Gần đây có nhiều thông tin nói về các chất phóng xạ và sự nhiễm xạ, vậy các chất phóng xạ nhiễm vào thực phẩm như thế nào? Khi bị nhiễm xạ cơ thể có những biểu hiện gì? Làm thế nào để phòng chống nhiễm xạ do thực phẩm?
![]() |
Ảnh hưởng của chất phóng xạ đến sức khỏe
Cho đến nay, theo các số liệu báo cáo, i-ốt phóng xạ là chất gây ô nhiễm chính và tập trung trong một số mẫu thực phẩm. I-ốt phóng xạ có chu kỳ bán rã là 8 ngày và phân hủy tự nhiên trong vòng vài tuần. Nếu ăn phải, nó có thể tích lũy trong cơ thể, đặc biệt là tuyến giáp, tăng nguy cơ ung thư tuyến giáp, đặc biệt ở trẻ em. Ngoài ra là xe-zi, cesium phóng xạ cũng tìm thấy trong 1 số thực phẩm và nó thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe khi ăn phải những thực phẩm này. Một số thực phẩm sản xuất tại các khu vực mà bị ảnh hưởng bởi sự cố hạt nhân sẽ dễ bị ô nhiễm phóng xạ. Mức độ nhiễm xạ phụ thuộc vào loại chất phóng xạ và lượng phóng xạ phát ra hoặc vùng thực phẩm được sản xuất hoặc thu hoạch.
Mặc dù phóng xạ i-ốt trong thực phẩm rất đáng lo ngại nhưng chu kỳ tồn tại của chúng tương đối ngắn và sẽ tự nhiên phân rã hết sau khi chu kỳ hoạt động của nó kết thúc.
Trái ngược với i-ốt phóng xạ, xe-zi, cesium phóng xạ có thể tồn tại trong môi trường nhiều năm, nhiễm vào thực phẩm, lượng thực và là mối đe dọa cho sức khỏe con người.
Ngoài những sự cố hạt nhân, trong thực tế, cơ thể chúng ta còn luôn bị đe dọa bởi những loại bức xạ trong môi trường sống (như các loại tia rơngen, an-pha, bê-ta, gam-ma…) từ máy chụp X-quang, liệu pháp xạ trị trong điều trị ung thư, một số loại máy (vi tính, máy fax, máy in...).
Đã có một sự thống nhất quốc tế về mức độ phóng xạ trong các thực phẩm thương mại khi xảy ra các thảm họa hạt nhân. Tiêu chuẩn này viết tắt là GLs do FAO và WHO công bố.
Những thực phẩm có mức độ phóng xạ thấp dưới tiêu chuẩn GLs là an toàn đối với người sử dụng. Khi mức GLs cao hơn tiêu chuẩn sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người với những biểu hiện: Buồn nôn và ói mửa là những triệu chứng sớm nhất của bệnh nhiễm phóng xạ. Liều lượng phóng xạ càng lớn thì triệu chứng này càng xuất hiện sớm. Khi phóng xạ đã bắt đầu lan rộng và xâm nhập vào từng tế bào trong cơ thể, nó sẽ kích thích thành ruột, nếu nghiêm trọng có thể dẫn đến tiêu chảy ra máu. Phóng xạ sẽ gây tổn thương cho nang tóc, thậm chí việc rụng tóc sẽ mang tính vĩnh viễn. Bệnh nhiễm phóng xạ sẽ dẫn đến tình trạng loét niêm mạc, có thể khiến cho mũi, họng, răng chảy máu tự nhiên, từ đó rất dễ gây ra chảy máu từ các bộ phận khác, thậm chí còn gây ra chứng nôn ra máu.
Nhiễm phóng xạ sẽ làm cho cơ thể cảm thấy mệt mỏi, không sinh lực, giống như khi chúng ta bị cảm cúm. Hồng cầu giảm đi rõ rệt dẫn đến thiếu máu.
Bổ sung vitamin giúp đào thải độc tố |