Nhiễm khuẩn BV đã và đang là gánh nặng cho người bệnh, các cơ sở khám, chữa bệnh trên toàn cầu, đặc biệt ở các nước chậm phát triển và đang phát triển do làm tăng tỷ lệ mắc bệnh, tỷ lệ tử vong, kéo dài thời gian nằm viện, tăng sử dụng kháng sinh, tăng đề kháng kháng sinh của vi khuẩn và tăng chi phí điều trị.
Trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, điều kiện cho phòng ngừa cách ly, thực hành vô khuẩn nhằm KSNK là cần thiết. Ảnh: TM
Theo Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến, ngành y tế luôn xác định KSNK có vai trò rất quan trọng trong khám, chữa bệnh. Khi để xảy ra nhiễm khuẩn mắc phải do chăm sóc y tế sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, thậm chí là tử vong với người bệnh, làm giảm uy tín, lòng tin của người dân với cơ sở y tế. Một số dịch bệnh xảy ra ngay tại các cơ sở khám, chữa bệnh trong thời gian qua đã gây hậu quả nghiêm trọng về người và kinh phí: Dịch SARS năm 2003, nhiễm trùng muộn sau phẫu thuật tại Hà Giang (2013), lây nhiễm sởi, vi khuẩn đa kháng kháng sinh tại BV Nhi TW, nhiễm vi khuẩn đa kháng tại BV Sản Nhi Bắc Ninh (2017)...
“Việc thực hiện không tốt công tác KSNK có nguy cơ cao gây lây lan các bệnh dịch trong BV và cộng đồng, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay xuất hiện nhiều tác nhân gây dịch mới xuất hiện và các vi khuẩn đa kháng, siêu kháng với thuốc kháng sinh” - Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến nhấn mạnh.
Trong thời gian qua, ngành y tế đã có nhiều giải pháp để nâng cao công tác KSNK trong các cơ sở khám, chữa bệnh. Tuy vậy, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến cũng thẳng thắn chỉ rõ, hoạt động KSNK tại Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức. Đó là một số người đứng đầu cơ sở khám chữa bệnh chưa thật sự hiểu hết vai trò, tầm quan trọng của công tác KSNK, do vậy việc cam kết đầu tư và định hướng cho hoạt động KSNK chưa phù hợp và hiệu quả...
Dẫn chứng từ thực tế, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến cho biết, hiện hệ thống tổ chức KSNK tại các cơ sở khám chữa bệnh chưa hoàn thiện đầy đủ theo quy định. Cả nước còn tới 16,2% BV có trên 15 giường bệnh chưa thành lập khoa KSNK; 24,1% lãnh đạo khoa/tổ KSNK không phải đào tạo từ ngành y, hoặc có trình độ cao đẳng, trung cấp và sơ học. Hệ thống quản lý KSNK còn chưa phát huy hết vai trò trách nhiệm trong việc triển khai, điều hành các hoạt động KSNK. Bên cạnh đó, hầu hết bộ phận giám sát nhiễm khuẩn tại các BV đều thiếu nhân lực so với quy định lại chưa được đào tạo về giám sát chuyên trách, do vậy chưa thực hiện được giám sát chủ động, liên tục các loại nhiễm khuẩn BV thường gặp và giám sát các vi khuẩn đa kháng kháng sinh.
“Công tác KSNK tại các BV tập trung nhiều vào giặt là, hấp sấy, quản lý chất thải mà chưa chú trọng vào công tác giám sát bao gồm giám sát tuân thủ thực hành KSNK và giám sát tỷ lệ nhiễm khuẩn BV - đây mới là nhiệm vụ trọng tâm của KSNK tại BV nhằm bảo đảm an toàn, tránh lây nhiễm bệnh cho người bệnh, nhân viên y tế và cộng đồng” - Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến nói.
Theo Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh Lương Ngọc Khuê, hiện nay ngành y tế xác định việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, tăng sự hài lòng của người bệnh, bảo đảm an toàn cho người bệnh, nhân viên y tế và cộng đồng là nhiệm vụ trọng tâm của ngành. Để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, giảm chi phí cho điều trị và giảm thiểu sự lây nhiễm bệnh trong BV, các cơ sở y tế cần thực hiện đúng, đầy đủ nội dung các quy định, hướng dẫn chuyên môn về KSNK do Bộ Y tế ban hành. Trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện, điều kiện cho phòng ngừa cách ly, thực hành vô khuẩn, vệ sinh tay, vệ sinh môi trường, khử khuẩn tiệt khuẩn và bố trí đủ kinh phí cho các hoạt động KSNK theo cơ cấu giá viện phí dành cho KSNK...