Nguyên nhân gây rối loạn vị giác và cách khắc phục

Ảnh hưởng của kem đánh răng tới vị giác

Tại sao kem đánh răng lại ảnh hưởng đến khẩu vị

Bệnh nhân bị rối loạn vị giác không cảm nhận được vị thức ăn ngọt, mặn, đắng, chua... và không thấy thức ăn ngon hay không ngon. Có khi bệnh nhân mất hết vị giác nhưng cũng có khi chỉ mất một phần vị giác hay cảm nhận sai lệch vị của một số thức ăn.

Có bao nhiêu loại rối loạn vị giác?

Có thể phân rối loạn vị giác làm 2 trạng thái:

Giảm vị giác: có các tình trạng như: giảm cảm giác với mọi chất nếm, giảm vị giác một phần, chỉ giảm cảm giác với một vài vị, giảm vị giác hoàn toàn, loạn vị giác.

Mất vị giác: Là tình trạng bệnh nhân mất vị giác một phần, chỉ còn nhận biết một số chứ không phải toàn bộ cảm giác nếm; mất vị giác đặc biệt, không cảm nhận được vị của một số chất. Nặng hơn cả là mất vị giác hoàn toàn, mất hết chức năng vị giác, không còn phân biệt được ngọt, mặn, đắng, chua...

Có 3 vị trí gây ra rối loạn: tại các nụ nếm, dây thần kinh chuyển cảm giác nếm lên não, hoặc não không nhận biết được vị của hóa chất.

Các nguyên nhân gây rối loạn vị giác

Có nhiều nguyên nhân gây ra rối loạn vị giác.

• Nhiễm trùng: Nấm candida, viêm lợi, virus Herpes simplex.
• Tổn thương thần kinh liên quan đến vị giác.
• Một số bệnh bệnh nội tiết: Suy vỏ thượng thận, quá sản tuyến thượng thận bẩm sinh, hội chứng Cushing, tiểu đường, suy tuyến yên, nhược giáp.
• Do tổn thương dây thần kinh số 7 và dây thần kinh thiệt hầu số 9.
• Do nước bọt tiết ra ít khiến thức ăn không được hòa tan để nụ nếm tiếp thu vị.
• Rối loạn vị giác cũng dễ gặp với các trường hợp: sau khi giải phẫu tai giữa, suy dinh dưỡng, nhổ răng hàm số 3; xạ trị ung thư đầu và cổ; ảnh hưởng của hóa chất diệt sâu bọ, hút quá nhiều thuốc lá,..
• Chấn thương đầu có thể gây tổn thương những khu vực của hệ thần kinh trung ương, quan trọng cho quá trình kích thích vị giác.
• Các bệnh nhiễm khuẩn hô hấp trên có thể làm giảm vị giác là viêm xoang, viêm phế quản, viêm thanh quản.
• Thuốc là một trong những nguyên nhân giảm vị giác. Các thuốc dễ gây rối loạn vị giác là: thuốc kháng sinh, thuốc chống nấm, thuốc kháng virut, corticoid…
• Thiếu vitamin B12 có thể dẫn tới giảm vị giác và khứu giác nếu không được điều trị trong thời gian dài.

Ảnh hưởng do rối loạn vị giác

Nếu có các dấu hiệu chán ăn, giảm vị giác, thì nên đi khám bệnh càng sớm càng tốt, bởi rối loạn vị giác có thể điều chỉnh được sau khi xác định nguyên nhân. Tình tạng rối loạn vị giác kéo dài lâu sẽ chán ăn dẫn tới thiếu dinh dưỡng, xuống cân, giảm sức đề kháng bảo vệ cơ thể, dễ mắc bệnh. Nếu tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến tử vong.

Những người mất vị giác kéo dài còn có nguy cơ bị trầm cảm do sức khỏe giảm sút, do ăn uống không ngon miệng, do ức chế tinh thần... Nhưng, nguy hại hơn cả, mất vị giác cũng chính là mất đi một hệ thống cảnh báo những nguy hiểm mà chúng ta có thể gặp khi ăn phải thức ăn có độc tố, thức ăn gây dị ứng...

Khắc phục mất vị giác

Mất vị giác sẽ khiến bạn cảm thấy ăn không ngon miệng, gây ra sự lo lắng, trầm cảm. Hiện tại, việc điều trị sẽ tập trung vào nguyên nhân gây bệnh nên có thể mất nhiều thời gian. Bệnh nhân sẽ cần kiên nhẫn và hợp tác nhằm cải thiện được tình trạng mất vị giác về lâu dài.

Các phương pháp điều trị rối loạn vị giác còn rất hạn chế. Nếu rối loạn vị giác liên quan đến thuốc có thể giải quyết bằng cách giảm liều thuốc, ngưng dùng thuốc hoặc chuyển sang dùng thuốc khác.

Nếu rối loạn vị giác do các bệnh thực thể, thì điều trị khỏi bệnh, tình trạng rối loạn vị giác sẽ hết.

Bên cạnh việc tuân thủ chỉ định của bác sĩ thì bạn cũng có thể thực hiện một số biện pháp khắc phục tại nhà như sau: Hạn chế hút thuốc lá, vệ sinh răng miệng bằng cách đánh răng, sử dụng chỉ tơ nha khoa, tăm nước, cạo lưỡi và sử dụng nước súc miệng mỗi ngày.

Xem thêm video được quan tâm