Nhiều địa phương đẩy mạnh triển khai hiệu quả Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá

Điểm sáng từ nỗ lực của các địa phương

Nhiều tỉnh, thành phố đã trở thành những hình mẫu trong việc thực thi Luật PCTHTL, góp phần xây dựng môi trường sống và làm việc không khói thuốc.

Hà Tĩnh: Ban Chỉ đạo PCTHTL tỉnh Hà Tĩnh đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực nhằm triển khai Luật PCTHTL một cách hiệu quả. Công tác truyền thông được đẩy mạnh không chỉ đến đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động mà còn mở rộng đến học sinh, sinh viên và người dân trên địa bàn. Hàng năm, tỉnh đều tổ chức mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá và Tuần lễ quốc gia không khói thuốc lá. Đặc biệt, các buổi nói chuyện chuyên đề về PCTHTL đã được tổ chức tại trường học, nhà hàng, khách sạn, cơ sở y tế, cùng với hoạt động truyền thông trực tiếp tại các xã, thị trấn và nơi tập trung đông người. Sở Y tế, với vai trò đầu mối, đã phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành khác như Sở Giáo dục - Đào tạo, Sở Văn hóa - Thể thao, Sở Du lịch, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên để thực hiện đồng bộ các giải pháp, chú trọng đẩy mạnh truyền thông, giáo dục sức khỏe, cung cấp kiến thức về tác hại của thuốc lá và hướng dẫn người dân nâng cao ý thức. Tỉnh cũng tăng cường in ấn, cấp phát, treo pano, áp phích tuyên truyền và hướng dẫn các địa điểm công cộng treo biển "Cấm hút thuốc".

Lào Cai: Cũng giống như Hà Tĩnh, tỉnh Lào Cai đã không ngừng nỗ lực đẩy mạnh công tác tuyên truyền PCTHTL. Đến nay, 100% các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã nghiêm túc thực hiện các quy định của Luật PCTHTL tại nơi làm việc. Người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, địa phương đã quan tâm đưa nội dung này vào kế hoạch hoạt động hàng năm và quy chế nội bộ. Tỉnh đã xây dựng các mô hình cụ thể như "Nơi làm việc không khói thuốc lá", "Cơ sở y tế không thuốc lá", "Trường học không thuốc lá" nhằm giữ cho môi trường làm việc, học tập trong lành. Công tác truyền thông đa dạng dưới nhiều hình thức như trực tiếp, tư vấn, tuyên truyền tại trường học, sự kiện ngoại khóa, và trên các phương tiện báo chí, truyền thanh, truyền hình. Tỉnh cũng phát triển nhiều tài liệu truyền thông như pano, băng rôn, áp phích, tờ gấp, video clip để tuyên truyền tại cộng đồng.

Đồng Tháp: Công tác PCTHTL tại Đồng Tháp đã ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt trong việc xây dựng môi trường không khói thuốc tại các cơ sở y tế, trường học và nơi công cộng. Theo báo cáo mới nhất của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Tháp, 100% bệnh viện, trạm y tế và trường học từ Mầm non đến THPT được giám sát đã thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc. Nhiều cơ sở đã duy trì môi trường làm việc, học tập và khám chữa bệnh trong lành, không khói thuốc. Điều này là kết quả từ sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, ngành y tế và các đơn vị liên quan trong công tác tuyên truyền, giám sát. Hơn 95% nhà hàng, khách sạn cũng đã chấp hành tốt quy định này, cho thấy nhận thức của người dân và doanh nghiệp về tác hại của khói thuốc đang dần được nâng cao.

Những khó khăn tồn tại

Mặc dù đã có những thành công nhất định, tuy nhiên vẫn còn những khó khăn tồn tại trong công tác PCTHTL.Tỷ lệ hút thuốc lá tại Đồng Tháp vẫn ở mức cao, đặc biệt ở nam giới với 35,1%. Đáng chú ý, tỷ lệ hút thuốc thụ động (hít phải khói thuốc từ người khác) vẫn còn phổ biến, với 43,6% người dân bị ảnh hưởng tại nhà và 38,4% tại nơi làm việc. Tỷ lệ người dân nhận thấy dấu hiệu hút thuốc lá tại nhà hàng (82,3%), quán cà phê (60%) và khách sạn (50%) vẫn còn cao, cho thấy nhiều người vẫn chưa ý thức được tác hại của việc hút thuốc nơi công cộng hoặc trong gia đình.

Thiếu nguồn lực và chế tài chưa đủ mạnh: Hiện nay, một trong những thách thức lớn nhất là thiếu nguồn lực để triển khai các biện pháp giám sát và tuyên truyền. Nhiều địa phương chưa có đủ kinh phí, nhân sự để triển khai hoạt động kiểm tra thường xuyên, khiến việc thực thi quy định chưa đồng đều. Bên cạnh đó, chế tài xử phạt còn hạn chế, chưa đủ sức răn đe đối với các hành vi vi phạm.

Để tiếp tục duy trì bền vững những kết quả đã đạt được và đưa Luật PCTHTL đi sâu vào cuộc sống, phát huy hiệu quả, các địa phương khác cần tiếp tục tập trung đẩy mạnh các hoạt động, tăng cường sự phối hợp giữa các Sở, ban, ngành và cộng đồng.

Đẩy mạnh tuyên truyền đa dạng và sâu rộng: Cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, đặc biệt hướng đến các nhóm đối tượng có nguy cơ cao như thanh thiếu niên, công nhân lao động. Tăng cường giám sát và chế tài: Công tác giám sát cần được thực hiện thường xuyên hơn tại các khu vực công cộng như nhà hàng, bến xe, chợ, công viên. Đồng thời, cần nghiên cứu, bổ sung và hoàn thiện các chế tài xử phạt để đủ sức răn đe. Phát huy vai trò cộng đồng: Quan trọng hơn là sự tham gia chủ động của người dân. Người hút thuốc cần có ý thức tôn trọng không gian chung, trong khi người không hút thuốc nên mạnh dạn nhắc nhở khi thấy hành vi vi phạm. Sự chung tay của cộng đồng sẽ là yếu tố then chốt giúp chúng ta tiến gần hơn tới mục tiêu xây dựng hiệu quả môi trường sống và làm việc không khói thuốc.

Công tác PCTHTL là một hành trình dài và đòi hỏi sự kiên trì, nỗ lực không ngừng nghỉ từ toàn xã hội. Chỉ khi mọi người dân đều nhận thức rõ tác hại của thuốc lá và cùng hành động, chúng ta mới có thể xây dựng một tương lai không khói thuốc, vì sức khỏe của chính mình và cộng đồng.