Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia vừa phát hành bản tin dự báo El Nino để cập nhật xu thế thời tiết khí hậu mới nhất. Thông tin này phần nào lý giải cho nguyên nhân làm cho mùa hè năm nay có thể khắc nghiệt hơn và vì sao những kỷ lục nắng nóng lại được thiết lập.
Cơ quan khí tượng khẳng định, đến thời điểm này, trạng thái La Nina đã kết thúc và ENSO đang ở trạng thái trung tình. Dự báo hiện tượng El Nino pha nóng có thể xuất hiện vào nửa cuối năm 2023 và duy trì đến năm 2024 với xác xuất khoảng 70-80%. El Nino thường gắn với điều kiện ít mưa, thiếu nước và khô hạn ở hầu hết các vùng trên cả nước.
Hàng loạt kỷ lục nhiệt độ được thiết lập vừa qua do hiện tượng El Nino tái xuất.
"El Nino" là từ được dùng để chỉ hiện tượng nhiệt độ nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và phía Đông Thái Bình Dương (đặc trưng bởi khu vực Nino3.4 ) cao hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN) từ 0,5 độ C trở lên, thường kéo dài 8 - 12 tháng, với tần suất lặp lại khoảng 3 - 4 năm 1 lần.
Chênh lệch nhiệt độ mặt nước biển khu vực Nino3.4 trung bình mùa 03 tháng 2-3-4/2023 đang thấp hơn TBNN là 0,2 độ C và tiếp tục tăng hơn so với mùa 03 tháng 1-2-3/2023 là 0,2 độ C. Trong tuần đầu tháng 5/2023 nhiệt độ mặt nước biển khu vực Nino3.4 đã tăng và hiện tại đang cao hơn mức TBNN là 0,4 độ C.
Dự báo hiện tượng El Nino có khả năng sẽ xuất hiện vào cuối tháng 5, đầu tháng 6 năm 2023 với xác suất khoảng 70-80% và có thể kéo dài sang đầu năm 2024.
Theo cơ quan khí tượng, tác động chung của hiện tượng El Nino đến Việt Nam lên 4 yếu tố:
Hoạt động của xoáy thuận nhiệt đới: Theo thống kê trung bình mỗi năm có 5-7 xoáy thuận nhiệt đới (XTNĐ) bao gồm bão và áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) ảnh hưởng đến nước ta, trung bình mỗi tháng có 0,58 cơn. Trong những năm El Nino trung bình mỗi tháng có 0,42 cơn, ít hơn TBNN khoảng 28%. Ngoài ra, trong điều kiện El Nino, xoáy thuận nhiệt đới thường tập trung vào giữa mùa bão (tháng 7, 8, 9)
Tần số phờ-rông (front) lạnh: Trong những năm El Nino số đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta ít hơn bình thường. Số đợt front lạnh, đặc trưng của các đợt không khí lạnh, qua Hà Nội của các tháng trong năm chỉ bằng 70%. Thời gian kết thúc hoạt động của không khí lạnh ở Việt Nam sớm hơn bình thường.
Nhiệt độ: Trong điều kiện El Nino nhiệt độ trung bình các tháng đều cao hơn bình thường, mùa đông chênh lệch rõ rệt hơn mùa hè, các khu vực phía Nam chịu ảnh hưởng nhiều hơn phía Bắc. Trong điều kiện có ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, nhất là các đợt El Nino mạnh có thể gây ra nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối ở nhiều nơi.
Lượng mưa: Trong điều kiện El Nino thường gây thiếu hụt lượng mưa trong hầu hết các vùng trong cả nước, phổ biến từ 25 đến 50% (rõ rệt nhất là Bắc Trung Bộ). Đáng chú ý là, một số đợt El Nino đã cho những kỷ lục về lượng mưa lớn nhất trong 24h và số tháng liên tục hụt mưa ở một số nơi, cho thấy El Nino làm tăng tính biến động của mưa ở Việt Nam.
Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết: có thể thấy, nắng nóng năm nay đến sớm và có xu hướng gay gắt hơn hẳn so với những năm trước. Nắng nóng có khả năng gia tăng từ khoảng tháng 5 đến tháng 8, tập trung nhiều tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ. Số ngày nắng nóng năm 2023 có thể xuất hiện nhiều hơn so với năm 2022. Nhiều khả năng còn xuất hiện những giá trị nhiệt độ cao nhất vượt kỷ lục cũ đã từng được quan trắc.
"Về thời gian nắng nóng ở miền Bắc tập trung từ tháng 5 đến tháng 8, cao điểm là tháng 6-7; miền Trung là tháng 5-8, cao điểm là tháng 7. Các đợt nắng nóng trung bình kéo dài từ 2-4 ngày, có đợt dài hơn", ông Nguyễn Văn Hưởng nhận định.
Ông Nguyễn Văn Hưởng cảnh báo, mùa hè năm 2023 sẽ có nhiều đợt nắng nóng gay gắt, khả năng xuất hiện các giá trị nhiệt độ cao lịch sử sẽ ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe. Thêm nữa, mùa hè nắng nóng gay gắt cũng khiến nhu cầu sử dụng điện tăng rất cao nên cần có biện pháp tiết kiệm điện; đề phòng quá tải, cháy nổ.
Bên cạnh đó, vấn đề hạn hán, thiếu nước, nhất là giai đoạn cuối năm 2023 đầu năm 2024, vì theo dự báo, với tác động của El Nino gây ít mưa, mùa mưa có khả năng kết thúc sớm, kéo theo tình trạng thiếu nước nghiêm trọng, hạn hán, xâm nhập mặn, khô hạn có khả năng xảy ra nghiêm trọng vào giai đoạn cuối năm 2023, đầu năm 2024. Ngoài ra, nguy cơ về cháy rừng trong thời gian tới ở khu vực phía vùng núi Bắc Bộ, khu vực Trung Bộ cũng gia tăng.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Tác Dụng Chữa Bệnh Của Cây Chanh | SKĐS
