Bệnh nhuyễn xương là gì?
Bệnh nhuyễn xương là sự suy yếu của xương, thường là do cơ thể thiếu vitamin D trầm trọng. Chứng nhuyễn xương thường xảy ra ở người lớn. Khi tình trạng này xảy ra ở trẻ, nó được gọi là còi xương. Chứng nhuyễn xương thường xảy ra ở phụ nữ, đặc biệt là trong thời gian mang thai.
Nhuyễn xương khác với loãng xương, mặc dù cả hai đều là các vấn đề về xương và dễ làm gây ra gãy xương. Nhuyễn xương được dùng để chỉ sự mềm xương.
Nguyên nhân gây ra bệnh nhuyễn xương
- Thiếu vitamin D: Ánh sáng mặt trời có thể tạo ra vitamin D khi hấp thụ qua da. Do đó, những người sống ở khu vực thiếu ánh sáng mặt trời hoặc có chế độ ăn ít vitamin D có thể phát triển chứng nhuyễn xương. Thiếu vitamin D là nguyên nhân phổ biến nhất gây nên chứng nhuyễn xương.
Thiếu vitamin D là nguyên nhân gây bệnh.
- Phẫu thuật: Thông thường dạ dày sẽ chuyển hóa thức ăn để giải phóng vitamin D và các khoáng chất được hấp thụ trong ruột. Quá trình này sẽ bị gián đoạn nếu có phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ dạ dày, gây nên thiếu vitamin D và canxi. Bên cạnh đó, phẫu thuật cắt bỏ ruột non cũng có thể gây ra thiếu 2 chất trên.
- Bệnh Celiac (không dung nạp gluten): Khi bị bệnh Celiac, nếu tiêu thụ các loại thực phẩm có chứa gluten sẽ phá hủy niêm mạc ruột non. Khi niêm mạc ruột bị hư, nó sẽ không hấp thụ tốt các chất dinh dưỡng và có thể gây ra thiếu vitamin D và canxi.
- Rối loạn chức năng thận hoặc gan: Các cơ quan này tham gia vào việc kích hoạt vitamin trong cơ thể. Khi có các vấn đề về gan hoặc thận, khả năng tạo ra vitamin D cũng có thể bị ảnh hưởng.
- Thuốc: Một số loại thuốc dùng trong điều trị co giật như: phenytoin và phenobarbital có thể gây ra thiếu hụt trầm trọng vitamin D và làm nhuyễn xương.
Các triệu chứng của nhuyễn xương
Các triệu chứng của nhuyễn xương bao gồm:
Đau ở chân, phần trên của đùi và đầu gối;
Cơ yếu, đau và cứng, đặc biệt là ở thân, vai, mông và cẳng chân;
Đi lại khó khăn;
Xương có thể nhạy cảm với những va chạm cho dù là nhẹ;
Co thắt cơ bắp;
Gãy xương giả của xương chịu trọng lượng, ví dụ như ở bàn chân và xương chậu.
Nhiều trường hợp nhuyễn xương có thể không có bất kỳ triệu chứng nào.
Chẩn đoán nhuyễn xương như thế nào?
Các triệu chứng phổ biến nhất của bệnh nhuyễn xương thường là đau nhức xương và cơ nhưng rất mơ hồ. Nhiều trường hợp có thể mất 2-3 năm để chẩn đoán tình trạng bệnh.
Tuy nhiên, một khi bác sĩ nghi ngờ bệnh nhuyễn xương, một số xét nghiệm có thể giúp việc chẩn đoán nhanh chóng hơn. Bác sĩ có thể phân tích mẫu máu và nước tiểu để phát hiện các tình trạng như: Hàm lượng canxi thấp; Mức phốt phát thấp; Nồng độ cao của hormone tuyến cận giáp; Mức độ cao của phosphatase kiềm. Ngoài ra, các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh sử dụng tia X và kiểm tra mật độ xương cũng có thể được sử dụng để hỗ trợ chẩn đoán.
Có phòng ngừa được không?
Nên phơi nắng để phòng nhuyễn xương, còi xương.
Nhuyễn xương thường gây ra bởi ánh nắng mặt trời không đầy đủ hoặc chế độ ăn uống vitamin D thấp nên thường có thể được ngăn chặn được. Một vài gợi ý để giúp giảm nguy cơ nhuyễn xương phát triển: Hãy dành một vài phút trong ánh mặt trời,15 phút ánh nắng mặt trời trực tiếp một vài lần một tuần là đủ để sản xuất vitamin D; Ăn thức ăn nhiều chất vitamin D bao gồm các loại thực phẩm tự nhiên giàu vitamin D, bao gồm cả dầu cá (cá hồi, cá thu, cá mòi) và lòng đỏ trứng. Ngoài ra hãy tìm loại thực phẩm có tăng cường vitamin D như ngũ cốc, sữa, bánh mì và sữa chua…
Hãy bổ sung vitamin D và canxi nếu cần thiết theo chỉ định của bác sĩ.