Giữ lại điểm trường thuận lợi, nghiêm cấm lẫn lộn cấp học
Văn bản của Bộ GD&ĐT đã thiết lập những nguyên tắc rõ ràng, ưu tiên chất lượng và sự thuận lợi cho học sinh. Theo đó, hoạt động sáp nhập trường, điểm trường chỉ được thực hiện trong phạm vi một đơn vị hành chính cấp xã. Bộ ưu tiên giữ lại các điểm trường có điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất, giao thông và dân cư tập trung, đồng thời kiên quyết giải thể các điểm trường lẻ không đạt tiêu chuẩn cơ sở vật chất tối thiểu.
Một điểm đặc biệt quan trọng là Bộ GD&ĐT nghiêm cấm tuyệt đối việc sáp nhập trường mầm non với trường phổ thông và cơ sở giáo dục thường xuyên với trường phổ thông, yêu cầu các cơ sở giáo dục thuộc diện dồn ghép phải được chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất tại điểm trường chính. Mục tiêu là đảm bảo mỗi đơn vị hành chính cấp xã có ít nhất một trường mầm non, một trường tiểu học và một trường trung học cơ sở.

Ảnh minh hoạ.
Bộ GD&ĐT cũng khuyến khích các mô hình linh hoạt, như tổ chức trường phổ thông có nhiều cấp học (tiểu học và trung học cơ sở) tại các khu vực dân cư thưa thớt hoặc nơi có điều kiện đi lại khó khăn, nhưng phải bố trí khu vực riêng biệt cho từng cấp học.
Đối với Giáo dục thường xuyên, việc sắp xếp sẽ tập trung vào việc sáp nhập các trung tâm thành Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên liên phường, xã.
Ưu tiên ngân sách và lộ trình rõ ràng
Bộ GD&ĐT nhấn mạnh nguyên tắc cốt lõi là việc sắp xếp phải bảo đảm không làm giảm cơ hội tiếp cận giáo dục của trẻ em, học sinh, học viên. Đặc biệt, Bộ yêu cầu không thực hiện sáp nhập nếu khoảng cách địa lý giữa nơi ở và trường học quá xa hoặc điều kiện giao thông không phù hợp, nhằm đáp ứng yêu cầu phổ cập giáo dục và giáo dục bắt buộc.
Để chuẩn bị các điều kiện thực hiện, Bộ GD&ĐT yêu cầu địa phương ưu tiên bố trí ngân sách để cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học tại các điểm trường chính trước khi tổ chức tiếp nhận học sinh từ các điểm trường lẻ.
Đồng thời, cần tận dụng quỹ nhà, đất dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính để phục vụ cho giáo dục và xây dựng lộ trình thực hiện rõ ràng theo từng giai đoạn. Công tác bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên cũng phải được thực hiện hợp lý theo phương án vị trí việc làm, đảm bảo cân đối giữa các cấp học, tuân thủ nguyên tắc dân chủ, công khai, minh bạch trong suốt quá trình triển khai.