễm kiềm chuyển hóa. Điều này tưởng đơn giản nhưng vô cùng nguy hiểm và phức tạp.
Môi trường máu của cơ thể có độ pH duy trì ổn định là 7,35 - 7,45 rất quan trọng. Chỉ số này cho phép rất nhiều các chất trong cơ thể, enzym di chuyển và hoạt động, giúp cho các phản ứng hấp thu, chuyển hóa, hoạt động các cơ quan,…. Khi có thay đổi về pH của máu, cơ thể sẽ bị rối loạn và nhiều bệnh tật phát sinh theo. Khi uống nhiều nước kiềm, pH cơ thể bị tăng lên, rối loạn cảm giác, hôn mê, kali máu bị hạ dẫn tới cơ thể bị loạn nhịp tim, liệt, hoạt động của nhiều enzym bị giảm, thậm chí tử vong.
"Việc nghe và thực hiện theo những pháp đồ điều trị, lời tuyên truyền thiếu cơ sở khoa học rất nguy hiểm, thậm chí dễ mất mạng. Khi nghi ngờ có bệnh cần đến thăm khám ở cơ sở y tế có đăng ký. Việc ăn uống cần đảm bảo đa dạng về thể loại, số lượng, thể tích phù hợp theo nhu cầu và tình trạng sức khỏe. Đặc biệt, không tùy tiện uống quá nhiều bất kỳ một loại nước nào đó để tránh gây nguy hiểm cho cơ thể", TS. BS Nguyễn Trung Nguyên đưa ra lời khuyên.
