Trong buổi thăm khám sa sút trí tuệ cho hơn 200 người cao tuổi tại các phường Phương Mai, Tân Mai, Nam Đồng, nhà dưỡng lão Nhân Ái tổ chức tại BV Lão khoa Trung ương, các bác sĩ đã chia sẻ nhiều kiến thức chuyên môn, thăm khám, test sàng lọc cho người dân để phát hiện sớm bệnh lý sa sút trí tuệ.
Một bộ trắc nghiệm đánh giá trạng thái tâm thần tối thiểu (MMSE) về khả năng ghi nhớ, định hướng thời gian, không gian, chú ý và tính toán, nhắc lại câu, gọi tên đồ vật, làm theo mệnh lệnh viết, vẽ lại hình… được các bác sĩ đưa ra để test sàng lọc cho người dân.
PGS.TS Nguyễn Thanh Bình tư vấn cho người dân về bệnh sa sút trí tuệ.
PGS.TS Nguyễn Thanh Bình, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu trí nhớ và sa sút trí tuệ, Bệnh viện Lão khoa Trung ương cho biết, sa sút trí tuệ được chia ra các mức độ đánh giác khác nhau, với thang điểm:
- MMSE 26-30: Không có sa sút trí tuệ
- MMSE 24-25: Suy giảm nhận thức nhẹ (MCI)
- MMSE 20-23: Sa sút trí tuệ mức độ nhẹ
- MMSE 14-19: Sa sút trí tuệ mức độ trung bình
- MMSE <13: Sa sút trí tuệ mức độ nặng.
Đặc điểm riêng của sa sút trí tuệ là rối loạn về nhận thức và rối loạn về hành vi tâm thần. Do đó, người bệnh cần phải phát hiện sớm các triệu chứng ban đầu để hỗ trợ bệnh nhân ở giai đoạn nhẹ.
Các dấu hiệu giúp phát hiện sa sút trí tuệ gồm:
- Giảm trí nhớ ảnh hưởng tới kỹ năng nghiệp vụ
- Khó khăn trong làm việc nhà
- Khó khăn trong giao tiếp ngôn ngữ
- Sai lạc định hướng thời gian và vị trí
- Suy giảm khả năng phán đoán
- Khó khăn trong suy nghĩ trừu tượng
- Đề đồ vật không đúng chỗ
- Có biến đổi khí sắc hoặc ứng xử
- Nhân cách biến đổi
- Mất năng lực chủ động
Đáng chú ý, các bác sĩ cho biết, hầu hết các trường hợp người cao tuổi đến khám ở giai đoạn tương đối muộn, thường sau 1-2 năm có triệu chứng, cho tới khi có biểu hiện rối loạn nhận thức nặng, ảnh hưởng lớn đến nhận thức bản thân mới đến khám. Số người được khám sớm, phát hiện sớm rất hạn chế.
"Hầu hết bệnh nhân đến viện ở giai đoạn trung bình khi quên nhiều, có rối loạn nhận thức khác như không có khả năng nói chuyện, mất sử dụng động tác, đi lạc đường, loạn thần, hoang tưởng. Thậm chí, có nhiều cụ nhịn ăn, nhịn đói vài ngày dẫn tới tụt đường huyết, suy dinh dưỡng hoặc có người ăn thái quá. Có người không chịu tắm gội cả tuần, hay đi lại lang thang, đêm mất ngủ", bác sĩ Bình cho hay.
Chính vì vậy chuyên gia sa sút trí tuệ khuyến cáo, khi thấy bố mẹ, người cao tuổi trong gia đình hành vi ứng xử "hơi quá" thì phải để ý. Ví dụ, người cao tuổi bình thường hay quên do tuổi già nhưng trường hợp này hỗ trợ nhắc lại hoặc họ cố gắng nhớ lại thì nhớ lại được. Còn với bệnh nhân sa sút trí tuệ sẽ rơi vào trạng thái quên liên tục, rất khó nhớ lại chuyện đã xảy ra.
Có người có trí nhớ ngắn hạn, hỏi lặp đi lặp lại, thậm chí quên cả những thứ quan trọng trong đời sống. Bệnh nhân cũng có biểu hiện mất ngủ lâu hoặc không rõ lý do dẫn tới vốn đang trầm tính nhưng lại thay đổi sôi nổi quá mức hoặc ngược lại.
Bác sĩ khám sàng lọc sa sút trí tuệ cho người cao tuổi.
Về điều trị, bác sĩ Bình cho hay, sau khi thăm khám làm các test khẳng định bệnh nhân sa sút trí tuệ, các bác sĩ sẽ điều trị thuốc cho người bệnh để cải thiện chất lượng cuộc sống người bệnh. Trường hợp bệnh nhân có rối loạn hành vi, giấc ngủ khi có thuốc điều trị cũng giúp làm giảm triệu chứng.
Ngoài ra, các bác sĩ cũng tiến hành phục hồi chức năng nhận thức cho người bệnh sa sút trí tuệ như những bài tập rèn trí nhớ tốt hơn. Với bệnh nhân có rối loạn về mặt quản lý điều hành sẽ có bài tập giúp bệnh nhân cải thiện độ tập trung, chú ý.
Do đó, bác sĩ Bình nhấn mạnh, nếu trong gia đình có người cao tuổi nên quan tâm sức khỏe các cụ để theo dõi các biểu hiện hành vi. Nếu phát hiện có những dấu hiệu sa sút trí tuệ nên đi khám để bác sĩ hỗ trợ điều trị.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Ăn Cá Hay Thịt Tốt Hơn | SKĐS