Theo ghi nhận của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, trong ngày 20/2, do ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường liên tục đã khiến nền nhiệt độ miền Bắc giảm sâu, một số nơi ở núi cao trên 1.500m xuống dưới 0 độ C, xuất hiện băng giá như: Đỉnh núi Phia Oắc (-1 độ C), đỉnh Mẫu Sơn (-1 độ C),… đột biến có thời điểm xuống dưới âm 1 độ C.
Tại Thủ đô Hà Nội, nhiệt độ ghi nhận được trong ngày 20/2 giảm xuống 8-9 độ C, kết hợp mưa gây ra tình trạng rét "thấu xương".
Về nguyên nhân gây ra đợt rét lần này, theo ông Hoàng Phúc Lâm - Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, do một đợt không khí lạnh rất mạnh tràn xuống nước ta vào đêm 18/2, sau đó liên tục được bổ sung trong ngày 19 và 20/2.
Trên độ cao từ 3.000-5.000m, một rãnh thấp trong đới gió Tây lại dịch chuyển sang và gây ra những cơn mưa rào. Mưa kèm gió từ hai hình thế này khiến nền nhiệt ở miền Bắc sẽ giảm sâu, trở thành đợt rét nhất mùa Đông năm nay.
Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết: "Thông thường tháng 2 vẫn là 1 trong 3 tháng chính của mùa Đông ở miền Bắc nên xảy ra rét đậm rét hại là điều bình thường. Tuy nhiên, nền nhiệt của những ngày cuối tháng 2 năm nay thấp như vậy là điều khá hiếm gặp trong nhiều năm trở lại đây. Theo thống kê trong 40 năm qua, thời điểm cuối tháng 2 năm nay là 1 trong 6 năm có nền nhiệt độ trung bình thấp nhất".
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ tháng 12/2021 đến nửa đầu tháng 2/2022 đã xảy ra 9 đợt không khí lạnh, trong đó 2 đợt không khí lạnh mạnh (từ ngày 25-2/12/2021 và từ 29/1-8/2/2022) đã gây rét đậm, rét hại cho khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ với nhiệt độ thấp nhất tại Mẫu Sơn (Lạng Sơn) 1,8 độ C, Sa Pa 4,5 độ C, Phan xi păng (Lào Cai) -2 độ C…
Dự báo, do ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường nên ngày và đêm nay (21/02) ở Bắc Bộ và Thanh Hóa có mưa vài nơi, trời rét hại với nền nhiệt độ thấp nhất phổ biến 7-10 độ, vùng núi 2-5 độ, vùng núi cao có nơi dưới 0 độ và khả năng cao xảy ra băng giá, mưa tuyết.
Khu vực từ Nghệ An đến Thừa Thiên Huế trời rét với nền nhiệt độ thấp nhất phổ biến 11-14 độ; riêng phía Bắc trời rét đậm, có nơi rét hại với nền nhiệt độ thấp nhất phổ biến 8-11 độ.
Khu vực Hà Nội: Ngày và đêm nay (21/02), có mưa nhỏ vài nơi. Trời rét hại với nhiệt độ thấp nhất phổ biến 7-9 độ.
Rét hại ở Bắc Bộ và Thanh Hóa có khả năng kéo dài đến ngày 22/02.
Các đợt rét hại nhất trong lịch sử:
Đợt rét từ 14/1-20/2/2008 (38 ngày) dài nhất trong lịch sử, nhiệt độ thấp nhất: Sa Pa (Lào Cai): -1,0 độ C, Mẫu Sơn (Lạng Sơn): -2 độ C. Đợt rét đã làm 137.932 con gia súc bị chết.
Đợt rét từ 3/1-3/2/2011 (31 ngày) với nhiệt độ thấp nhất: Sa Pa (Lào Cai) 0 độ C, Mẫu Sơn (Lạng Sơn): -3,6 độ C. Đợt rét đã làm trên 30.000 con gia súc chết.
Đợt rét từ 22-28/1/2016 có nhiệt độ thấp trong lịch sử, xảy ra trên diện rộng; một số điểm nhiệt độ rất thấp như: Mẫu Sơn (Lạng Sơn) -5,0 độ C, Sa Pa (Lào Cai) -4,2 độ C. Đợt rét đã làm 36.678 con gia súc bị chết.
Đợt rét từ ngày 7-13/1/2021 với nhiệt độ thấp nhất: Sa Pa (Lào Cai) -2,2 độ C, Mẫu Sơn (Lạng Sơn) -3,4 độ C, trên địa bàn huyện Bát Xát và thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai đã xuất hiện mưa tuyết. Đợt rét đã làm 2.354 con gia súc bị chết (TT.Huế: 900 con).