Bệnh ung thư mắt có yếu tố di truyền
TS Phạm Thị Minh Châu, Phó trưởng Khoa mắt Trẻ em, phụ trách Đơn vị ung bướu mắt cho biết, ung bướu mắt là chuyên ngành sâu của nhãn khoa liên quan đến chẩn đoán và điều trị tất cả các khối u tại bề mặt nhãn cầu, u nội nhãn hoặc các mô xung quanh nhãn cầu, bao gồm khối u của mi mắt, kết mạc, u nội nhãn (u võng mạc, u hắc mạc…), u thị thần kinh và u hốc mắt.
Những khối u này có thể lành tính hoặc ác tính, nếu không được điều trị và theo dõi có thể gây giảm, mất thị lực hoặc phải cắt bỏ nhãn cầu, thậm chí có khả năng đe dọa tính mạng. Các khối u ác tính ở mắt có thể nguyên phát tại mắt hoặc di căn đến mắt từ một cơ quan khác trong cơ thể.
TS Phạm Thị Minh Châu phụ trách Đơn vị ung bướu mắt trao đổi với bệnh nhi.
"Đây là căn bệnh do khối u bên trong nội nhãn, thường ở trẻ dưới 6 tuổi. Ở giai đoạn sớm, bệnh không biểu hiện đặc thù, nhưng khi xuất hiện dấu hiệu lác mắt (lòng đen không ở giữa), hoặc đốm trắng ở lòng đen, còn gọi ánh đồng tử trắng (dân gian còn gọi là mắt mèo), nguy cơ khối u đã to"- TS Châu cho biết.
Cũng theo TS Minh Châu, trong thực tế điều trị, 70% trẻ không thể giữ lại mắt, giữ thị lực do đến viện muộn, khối u phát triển lớn phá vỡ nhãn cầu. Chỉ khoảng 30% trẻ được phát hiện sớm, giữ được mắt. "May mắn, với ung thư mắt, khi đã loại bỏ khối u, trẻ có cuộc sống hoàn toàn bình thường, khỏe mạnh.
Chuyên gia cũng cho biết, bệnh ung thư mắt có yếu tố di truyền. Với những bệnh nhân bị ung thư mắt, có trẻ từ 1 tháng tuổi đã được phát hiện có khối u, điều trị ngay hoàn toàn giữ được thị lực cho trẻ.
Một số nghiên cứu thống kê từ năm 2018 -2022 cho thấy, hằng năm có khoảng hơn 1.000 lượt bệnh nhân bị ung thư mắt cũng như có các khối u tại mắt đến khám và điều trị tại Bệnh viện Mắt Trung ương.
Riêng trong năm 2019, bệnh viện Mắt trung ương điều trị cho 560 u lành và 279 u ác tính các loại (có kết quả giải phẫu bệnh). Trung bình mỗi năm có khoảng 40-50 ca mắc mới, số lượng bệnh nhân tăng dần theo năm.
Các bệnh lý ung thư mắt đang được phát hiện, điều trị tại đây bao gồm: Khối u bề mặt nhãn cầu (u kết mạc, u bì, u giác mạc); khối u phần phụ nhãn cầu (tuyến lệ chính, u lympho, u hốc mắt, u thị thần kinh); các khối u nội nhãn (võng mạc, u màng bồ đào, u mống mắt- thể mi, ung thư hắc mạc).
Đơn vị ung bướu mắt chính thức được khai trương chiều 20/11.
Khuyến cáo của chuyên gia nhãn khoa để phát hiện sớm ung thư mắt
Điều trị ung thư mắt phối hợp đa mô thức, phối hợp với Bệnh viện K, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nhi Trung ương nhằm cố gắng giữ lại nhãn cầu, thị lực cho bệnh nhi. Đặc biệt, điều trị khối u nội nhãn, hiện Bệnh viện Mắt Trung ương đã triển khai được kỹ thuật hiện tại nhất thế giới hiện nay, đó là tiêm hóa chất nội nhãn.
"Trong các nước Asean, hiện 7 nước thực hiện được kỹ thuật này, Việt Nam thực hiện cùng thời điểm với Singapore. Với phương pháp này, thay vì điều trị hóa chất toàn thân (khối u tiếp nhận ít hóa chất, hóa chất gây tác động tới toàn bộ cơ thể), hóa chất được bơm trực tiếp vào khối u, khiến khối u teo lại, bảo vệ thị lực trẻ. Hiện chúng tôi đã thực hiện hơn 100 ca thành công"- TS Châu thông tin.
TS Châu cũng nêu rõ, cùng với điều trị hiệu quả, chúng tôi mong mỏi các gia đình nhận thức được nguy cơ để đưa trẻ đến bệnh viện khám sớm.
Những người có yếu tố di truyền, có thể phát hiện sớm từ khi mang thai bằng chọc ối, hay trước khi mang thai, thực hiện kỹ thuật IVF để loại trừ gen gây bệnh. Theo đó, sau sinh, trẻ nên được khám mắt tại cơ sở y tế nếu có điều kiện. Khi có biểu hiện lác, đốm trắng ở lòng đen tuyệt đối không trì hoãn, cần cho trẻ đi khám ngay.
PGS.TS Nguyễn Tiến Hưng thăm và động viên các bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Mắt Trung ương.
PGS.TS Nguyễn Tuấn Hưng, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Phụ trách quản lý điều hành Bệnh viện Mắt Trung ương cho biết, việc thành lập đơn vị ung bướu mắt và u nguyên bào võng mạc là rất cần thiết, nhằm phát triển hơn các phương pháp điều trị bảo tồn nhãn cầu, bảo tồn thị lực tốt. Bên cạnh đó là công tác đào tạo, chỉ đạo tuyến, tăng cường tuyên truyền, giáo dục nhằm phát hiện sớm và quản lí tốt các bệnh nhân ung thư mắt.
Tại Đơn vị ung bướu mắt song song với việc phát triển và ứng dụng các kỹ thuật y tế chuyên sâu sẽ nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, góp phần cứu vãn chức năng thị giác nhiều ca bệnh, góp phần cải thiện tiên lượng sống cho các bệnh nhân ung thư. Đồng thời, giúp công tác nghiên cứu khoa học, đào tạo, tập huấn theo đó cũng phát triển theo.
Cũng trong chiều nay, Bệnh viện Mắt Trung ương đã tổ chức Lễ Kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam, tri ân các thầy cô giáo là các y bác sĩ đang công tác tại bệnh viện đang nỗ lực làm tốt cả hai nhiệm vụ cao cả: Thầy thuốc và thầy giáo.
