Đây là thông điệp được đưa ra Hội thảo "Y học kỹ thuật cao: Ghép phổi và Y học tái tạo tại Hoa Kỳ và Việt Nam– Thực trạng và giải pháp" do BV Phổi Trung ương phối hợp với Cục KHCN và ĐT (Bộ Y tế), Hội Phẫu thuật Tim mạch Lồng ngực, Trường ĐH Y Dược, ĐHQG Hà Nội và Trung tâm Điều phối Ghép tạng Quốc gia được tổ chức sáng 16/5 tại Hà Nội.
GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại hội thảo.
Hội thảo có sự tham gia của GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, đại diện các cục/vụ, lãnh đạo các bệnh viện và các đơn vị thuộc Bộ Y tế. Đặc biệt, có sự tham dự hai chuyên gia về ghép phổi và ECMO đến từ Đại học California, San Francisco là GS. Jasleen Kukreja, Giám đốc Chương trình ghép phổi và GS. Marek Brzezinski, chuyên gia về kỹ thuật ECMO. Hai chuyên gia sang thăm và giảng bài nhằm trao đổi kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn và góp phần phát triển các kỹ thuật cao chuyên sâu về ghép phổi và y học tái tạo qua đó nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ nhân viên y tế tại Việt Nam.
Phát biểu tại hội thảo, GS.TS Trần Văn Thuấn Thứ trưởng Bộ Y tế vui mừng trước thành công của ca ghép phổi mới đây tại Việt Nam với sự phối hợp của BV Phổi Trung ương và BV Trung ương Quân đội 108. "Đây là ca ghép phổi rất thành công, bệnh nhân đã sống khỏe mạnh sau 3 năm ghép phổi", GS.TS Trần Văn Thuấn nói.
Quang cảnh Hội thảo "Y học kỹ thuật cao: Ghép phổi và Y học tái tạo tại Hoa Kỳ và Việt Nam– Thực trạng và giải pháp".
GS. Jasleen Kukreja, Giám đốc Chương trình ghép phổi, Đại học California, San Francisco, Hoa Kỳ chúc mừng Việt Nam về thành công của ca ghép phổi này và cho rằng, đến nay vẫn còn nhiều bệnh nhân trong danh sách chờ ghép nhưng không có đủ nguồn tạng hiến. Điều này cũng xảy ra tại Hoa Kỳ và nhiều quốc gia trên thế giới. "Tại Hoa Kỳ đang có khoảng 100.000 người đang chờ để được ghép phổi và thống kê cho thấy có 15-20% bệnh nhân tử vong trong quá trình chờ để được ghép phổi", GS. Jasleen Kukreja nói. Nguồn tạng hiến tại Hoa Kỳ cũng rất khó khăn, hiện cứ 10 bệnh nhân hiến phổi thì 8 người không được chấp nhận do những quy chuẩn phổi hiến rất nghiêm ngặt như người hiến không được mắc bệnh lao, không hút thuốc lá hay bị các chấn thương ngực….
TS Nguyễn Hoàng Phúc, Phó Giám đốc Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người cho rằng: "Cho đến nay dù có nhiều ca chết não hiến tạng nhưng ca hiến tạng phổi rất ít do chất lượng phổi không đạt, hoặc hồi sức phổi còn hạn chế… Hiện ghép phổi tại Việt nam chỉ thực hiện được ở một số trung tâm lớn."
Tính đến cuối tháng 3/2023, Việt Nam đã thực hiện được khoảng 7.500 ca ghép tạng, nhưng mới chỉ có 10 ca ghép phổi, trong đó 9 ca từ người cho chết não, 1 ca hiến phổi từ người cho sống.
TS.BS Đinh Văn Lượng, Giám đốc BV Phổi Trung ương tại Hội thảo Y học kỹ thuật cao: Ghép phổi và Y học tái tạo tại Hoa Kỳ và Việt Nam– Thực trạng và giải pháp.
TS.BS Đinh Văn Lượng, Giám đốc BV Phổi Trung ương cho biết thêm, mỗi năm tại BV Phổi Trung ương thường có từ 20-40 người chờ ghép phổi, đa phần bệnh nhân không chờ được để ghép tạng. Bên cạnh những khó khăn về nguồn tạng hiến, một trong những khó khăn nữa là vấn đề tài chính cho một ca ghép phổi.
Tài chính sẽ là gánh nặng với bệnh nhân ghép phổi
Cập nhật về ca ghép phổi thành công nhất tại Việt Nam cách đây 3 năm, TS.BS Đinh Văn Lượng cho biết, bệnh nhân vẫn đang được tiếp tục theo dõi kiểm tra định kỳ tại bệnh viện. Hiện bệnh nhân có thể làm việc nhà, tưới rau như bình thường.
Giám đốc BV Phổi Trung ương cho biết thêm, ca ghép phổi này, bệnh nhân được BHYT thanh toán 35% chi phí, ngoài ra 2 bệnh viện là BV Phổi Trung ương và BV Trung ương Quân đội 108 thanh toán một phần, phần còn lại bệnh nhân phải chi trả. Tuy nhiên rất may ca bệnh này không có nhiều biến chứng nên chi phí không tăng. Nhưng với chi phí một ca ghép phổi lên đến cả tỷ đồng sẽ là một gánh nặng lớn với người bệnh.
Tại hội thảo này, Thứ trưởng Bộ Y tế GS.TS Trần Văn Thuấn đánh giá cao vai trò của BV Phổi Trung ương với tư cách là bệnh viện đầu ngành trong công tác phòng chống lao và bảo vệ sức khỏe phổi của người dân Việt Nam. Thứ trưởng Bộ Y tế cho rằng, hội thảo này là cơ hội để các chuyên gia của Việt Nam và Hoa Kỳ trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau trong tiếp cận kỹ thuật, ứng dụng công nghệ mới đặc biệt trong lĩnh vực ghép tạng.
Thứ trưởng Bộ Y tế cũng đề nghị các vụ cục từng bước hoàn thiện thể chế pháp lý về hiến ghép mô tạng; Cục Khám chữa bệnh, Bộ Y tế phối hợp với Vụ Kế hoạch tài chính, Bảo hiểm Xã hội hoàn thiện xây dựng danh mục, định mức kỹ thuật …. từng bước thanh toán bảo hiểm y tế trong ghép tạng…
Giám đốc BV Phổi Trung ương mong mỏi, những đề xuất về quy trình kỹ thuật về ghép phổi và y học tái tạo sẽ được Bộ Y tế được thông qua, từ đó BHYT sẽ thanh toán cho các ca ghép phổi, để ngày càng nhiều bệnh nhân ghép tạng được hưởng lợi.
