Lộ trình chuyển hoàn toàn sang xe buýt điện
Sở Giao thông Vận tải TP. HCM đang lấy ý kiến của các cơ quan chức năng về kế hoạch phát triển hệ thống xe buýt chạy bằng điện, hoặc năng lượng xanh, nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Đề án Kiểm soát khí thải phương tiện giao thông (giai đoạn 1) chuyển đổi phương tiện vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn TP. HCM do Sở Giao thông Vận tải soạn thảo: Mục tiêu đến năm 2030 có 3.317 xe buýt phục vụ vận tải công cộng và 100% phương tiện sử dụng điện, hoặc năng lượng xanh.
Chuyển đổi sang xe buýt điện còn nhiều thách thức.
Theo đó, những tuyến xe buýt có trợ giá sử dụng điện, khí CNG, nhiên liệu diesel được tiếp tục thực hiện cho đến khi hết thời hạn hợp đồng đã ký kết. Xe buýt sử dụng nhiên liệu diesel được tiếp tục hoạt động cho đến năm 2029. Năm 2030 tất cả chuyển sang sử dụng xe điện. Các tuyến xe buýt mở mới từ năm 2025 trở đi phải sử dụng điện, năng lượng xanh.
Giám đốc Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông thành phố Hà Nội (thuộc Sở Giao thông vận tải Hà Nội) Thái Hồ Phương cho biết, Hà Nội hiện có 1.905 xe buýt trợ giá với 281 xe dùng năng lượng sạch (139 xe CNG và 142 xe buýt điện) và trên 1.200 xe đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 4 trở lên. Đến nay, hoạt động của các tuyến buýt điện góp phần giảm 36.000 tấn CO2.
Về hệ thống trạm sạc xe buýt điện, hiện nay, mới chỉ có 2 vị trí lắp đặt của Công ty TNHH Dịch vụ vận tải sinh thái Vinbus, phục vụ cho 10 tuyến. Mỗi trạm sạc lần lượt có 32 trụ và 39 trụ sạc, công suất từ 120-150kWh, đáp ứng nhu cầu sạc 100% pin của toàn bộ xe.
"Thành phố đã đưa ra kế hoạch và lộ trình chuyển đổi xe buýt dùng điện, năng lượng xanh trên địa bàn phù hợp với lộ trình đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Hà Nội đặt mục tiêu đến năm 2030 có khoảng 70-90% xe buýt sử dụng điện và năng lượng xanh và tỷ lệ này tăng lên 100% vào năm 2035", ông Thái Hồ Phương nói.
PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, Giám đốc Chương trình đào tạo kỹ thuật ôtô tại Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, việc chuyển đổi sử dụng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh, bước đột phá quan trọng đối với giao thông đô thị của Hà Nội mang lại nhiều lợi ích đến môi trường, giảm khí phát thải nhưng cũng sẽ gặp nhiều khó khăn.
"Chủ trương xanh hóa xe buýt nước ta gặp các thách thức khó khăn chủ yếu về vốn đầu tư, chi phí đầu tư phương tiện năng lượng điện... Chính vì vậy, trong quá trình chuyển đổi sang các dạng năng lượng khác nhau nên phải lựa chọn dạng năng lượng phù hợp với điều kiện ở nước ta để có khả năng đáp ứng chuyển đổi; vừa đảm bảo được chỉ tiêu về môi trường, an ninh năng lượng và cả nguồn vốn đầu tư. Từ đó, cần phải có những nghiên cứu, mô hình dự báo chính xác, phù hợp với điều kiện giao thông của Hà Nội" - PGS.TS Đàm Hoàng Phúc cho biết.
Theo PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, xu hướng chuyển đổi các loại phương tiện sang sử dụng năng lượng sạch là yêu cầu tất yếu của thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Lộ trình của TP Hà Nội và TP.HCM hoàn toàn khả thi nếu các đơn vị khai thác vận tải công cộng được hỗ trợ, tạo điều kiện tối đa.
Thách thức về hạ tầng, công nghệ...
Giám đốc Trung tâm Quản lý và điều hành giao thông thành phố Hà Nội Thái Hồ Phương cho rằng, cần huy động nguồn lực từ ngân sách nhà nước (chi phí phục vụ chuyển đổi, chi phí duy trì trợ giá hằng năm...) và từ doanh nghiệp (mua xe, đầu tư hạ tầng trạm sạc/nạp khí...).
Thực hiện việc chuyển đổi này, các doanh nghiệp phải đối mặt với những thách thức lớn, như: Cần nguồn kinh phí lớn để đầu tư phương tiện, hạ tầng, chuyển đổi công nghệ, đào tạo nhân sự... Các doanh nghiệp mong muốn tiếp cận các nguồn vốn có cơ chế cho vay và lãi vay hấp dẫn, an toàn, với sự bảo trợ của Chính phủ, thành phố.
GS.TS Hồ Sỹ Sùa, giảng viên cao cấp Trường đại học Giao thông vận tải, chuyên gia giao thông - cho rằng mục tiêu chuyển đổi sang xe buýt điện của Hà Nội là phù hợp, theo xu thế chung của thế giới.
"Việt Nam cũng đã thỏa thuận với thế giới đến năm 2050 sẽ thực hiện Net Zero (phát thải ròng bằng 0), trong đó vấn đề kiểm soát khí thải phương tiện đóng vai trò rất lớn. Tuy nhiên sẽ có những khó khăn vì chúng ta không thể làm một lúc được, phải thay thế dần dần.
Ví dụ xe buýt chạy bằng diesel giá khoảng 2 tỉ đồng, nhưng sang xe buýt điện thì phải 6 tỉ đồng, vì vậy vốn đầu tư rất lớn. Ngoài ra vấn đề đầu tư hạ tầng các trạm sạc điện cũng tốn nhiều chi phí, sạc điện cũng sẽ mất thời gian hơn" - GS Sùa nói.
Trước thực tế trên, ông Sùa cho rằng Hà Nội cần phải có phương án tổng thể, đồng bộ về mặt tài chính, đầu tư và tính khả thi của đề án.
Theo PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, Hà Nội và TP.HCM cần nghiên cứu đánh giá rõ ràng và chính xác để cân đối được giữa lượng cắt giảm CO2 và năng lượng điện cần cung cấp. Nếu có thể đảm bảo được nguồn năng lượng thì việc chuyển đổi không có gì khó khăn.
Đương nhiên, việc chuyển đổi sẽ phải tốn nhiều chi phí nhưng khi đã cân đối được lợi ích có thể tìm cách bù đắp và sắp xếp được nguồn tài chính cho việc chuyển đổi. Đồng thời cần đầu tư hạ tầng cho việc truyền tải điện, cũng như việc đáp ứng nguồn điện cho cho xe và những tiêu chuẩn kỹ thuật đi kèm để tương lai hệ thống xe buýt điện vận hành hiệu quả.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Sáng 7/12: Bực tức vì bị cướp tiền, gã đàn ông thủ sẵn dao đến công viên sát hại bạn dã man | SKĐS
