Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng Ban Chỉ đạo nhấn mạnh như vậy tại cuộc họp Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch bệnh COVID-19, chiều 27/4.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại cuộc họp Ảnh: VGP/Đình Nam
Nảy sinh tâm lý chủ quan, lơ là trong phòng chống dịch
Theo báo cáo của Bộ Y tế, đến ngày 27/4, thế giới ghi nhận hơn 148 triệu ca mắc COVID-19, trong đó có hơn 3,1 triệu ca tử vong. Đáng chú ý, trong 4 tuần qua, thế giới ghi nhận hơn 18 triệu ca mắc COVID-19, chiếm 12,4% tổng số ca nhiễm từ đầu mùa dịch, trong đó có hơn 290 nghìn ca tử vong, chiếm 9,4%.
Tại Ấn Độ, dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp với số ca nhiễm tăng cao, trong khi hệ thống y tế đang có nguy cơ sụp đổ. Các chuyên gia cho rằng, Ấn Độ mất cảnh giác khi dịch COVID-19 được kiểm soát trong thời gian dài (từ tháng 1-3/2021) và dỡ bớt các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, cho phép tập trung đông người trở lại.
Các chuyên gia nhận định, nhiều quốc gia đã ghi nhận ca mắc tăng trở lại sau khi nới lỏng các biện pháp phòng, chống dịch bệnh. Trong thời gian gần đây, một số quốc gia có chung đường biên giới hoặc ở gần Việt Nam có ca nhiễm tăng cao như: Thái Lan, Lào, Campuchia.
Tại Việt Nam, tình hình dịch bệnh trong nước đến nay được kiểm soát tốt, cả nước đã qua 33 ngày không ghi nhận ca mắc mới trong cộng đồng. Tất cả các trường hợp mắc COVID-19 trong thời gian qua đều là ca nhập cảnh đã được cách ly. Do đó, người dân dễ nảy sinh tâm lý lơ là, chủ quan, tụ tập đông người, không đeo khẩu trang.
Trên cả nước vẫn còn những trường hợp nhập cảnh trái phép hoặc các trường hợp nếu không quản lý tốt sẽ có thể có ca nhiễm với biến chủng lây lan tốc độ nhanh, dẫn đến nguy cơ ghi nhận ca mắc mới. Đặc biệt, trong dịp các ngày nghỉ lễ dài 30/4, 1/5 và nghỉ hè, đây là thời điểm người dân đi du lịch, di chuyển và tập trung đông người nên nguy cơ lây nhiễm lớn.
Kiên trì chiến lược, nguyên tắc chống dịch; Tất cả các trường hợp nhập cảnh trái phép phải xử lý nghiêm
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh nguy cơ dịch bệnh rất cao không chỉ từ các nước có biên giới giáp Việt Nam mà ngay cả trong nước vì chúng ta vẫn phải tiếp nhận các chuyên gia vào làm việc, đón bà con bị kẹt ở nước ngoài về. Bằng chứng mới nhất là tại Yên Bái, khi đón đoàn chuyên gia Ấn Độ vào đã lây cho một nhân viên ở khách sạn cách ly. Vì vậy, chúng ta phải tiếp tục có các biện pháp ngăn chặn, kiên trì nguyên tắc ngăn chặn, phát hiện, cách ly, khoanh vùng, dập dịch và điều trị hiệu quả.
Cùng với việc tiếp tục kiểm soát chặt chẽ khu vực biên giới, các lực lượng phòng chống dịch, cấp uỷ, chính quyền, hệ thống chính trị cơ sở phải tăng cường vận động, tuyên truyền người dân ở các xã, tỉnh biên giới và trên toàn quốc nếu thấy người có biểu hiện hoặc từ nước ngoài về thì báo ngay cho chính quyền, lực lượng chức năng.
Ban Chỉ đạo đã giao cho Bộ TT&TT chỉ đạo và hỗ trợ tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác kiểm soát xuất nhập cảnh ở khu vực biên giới và địa phương có vùng biên.
Đối với người nước ngoài, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh từ trước đến nay chúng ta vẫn kiểm soát chặt chẽ, có kế hoạch chủ động, phục vụ yêu cầu kiểm soát dịch, đồng thời phát triển kinh tế thông qua cơ chế xét thị thực nhập cảnh với sự thống nhất của tổ công tác gồm lãnh đạo 5 bộ Ngoại giao, Y tế, Công an, Quốc phòng, GTVT; đảm bảo người nhập cảnh phục vụ mục đích phát triển kinh tế theo đề nghị của các doanh nghiệp ở Việt Nam, có đầy đủ cơ sở cách ly.
Chúng ta cũng kiên trì kêu gọi, khuyến khích bà con người Việt Nam ở nước ngoài, trong thời điểm dịch bệnh, cố gắng hạn chế di chuyển và ở lại, tuân thủ các biện pháp chống dịch của nước sở tại. Trường hợp thực sự cần thiết phải về nước thì bà con đi theo đường hợp pháp.
Những địa bàn ở xa, chúng ta vẫn tiếp tục tổ chức các chuyến bay đưa bà con về nước phù hợp với tình hình chống dịch ở khu vực, nước sở tại và tình hình dịch trong nước, bảo đảm an toàn.
Đối với số bà con người Việt Nam ở Ấn Độ, lãnh đạo Bộ Ngoại giao cho biết đại sứ quán Việt Nam tại đây vẫn hỗ trợ, giữ liên hệ chặt chẽ, một số bà con có nguyện vọng về nước, chúng ta đang thu xếp để đưa về trong thời gian sắp tới.
Trước thực tế hầu hết bà con Việt Nam nhập cảnh qua biên giới đường bộ có hoàn cảnh rất khó khăn, Ban Chỉ đạo thống nhất quan điểm đề nghị Chính phủ không thu phí xét nghiệm, cách ly những trường hợp, không để một số người vì lý do phải đóng phí cách ly, xét nghiệm mà vượt biên, nhập cảnh trái phép. Tất cả các trường hợp nhập cảnh trái phép phải xử lý nghiêm.
Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Đặng Quang Tấn thông tin về trường hợp nhiễm COVID-19 của nhân viên trong khách sạn cách ly chuyên gia Ấn Độ tại Yên Bái. Ảnh: VGP/Đình Nam
Rà soát năng lực khu cách ly, đảm bảo tuyệt đối an toàn
Ban Chỉ đạo đề nghị Bộ Y tế khẩn trương hoàn thiện phương án xét nghiệm, kết hợp các loại công nghệ phục vụ các tình huống dịch bệnh khác nhau, trên tinh thần đẩy nhanh tốc độ, tiết kiệm chi phí.
Bộ Y tế phải cập nhật những công nghệ xét nghiệm mới của quốc tế nếu đã có bằng chứng sử dụng hiệu quả thì cho nhập khẩu nhanh, mặt khác đẩy nhanh nghiên cứu trong nước, để đáp ứng yêu cầu phòng chống dịch trong tình hình mới với những biến chủng có tốc độ lây lan rất nhanh.
Những địa phương có nguy cơ cao, nhất là các tỉnh biên giới Tây Nam, phải tăng cường năng lực xét nghiệm.
Ban Chỉ đạo thống nhất giao cho các bộ ngành liên quan rà soát lại năng lực các khu cách ly tập trung, cả quân sự lẫn dân sự, bảo đảm cách ly tuyệt đối đối an toàn, không để lây nhiễm chéo, đồng thời có phương án mở rộng các khu cách ly sẵn sàng cho trường hợp có nhiều ca lây nhiễm trong cộng đồng. Bộ Y tế rà soát lại toàn bộ quy trình giám sát, theo dõi y tế sau cách ly tập trung.
Bộ TT&TT phải chỉ đạo, hỗ trợ để tất cả các cơ sở cách ly tập trung đều được lắp đặt camera giám sát, kết nối trực tuyến, mở cho nhiều cơ quan cùng giám sát.
Về khoanh vùng, dập dịch, Ban Chỉ đạo yêu cầu Bộ Y tế báo cáo Thủ tướng Chính phủ để có sự điều hành thống nhất khi các tỉnh, thành phố thực hiện giãn cách, cách ly xã hội theo thẩm quyền được giao nếu cách ly các vùng ở khu vực giáp ranh với tỉnh, thành phố khác thì phải có sự bàn bạc, thống nhất.
Trường hợp giãn cách, cách ly toàn tỉnh phải trao đổi ý kiến với các tỉnh, thành phố lân cận và báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Các địa phương phải khoanh vùng gọn nhất có thể, những trường hợp chưa đủ căn cứ khoanh gọn ngay thì khi khoanh vùng rộng hơn phải có thời hạn và khẩn trương xác định khu vực có dịch, bảo đảm an toàn, bớt xáo trộn nhất cho hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn.
Bộ Y tế rà soát lại toàn bộ cơ sở, trang thiết bị, vật tư đảm bảo đầy đủ cho phòng chống dịch, điều trị phù hợp với diễn biến tình hình dịch bệnh.
Lãnh đạo các bộ ngành là thành viên Ban Chỉ đạo phải đi kiểm tra công tác phòng chống dịch ở các địa phương, đặc việc là việc thực hiện thông điệp 5K, xử phạt người không đeo khẩu trang ở nơi công cộng; việc cập nhật thông tin vào hệ thống an toàn COVID (antoancovid.vn) của các tổ chức, pháp nhân, doanh nghiệp.
Ban Chỉ đạo đã giao cho Bộ TT&TT chỉ đạo và hỗ trợ tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác kiểm soát xuất nhập cảnh ở khu vực biên giới và địa phương có vùng biên. Ảnh VGP
Đẩy nhanh tiến độ tiêm vắc xin phòng COVID-19
Bộ Y tế phải có giải pháp đẩy nhanh tiến độ tiêm vắc xin phòng COVID-19; khẩn trương, tích cực đàm phán các nguồn vắc xin nhập khẩu; đẩy mạnh nghiên cứu, sản xuất vắc xin trong nước. Ban Chỉ đạo nhấn mạnh vắc xin là phương tiện chống dịch hiệu quả, phải cố gắng có vắc xin sớm nhất có thể, tiêm cho người dân với tỷ lệ cao nhất có thể.
Các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ hạn chế các sự kiện tập trung đông người; trường hợp cần thiết phải tổ chức thì cơ quan, đơn vị chủ trì tổ chức sự kiện chịu trách nhiệm trước pháp luật về thực hiện nghiêm các yêu cầu, điều kiện quy định về bảo đảm an toàn phòng, chống dịch, đặc biệt là vấn đề đeo khẩu trang.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu rõ: Lúc nào chúng ta cũng phải sẵn sàng nhưng vì mục tiêu kép nên vẫn phải duy trì các hoạt động sản xuất, kinh doanh, văn hoá, du lịch… Điều quan trọng là trong điều kiện bình thường mới, tất cả hoạt động phải được tổ chức an toàn.
Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ đã bàn và thống nhất quán triệt nghiêm túc việc chủ động phòng chống dịch bệnh. Đối với cá nhân thực hiện nghiêm yêu cầu 5K, đặc biệt là đeo khẩu trang. Đối với các cơ quan, đơn vị, tổ chức, đầu tiên là cơ sở y tế, trường hợp thực hiện nghiêm các yêu cầu về an toàn COVID-19; thường xuyên tự kiểm tra và cập nhật kết quả thực hiện trên bản đồ phòng chống dịch COVID-19 (antoancovid.vn).
Chúng ta không thể để tình trạng một bệnh viện hay một nhà máy thực hiện không nghiêm, để xảy ra dịch bệnh, làm ảnh hưởng đến cả nước.