Trong y học cổ truyền, tình trạng suy giảm tình dục được chia làm nhiều thể bệnh khác nhau; phần lớn trường hợp thận dương hư nhược. Phương pháp điều trị đối với những bệnh nhân này là làm ấm tạng thận bằng các thuốc có tác dụng bổ khí, tráng dương; trong đó không thể thiếu nhân sâm.
Một số bài thuốc trợ dương có nhân sâm:
Bài 1: Nhân sâm, nhung hươu, nhục quế mỗi thứ 6g, kỷ tử, thục địa, sơn thù nhục, ba kích, dương khởi thạch mỗi thứ 10g; dâm dương hoắc 15g, hoàng kỳ 30g, cam thảo sao 3g. Nhân sâm và nhung hươu sấy khô, tán bột, chia uống 2 lần (sáng, chiều) với nước ấm. Các vị khác sấy sắc kỹ lấy nước cốt, chia uống 2 lần trong ngày.
Bài thuốc này có công dụng bổ thận, ích tinh, thích hợp cho những người suy giảm tình dục kèm theo các triệu chứng: tai ù, sức nghe giảm, hay hoa mắt, chóng mặt, dễ mệt mỏi, sắc mặt nhợt, lưng gối mỏi...
Bài 2: Nhân sâm, nhục quế, bạch thược, cam thảo (sao), hoàng kỳ, đương quy, xuyên khung, bạch truật, bạch linh, thục địa lượng bằng nhau. Tất cả đem sấy khô, tán bột, đựng trong lọ kín dùng dần. Mỗi ngày uống 15g (chia 2 lần) với nước sắc của 2 quả đại táo và 3 lát gừng tươi, uống khi bụng đói.
Bài này có công dụng ích khí, dưỡng huyết, ôn dương bổ tinh, thích hợp cho người bị suy giảm tình dục kèm theo các triệu chứng: mệt mỏi, mất sức, sắc mặt nhợt nhạt, hay khó thở, hoa mắt, chóng mặt, dễ hồi hộp, ăn kém, đại tiện lỏng loãng...
Bài 3: Nhân sâm, bạch linh, bạch thược, nhục quế, bạch truật, ngũ gia bì mỗi thứ 30g, cam thảo (sao) 15g, bào khương 6g. Tất cả sấy khô, tán bột đựng trong lọ kín dùng dần. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 6g (khi bụng đói) với nước sắc 3 quả đại táo và 2 lát gừng tươi.
Bài này thích hợp cho những người bị suy giảm tình dục kèm theo các triệu chứng: mệt mỏi do lao lực quá độ, lưng gối đau mỏi, tứ chi gầy yếu, hay đau bụng dưới, ngủ kém, hay mê mộng...
Bài 4: Nhân sâm, nhung hươu, ba kích, phúc bồn tử, dâm dương hoắc mỗi thứ 50g. Tất cả sấy khô, tán bột, đựng trong lọ kín dùng dần. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 6g với nước muối nhạt.
Bài thuốc này có công dụng bổ thận, tráng dương, dùng cho người bị suy giảm tình dục kèm theo các triệu chứng: lưng gối mỏi đau, đầu choáng, hoa mắt, tinh thần bạc nhược, sắc mặt trắng nhợt, sợ lạnh, chân tay lạnh, ăn kém đại tiện lỏng loãng...
Bài 5: Nhân sâm 30g; viễn chí, sinh toan táo nhân, đương quy, bạch thược mỗi thứ 60g, sa nhân 75g, bạch truật, hoài sơn, thần khúc mỗi thứ 90g; bạch linh, thỏ ty tử mỗi thứ 120g, sài hồ 15g, cam thảo (sao) 10g. Tất cả sấy khô, tán bột đựng trong lọ kín dùng dần. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 10g với nước ấm, uống khi bụng đói.
Bài thuốc này có công dụng dưỡng tâm, kiện tỳ, bổ khí huyết, cố thận khí, thích hợp với người bị suy giảm tình dục có các triệu chứng như: xuất tinh sớm hoặc di tinh, đầu choáng, mắt hoa, mệt như mất sức, hay hồi hộp, đánh trống ngực, khó thở, ăn kém, mất ngủ...
Bài 6: Nhân sâm, nhung hươu mỗi thứ 50g, dâm dương hoắc 100g, hà thủ ô chế và đỗ trọng mỗi thứ 200g, tử hà sa 250g, thục địa và quy bản mỗi thứ 300g. Tất cả sấy khô, tán bột, đựng trong lọ kín dùng dần. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 5g với nước sôi để nguội; uống khi bụng đói.
Bài thuốc này có công dụng tráng dương, bổ thận, bổ khí, dưỡng huyết, thích hợp với người bị suy giảm tình dục có các triệu chứng lưng gối đau mỏi, tinh dịch lạnh loãng, đầu choáng, mắt hoa, tinh thần mỏi mệt, di tinh, liệt dương...
Bài 7: Nhân sâm 3g, chim sẻ 2 con, phúc bồn tử, thỏ ty tử, kỳ tử mỗi thứ 10g, ngũ vị tử 5g, gạo tẻ 100g, gừng tươi và gia vị vừa đủ. Chim sẻ làm sạch, bỏ nội tạng đem nấu với gạo và gừng tươi thành cháo. Các vị thuốc khác sấy khô, tán thành bột rồi hoà với cháo, chế thêm gia vị, chia ăn vài lần trong ngày.
Món ăn này giúp tráng dương, bổ thận. Trong đó, chim sẻ có công năng tráng dương, nâng cao năng lực tình dục; các vị thuốc có tác dụng bổ thận, ích tinh. Dùng cho những người bị suy giảm tình dục có các triệu chứng mệt mỏi nhiều, lưng gối đau mỏi, đầu choáng, mắt hoa, xuất tinh sớm....
Lưu ý: Tất cả các bài thuốc trên chỉ dùng cho người bị suy giảm tình dục thuộc thể thận dương hư nhược. Không dùng cho bệnh nhân thể thận âm hư nhược; biểu hiện là: môi khô, miệng khát, lòng bàn tay và chân nóng, ngực bồn chồn không yên, đại tiện táo kết, tiểu tiện vàng đỏ....
Lương y Vũ Quốc Trung