Nguyên nhân gây ra suy tim
Suy tim (Heart failure – HF) là tình trạng tim bị suy yếu, dẫn đến không còn đủ khả năng bơm máu để cung cấp oxy và dưỡng chất cho các mô và cơ quan trong cơ thể. Nguyên nhân có thể do các tổn thương thực thể hoặc rối loạn chức năng tim, khiến tâm thất không thể tiếp nhận hoặc tống máu hiệu quả. Suy tim được xem là một hội chứng lâm sàng phức tạp, vì nó bao gồm nhiều biểu hiện và nguyên nhân khác nhau.
Nguyên nhân gây ra suy tim có thể đến từ các bệnh lý tim mạch thiếu máu: bệnh động mạch vành, bệnh lý van tim hay cấu trúc tim, các bất thường rối loạn chuyển hóa, bệnh lý van tim hoặc huyết áp cao.
- Do bệnh động mạch vành: là nguyên nhân phổ biến nhất gây suy tim. Bệnh lý là kết quả của sự tích tụ chất béo động mạch, làm thu hẹp các động mạch, giảm lưu lượng máu và có thể dẫn đến đau tim.
- Do huyết áp cao: là nguyên nhân hàng đầu gây suy tim thuộc nhóm tăng sức cản. Hiện nay tỷ lệ tăng huyết áp trong dân số rất cao (khoảng 25 % số người trên 25 tuổi), vì thế nếu phát hiện sớm và quản lý chặt chẽ, điều trị tốt các bệnh nhân bị tăng huyết áp thì sẽ làm giảm đáng kể nguy cơ suy tim.
- Do bệnh tiểu đường.
Các biểu hiện khi mắc suy tim có thể khác nhau ở mỗi người.
- Do chứng ngưng thở lúc ngủ.
- Do béo phì: Béo phì khiến bạn dễ mắc các bệnh liên quan đến suy tim, chẳng hạn như huyết áp cao, tiểu đường hoặc chứng ngưng thở khi ngủ.
- Do bệnh cơ tim: thường do vi-rút gây ra, bao gồm cả vi-rút COVID-19 và có thể dẫn đến suy tim trái.
- Do van tim bất thường: Các van tim đóng vai trò quan trọng trong việc giữ cho máu chảy đúng cách. Nếu van không hoạt động bình thường, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu. Tình trạng kéo dài có thể làm suy yếu tim theo thời gian.
- Khuyết tật tim bẩm sinh: Một số trường hợp trẻ sinh ra đã có sự sai khác về cấu tạo của tim, các buồng tim hoặc các van sẽ khiến cho các bộ phận khác của tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu. Điều này có thể dẫn đến suy tim.
- Rối loạn nhịp tim: Nhịp tim không đều có thể khiến tim đập quá nhanh, gây áp lực cho tim. Ngược lại, nhịp tim chậm cũng có thể dẫn đến suy tim.
- Do rượu, chất gây nghiện và thuốc lá: Một hoặc hai ly rượu mỗi ngày có thể tốt cho tim của bạn, nhưng nhiều hơn thế có thể dẫn đến béo phì, cao huyết áp và suy tim. Các loại chất gây nghiện như cocaine làm tăng nhịp tim và tăng huyết áp và cuối cùng làm cho tim của bạn bị suy.
Hút thuốc cũng gây hại cho tim và làm tăng huyết áp. Các chất hóa học trong khói thuốc lá khiến máu không mang đủ oxy đi khắp cơ thể. Điều đó khiến tim bạn phải hoạt động nhiều hơn.
Nhận diện các triệu chứng sớm của suy tim
Các biểu hiện khi mắc bệnh có thể khác nhau ở mỗi người. Chúng có thể bắt đầu đột ngột hoặc phát triển dần dần trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng.
Các triệu chứng phổ biến nhất của suy tim là:
- Khó thở có thể xảy ra ngay sau khi người bệnh hoạt động hoặc nghỉ ngơi; nặng hơn là khó thở khi nằm đầu thấp, khó thở kịch phát về đêm khiến người bệnh thức dậy.
- Mệt mỏi: người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, yếu sức hầu trong hầu hết thời gian.
- Sưng chân và mắt cá chân: do tình trạng tích nước, có thể nhẹ vào buổi sáng và nặng hơn vào cuối ngày.
Các triệu chứng khác bao gồm:
- Ho dai dẳng có thể nặng hơn vào ban đêm; có khi ho ra máu hay bọt hồng.
- Thở khò khè.
- Đầy hơi; Ăn mất ngon.
- Tăng cân hoặc sụt cân.
- Chóng mặt và ngất xỉu.
- Nhịp tim nhanh, loạn nhịp tim hoặc đánh trống ngực.
- Một số bệnh nhân cũng có thể cảm thấy trầm cảm và lo lắng, mất ngủ.
Luôn nhớ rằng các dấu hiệu cảnh báo trên không đưa ra chẩn đoán xác định suy tim nhưng các dấu hiệu này cảnh báo có thể bị suy tim, cần đến ngay cơ sở y tế và gặp bác sĩ để được khám và tư vấn.
Lưu ý cần nhớ cho người có dấu hiệu suy tim
Người có dấu hiệu suy tim cần tuân thủ tuyệt đối y lệnh của bác sĩ điều trị: không được tự ý thay đổi liều lượng thuốc, dừng thuốc đột ngột hay kết hợp với bất kỳ hoạt chất nào khác khi chưa tham vấn ý kiến của bác sĩ.
Cần chủ động kiểm tra sức khỏe tim mạch định kỳ 6 tháng/lần là cách để bạn bảo vệ hệ tim mạch khỏe mạnh, phát hiện sớm các dấu hiệu suy tim cũng như các nguyên nhân khác gây ra bệnh tim.
