Những nguy cơ nào tiềm ẩn gây mất an toàn PCCC tại các khu nhà trọ?
Trao đổi với PV Báo Sức khỏe và Đời sống, ông Nguyễn Văn Lăng – Phó Chủ tịch UBND xã Tân Triều (Thanh Trì, Hà Nội) – địa bàn có nhiều gia đình kinh doanh dịch vụ lưu trú theo loại hình nhà trọ cho biết, hiện nay các nhà ở nhiều tầng, đặc biệt là mô hình chung cư mini, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn PCCC. Nguyên nhân có thể được kể đến như: Hệ thống điện không đảm bảo, thường xuyên quá tải do nhu cầu sử dụng cao nhưng không được đầu tư đúng quy chuẩn;
Cải tạo, cơi nới trái phép, lấn chiếm lối thoát nạn, che chắn ban công. Đa số các công trình đều có diện tích nhỏ, có 1 lối thoát nạn khiến việc thoát hiểm và công tác cứu nạn gặp khó khăn;
Thiếu các trang thiết bị PCCC&CNCH cơ bản như bình chữa cháy, hệ thống báo cháy tự động, đèn chiếu sáng sự cố, mặt nạ lọc độc phục vụ công tác chữa cháy và cứu nạn cứu hộ; Chủ đầu tư, người dân còn thiếu kiến thức PCCC, không tổ chức tập huấn, diễn tập định kỳ.
Công an tuyên truyền về PCCC tại một cơ sở cho thuê trọ. Ảnh: Quỳnh Mai.
"Đây là những yếu tố rất đáng lo ngại, đặc biệt trong bối cảnh nhiều chung cư mini được xây dựng tự phát, chưa qua thẩm duyệt thiết kế PCCC theo quy định", ông Lăng nói.
Cần làm gì để đảm bảo an toàn về PCCC tại các khu nhà trọ?
Để đảm bảo an toàn PCCC&CNCH tại các khu nhà trọ, chung cư mini, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Triều cho rằng, người dân hay chủ các công trình, chủ nhà trọ cần chấp hành nghiêm các quy định pháp luật về PCCC, không tự ý cơi nới, lắp đặt các vật cản ở ban công, hành lang, lối thoát nạn.
Thực hiện nghiêm túc 4 nhóm giải pháp tăng cường và đảm bảo PCCC theo quy định tại Công điện 911/CT-TTg, ngày 22/10/2023. Cụ thể: Tạo lối thoát nạn khẩn cấp thứ 2; Giải pháp ngăn cháy lan; Trang bị bổ sung các thiết bị cảnh báo cháy bằng chuông, còi, đèn hoặc loa âm thanh đến các căn hộ, gian phòng ở, tầng nhà;
Rà soát công suất của hệ thống điện trong nhà phù hợp với nhu cầu tiêu thụ. Bố trí lắp đặt Aptomat làm thiết bị đóng cắt nguồn điện đảm bảo ngắt điện khi có sự cố cháy, nổ (ngắt nguồn điện sinh hoạt khi có cháy, nổ); Trang bị các phương tiện PCCC tại chỗ, như bình chữa cháy xách tay, đèn chiếu sáng sự cố, mặt nạ lọc độc, thang dây thoát nạn.
Lắp đặt hệ thống báo cháy tự động, chuông báo động và camera giám sát để kịp thời phát hiện sự cố; Tổ chức tập huấn kỹ năng thoát nạn và sử dụng thiết bị chữa cháy định kỳ, phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng trong công tác kiểm tra, tuyên truyền; Tăng cường ý thức tự phòng, tự quản, chủ động phát hiện và khắc phục những nguy cơ tiềm ẩn.
Phó Chủ tịch UBND xã Tân Triều cũng cho rằng, để đảm bảo an toàn về PCCC&CNCH tại những khu nhà trọ, chung cư mini,… Bộ Công an và Công an TP. Hà Nội cũng cần xem xét tăng cường lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH tại các địa bàn đông dân cư, bố trí lực lượng chính quy trực 24/7 tại các xã/phường trọng điểm như Tân Triều.
Ngoài ra, xã cũng đề xuất được trang bị thêm xe chữa cháy cỡ nhỏ, thang dây thoát hiểm, thiết bị dò tìm người bị nạn, mặt nạ phòng độc…; bổ sung, cải tạo hạ tầng giao thông nguồn nước để phục vụ công tác cứu nạn trong điều kiện nhà dân sâu trong ngõ, ngách.
Cần nâng mức xử phạt đối với các hành vi vi phạm quy định về PCCC tại nhà ở nhiều tầng, kinh doanh lưu trú. Ảnh: Quỳnh Mai.
"Tôi cũng kiến nghị nâng mức xử phạt đối với các hành vi vi phạm quy định về PCCC tại nhà ở nhiều tầng, kinh doanh lưu trú; đồng thời cho phép lực lượng công an cơ sở có quyền xử phạt hành chính trực tiếp trong một số tình huống khẩn cấp.
Ngoài ra, việc ban hành chính sách hỗ trợ, khuyến khích cộng đồng tham gia PCCC bằng việc huy động lực lượng PCCC dân phòng, lực lượng dân cư tại chỗ; tổ chức các mô hình "Tổ liên gia an toàn PCCC", "Khu dân cư an toàn về PCCC" cũng rất cần thiết. Để huy động các lực lượng này tham gia công tác PCCC tại địa phương, cơ sở thì cần có chính sách hỗ trợ phù hợp", ông Nguyễn Văn Lăng nói thêm.
Nhà trọ không đạt chuẩn PCCC phải dừng hoạt động, người thuê có được bồi thường?
Theo thạc sĩ, luật sư Hoàng Thị Hương Giang (Đoàn luật sư TP. Hà Nội), tại Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 24/6/2024 về tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ, nhà riêng lẻ kết hợp sản xuất kinh doanh, sau ngày 30/3/2025, các nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất, kinh doanh, bao gồm cả nhà trọ cho thuê, nếu chưa hoàn tất các giải pháp đảm bảo an toàn PCCC theo quy định sẽ buộc phải dừng hoạt động.
Cũng theo Chỉ thị này, nếu cơ quan chức năng yêu cầu các nhà trọ đình chỉ hoạt động do không đáp ứng các điều kiện về PCCC thì chủ các nhà trọ cần tuân thủ yêu cầu của cơ quan chức năng, dừng mọi hoạt động cho thuê, kinh doanh đến khi nào đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định pháp luật. Khi đó những người thuê nhà cũng sẽ không được tiếp tục sử dụng nhà thuê theo quy định.
Ngoài chuông báo cháy, bình cứu hỏa,... thì biển chỉ dẫn lối thoát hiểm cũng góp phần giúp đảm bảo an toàn về PCCC tại các khu nhà trọ. Ảnh: Quỳnh Mai.
Trường hợp chấm dứt hợp đồng trước thời hạn thì chủ nhà phải thông báo cho người thuê nhà theo thỏa thuận hoặc theo luật định.
"Về quan hệ giữa chủ nhà trọ và người thuê nhà sẽ được điều chỉnh bởi Bộ luật dân sự. Trong trường hợp, người thuê không được tiếp tục thuê nữa thì các bên sẽ thực hiện các thỏa thuận về việc chấm dứt hợp đồng. Trong trường hợp vi phạm các điều khoản về báo trước mà gây thiệt hại cho bên kia thì sẽ bồi thường theo quy định pháp luật", luật sư Hoàng Thị Hương Giang nói.
Luật sư Hoàng Thị Hương Giang cũng khuyến cáo, đối với những người dân khi đi thuê nhà cần tìm hiểu kỹ thông tin về pháp lý của ngôi nhà. Cụ thể như điều kiện kinh doanh, điều kiện về PCCC để đảm bảo an toàn về pháp lý khi sử dụng cũng như an toàn của chính bản thân, tránh những rắc rối hay nguy cơ không may có thể xảy ra.
