Dược liệu nào có chứa AA?
Các dược liệu có chứa AA được tìm thấy trong cây Aristolochia (họ mộc hương) và Asarum (chi tế tân). Có trên 500 loài Aristolochia, trong số đó có khoảng 100 loài được sử dụng làm dược liệu.
Trong y học truyền thống Trung Quốc, các dược liệu chứa AA thường được sử dụng trong sản khoa để ngăn ngừa ký sinh trùng, tăng cường sức khỏe. Ngoài ra ở Đài Loan, các dược liệu chứa AA còn dùng để giảm cân và điều trị mất ngủ.
Ở nước ta, vị thuốc phòng kỷ chứa AA có tác dụng lợi tiểu, kháng viêm, trước đây thường được sử dụng trong điều trị phù do thận hay chống viêm, giảm đau trong các bệnh phong tê thấp…
Độc tính gây ung thư từ các dược liệu có chứa axít aristolochic
Các nhà khoa học Singapore và Đài Loan đã nghiên cứu trên 98 bệnh nhân bị ung thư gan ở Đài Loan. Qua phân tích AND, kết quả cho thấy các bệnh nhân bị ung thư gan có đột biến gen chiếm đến 78% liên quan với AA! Tỉ lệ cao các bệnh nhân bị ung thư gan do tiếp xúc với AA khiến các nhà khoa học hết sức bất ngờ.
Sau đó, các nhà khoa học đã tiếp tục nghiên cứu với 1.400 trường hợp ung thư gan do đột biến gen ở khắp nơi trên thế giới. Và nhận thấy tỉ lệ mắc bệnh ung thư gan rất cao ở các nước vùng Đông Á và Đông Nam Á (trong đó có Việt Nam), do thói quen sử dụng các dược liệu có chứa AA.
Các dược liệu có chứa AA được tìm thấy trong cây Aristolochia (họ mộc hương)
Từ kết quả của hai nghiên cứu trên, nhóm các nhà khoa học Singapore và Đài Loan do GS Steven Rozen thuộc trường Y khoa Duke-NUS (Singapore) đứng đầu, đã kết luận “Axít aristolochic và dẫn chất có vai trò lớn trong ung thư gan ở Đài Loan và khắp châu Á”.
Trước đây, các nhà khoa học Đại học Stony Brook ở New York (Mỹ) nghiên cứu trên 151 bệnh nhân bị ung thư đường tiết niệu ở Đài Loan và nhận thấy 60% số bệnh nhân đã sử dụng các dược liệu có chứa AA.
Nhiều công trình nghiên cứu khác cũng cho thấy: thói quen sử dụng các dược liệu có chứa AA, nguyên nhân chính gây ra tỉ lệ người mắc bệnh ung thư bàng quang và các bệnh lý ở thận (suy thận, ung thư thận) ở Đài Loan cao gấp 4 lần mức trung bình trên thế giới!
Theo các nhà khoa học: hoạt chất AA đã gây đột biến gen do tấn công lên Adenin, một nucleotid trong thành phần cấu tạo AND. Và đây là nguyên nhân chính gây ra ung thư từ các dược liệu có chứa AA.
Vào năm 2001, Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) đã khuyến cáo các chế phẩm từ dược liệu chứa AA, có liên quan với nguy cơ cao gây ra ung thư bàng quang và các bệnh lý ở thận (suy thận, ung thư thận).
Các nước châu Âu đã chính thức cấm AA từ năm 2001. Ở Đài Loan từ năm 2003, một số dược liệu có chứa AA đã bị cấm. Và sau đó vào năm 2004, Singapore cũng đã chính thức cấm các dược liệu có chứa AA.
Từ năm 2009, Bộ Y tế nước ta cũng đã có công văn cấm sử dụng các dược liệu có tên phòng kỷ: Quảng phòng kỷ, Hán Trung phòng kỷ; rễ gió; mộc hương nam… vì có chứa AA.
Khám phá mới đây của các khoa học Singapore và Đài Loan, một lần nữa, đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ cao gây ung thư gan từ các dược liệu có chứa AA!
