1.Đầy bụng khó tiêu là gì?
Đầy bụng khó tiêu là một dấu hiệu mà người bệnh hay phàn nàn khi đi khám bệnh. Bệnh thường gây cảm giác nặng nề, căng chướng, đầy tức hoặc lạnh vùng quanh rốn hoặc thượng vị, kèm theo ợ hơi, buồn nôn nhưng không nôn được
2.Nguyên nhân gây đầy bụng khó tiêu
Một vài nguyên nhân thường gặp:
-Do ăn uống không cân đối: ăn thực phẩm khó tiêu và dễ sinh hơi và gây ra tình trạng tiêu hóa chậm.
Những thực phẩm gây trướng bụng, đầy hơi: ăn nhiều tinh bột, món ăn xào rán nhiều dầu mỡ, sử dụng rượu bia, thuốc lá, đồ uống có gas…. ;sử dụng thực phẩm tái, sống (nem chua, tiết canh, rau sống…), hải sản, đồ uống có cồn…
-Thói quen ăn uống không khoa học: Do ăn quá nhanh, không nhai kỹ; ăn không đúng bữa, đúng giờ, vừa ăn xong đã nằm ngay khiến cho hệ tiêu hóa bị trì trệ; Do vừa ăn vừa xem phim, cười nói chuyện trong lúc ăn nuốt làm nhiều không khí gây ra tình trạng trướng bụng
-Rối loạn tiêu hóa: loạn khuẩn đường ruột, dư acid dịch vị, nhiễm Helicobacter Pylori (HP) một loại vi khuẩn gây loét dạ dày- tá tràng.
-Cơ thể suy nhược, mệt mỏi, mất ngủ kéo dài, stress gây giảm tiết các men tiêu hóa, giảm nhu động đường tiêu hóa;
-Một số người do khả năng dung nạp lactose (có nhiều trong sữa) kém cũng gây trướng hơi, đầy bụng, khó tiêu.
-Do mắc bệnh về đường tiêu hóa: viêm niêm mạc dạ dày, loét dạ dày-tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản, ung thư dạ dày ảnh hưởng đến khả năng co bóp tống thức ăn.
-Mắc bệnh tuyến tụy tạng gây giảm tiết men tụy, bệnh sỏi mật, viêm gan dẫn đến suy giảm chức năng gan-mật, giảm bài tiết mật và enzym tiêu hóa.
-Tâm lý: Do căng thẳng, áp lực công việc, mất ngủ… có thể ảnh hưởng đến nhu động ruột, gây khó tiêu, ợ hơi… Đặc biệt, khi stress kéo dài mà sử dụng chất kích thích, thuốc an thần sẽ khiến người bệnh rơi vào tình trạng "bệnh chồng bệnh", rối loạn tiêu hóa càng nặng thêm.
-Do tác dụng phụ của thuốc: Thuốc kháng sinh làm tiêu diệt vi khuẩn có lợi, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột đưa đến rối loạn tiêu hóa như: đi ngoài, đau bụng, khó tiêu…
3.Biểu hiện của bệnh
- Bệnh có các triệu chứng gần giống loét dạ dày tá tràng: cảm giác đau vùng thượng vị, đau khi đói, đau giảm đi khi ăn vào, đau có thể xuất hiện vào ban đêm và có thể xuất hiện vào một thời điểm nhất định trong ngày.
- Một số người bệnh biểu hiện chứng rối loạn co bóp: cảm giác ăn nhanh no, sau khi ăn thấy bụng tức nặng, có thể có buồn nôn hoặc nôn oẹ, ợ hơi, đầy trướng ở vùng thượng vị
4.Điều trị thế nào?
Cho tới nay chủ yếu là điều trị triệu chứng của bệnh bằng:
- Sử dụng thuốc chống acid, chống tiết acid và chống đầy hơi
- Thuốc tác động lên co bóp của ống tiêu hóa: domperidone, metoclopramide...
- Dùng men tiêu hóa giúp kích thích chuyển hóa thức ăn ở dạ dày
- Điều trị bệnh kèm theo nếu có. Đối với trường hợp có nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori cần điều trị diệt vi khuẩn
Chú ý: Việc dùng thuốc phải có chỉ định của thầy thuốc.
5.Làm gì để giảm nhanh triệu chứng đầy bụng khó tiêu?
Ngoài việc uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, có thể giảm nhanh triệu chứng đầy bụng khó tiêu bằng cách:
-Chườm ấm vùng bụng: có thể chườm bằng khăn ấm lên vùng bụng trên rốn, xoa nhẹ bụng để cảm thấy thoải mái hơn. Cách này cũng giúp giảm tình trạng táo bón, đau bụng, đầy bụng khó tiêu
-Kê cao gối khi nằm: Sau khi ăn, không nên nằm luôn hay vận động mà cần ngồi nghỉ ngơi. Nếu bệnh do chứng trào ngược dạ dày thực quản cần kê gối cao khi nằm ngủ khiến acid dạ dày hạn chế bị trào ngược lên thực quản gây khó chịu.
-Vận động nhẹ nhàng: Sau khi ăn nên vận động nhẹ nhàng để đường ruột co bóp, tiêu hóa thức ăn tốt hơn và giúp khí trong dạ dày thoát ra ngoài dễ dàng. Nên chọn là đi bộ, tập yoga hoặc tập thể dục nhẹ nhàng, tránh vận động mạnh ngay sau khi ăn.
6.Khi nào thì nên đến bác sĩ?
Đầy hơi khó tiêu gây đau, khó chịu ở bụng, có thể tự khỏi và không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu thường xuyên bị đầy bụng, khó tiêu kèm theo các triệu chứng:
-Thói quen đại tiện thay đổi. Đại tiện hoặc tiểu tiện ra máu.
- Chán ăn, ăn không ngon
-Sụt cân không rõ nguyên nhân. Cơ thể mệt mỏi, suy nhược.
Cần đến ngay bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và điều trị
7.Lời khuyên bác sĩ
Đề phòng chứng đầy bụng khó tiêu cần:
-Ăn nhiều chất xơ mỗi ngày: giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt. Tránh xa thức ăn nhanh, thịt đỏ và các món ăn chứa nhiều chất béo. Chất xơ có nhiều trong rau, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt…Tránh ăn thức ăn làm đầy hơi như đậu đũa, bắp cải, súp lơ và các đồ uống có gas.
-Luôn uống nhiều nước vì nước làm cho thức ăn dễ tiêu hóa hơn, giúp hòa tan các khoáng chất, vitamin và ngăn ngừa táo bón.
-Nhai kỹ thức ăn và ăn vừa đủ: Nhai kỹ không chỉ giúp nghiền nát thức ăn mà nó còn báo hiệu cho tuyến nước bọt, dạ dày và ruột non chuẩn bị tiết dịch vị.
-Tránh ăn quá no dễ gây ra hiện tượng ợ nóng và khó tiêu.
-Tập thể dục thường xuyên và tránh căng thẳng
-Không lạm dụng thuốc antacid: thuốc này có tác dụng trung hòa axít và giải quyết được triệu chứng trên một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu bị lạm dụng, thuốc sẽ làm dạ dày giảm tính axít, từ đó sẽ ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa và dễ dàng bị vi khuẩn tấn công.
-Bổ sung men tiêu hóa khi cần: men tiêu hóa có thể cải thiện khả năng tiêu hóa và thậm chỉ tăng cường khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng. bổ sung men tiêu hóa có thể làm giảm các triệu chứng khó tiêu và đau dạ dày.
Mời xem video nhiều người quan tâm:
Hậu covid- Phục hồi chức năng cho người mắc COVID-19 nhẹ và không triệu chứng