Cuối năm 2011, tôi lại có dịp đến thăm Vương quốc Hà Lan, xứ sở của những cánh đồng hoa tulip, của những chiếc cối xay gió và những con đê biển kỳ vĩ được tạo dựng bởi bàn tay lao động của con người. Đây cũng là một quốc gia có khá đông người Việt Nam sinh sống và làm ăn. Tuy sống xa quê hương, song cộng đồng người Việt ở Hà Lan luôn đoàn kết, yêu thương nhau và đồng lòng hướng về Tổ quốc, đặc biệt là vào dịp Tết cổ truyền của dân tộc.
Không rõ từ khi nào người Việt Nam đã đặt chân đến xứ sở này, chỉ biết rằng đến thời điểm này, theo Đại sứ Việt Nam tại Hà Lan thì cộng đồng người Việt hiện đang làm ăn, sinh sống tại Hà Lan có khoảng 20.000 người. Việt Nam và Hà Lan đã có quan hệ kinh tế từ những năm đầu thế kỷ 16. Ngày ấy, các thương gia Hà Lan theo con đường tơ lụa đã có mặt tại thương cảng Hội An của nước ta để đặt mối quan hệ buôn bán các mặt hàng tơ, lụa, đồ gốm sứ. Cũng từ thời điểm ấy, theo các con thuyền buôn, một số thương gia người Việt cũng bắt đầu đặt chân đến đất Hà Lan.
 |
Theo đó, mỗi người tự sắm cho mình một chiếc xe chở hàng nhỏ hoặc chiếc xe ôtô cũ sang tận Paris mua các loại thực phẩm khô đưa về Hà Lan bán lại cho những người Việt và dân lao động bản xứ. Theo thời gian, họ dần dần tích cóp được số vốn kha khá. Một phần họ gửi về cho người thân ở trong nước, phần còn lại để mở rộng phạm vi kinh doanh. Một số người do nhạy bén với thương trường đã sớm giàu có, trở thành những doanh nhân thành đạt ở xứ người và đầu tư trở lại ở quê hương, đất nước.
Một bộ phận khác trong cộng đồng người Việt ở Hà Lan thì chủ động tìm đến các công việc ở trong các nhà máy, xí nghiệp, các trang trại theo hướng làm công ăn lương. Một số khác thì mở tiệm may tại nhà. Do bản tính hiền hòa, thân thiện và khéo tay, nhiều chủ hiệu may do người Việt quản lý được các cơ sở may mặc lớn ở Hà Lan tín nhiệm giao cho may hàng gia công với khối lượng lớn và dành cho họ sự ưu đãi. Từ việc làm gia công cho các doanh nghiệp Hà Lan, nhiều người chủ động tự cắt may quần áo theo mẫu mã của người dân sở tại rồi mở shop kinh doanh quần áo và hàng thời trang.
 Sinh viên Việt Nam đón Tết Nguyên đán tại Hà Lan. |
Quán của chị ngày một đông khách. Cũng từ tô phở mà nhiều người Hà Lan và nước ngoài đã biết đến Việt Nam. Sau vài năm làm ăn, chị tích lũy được số vốn lớn và quyết định mở một nhà hàng bán các món ăn Việt. “Trong số các món ăn Việt, thực khách ở đây thích nhất là món chả giò Sài Gòn. Hàng ngày thấy họ ăn ngon miệng, tôi mừng lắm” - chị Bích Nhung nói. Theo giá niêm yết tại nhà hàng thì một chiếc chả giò loại nhỏ là 1,1 euro, loại to có giá là 2,4 euro/chiếc. Chị Bích Nhung bảo: “Công việc vất vả, thức khuya dậy sớm, song bù lại, những nghề này lại rất phù hợp với người Việt. Trước đây, việc đi lại khó khăn, người Việt ở Hà Lan ít có điều kiện về thăm quê hương, nay đường bay rộng mở thì dường như năm nào chúng tôi cũng thu xếp về thăm quê một lần, thường là vào dịp Tết đến xuân về”.
Người Việt ở Hà Lan coi trụ sở Sứ quán Việt Nam tại Hà Lan là ngôi nhà chung của mình. Theo đó, ngày lễ, ngày Tết, những ai không về thăm quê hương thì tập trung tại đây để nghe Đại sứ chúc Tết và thông báo về tình hình đất nước; sau đó cùng thưởng thức các tiết mục văn nghệ với các bài hát Việt và liên hoan với các món ăn Việt. Dù là rể tây, dâu tây, ai cũng phấn chấn và cảm thấy đầm ấm, hạnh phúc.
 |
Thời khắc mà họ cảm thấy thiêng liêng nhất là giao thừa, mọi người trong gia đình đoàn tụ bên nhau để nghe Chủ tịch nước chúc Tết và xem cầu truyền hình qua kênh VTV4, sau đó gọi điện về nước chúc Tết những người thân và bè bạn. Còn một sinh viên người Việt hiện đang theo học tại một trường đại học ở Hà Lan khi tiếp xúc với tôi lại bảo: “Tết năm ngoái, vì mới sang Hà Lan, Tết đến, nhớ nhà quá. Em thèm được theo mẹ đi sắm Tết, được phụ bà nấu cỗ và đi chơi cùng bạn bè”.
Ngoài việc tổ chức đón Tết theo từng nhóm, các sinh viên Việt Nam đang theo học tại Hà Lan còn tham gia các hoạt động do Đại sứ quán Việt Nam tổ chức. Đây là dịp để các sinh viên Việt Nam được sống trong một cộng đồng rộng lớn người Việt ở nước ngoài, khiến họ tạm quên đi cảm giác nhớ nhà và cùng nhau đón một năm mới rất riêng của người Việt. Vui có, buồn có, song ai cũng ước vọng năm mới sẽ đưa lại cho họ nhiều điều may mắn và hạnh phúc ở nơi xứ người.
Sống và làm ăn ở xứ người, nhưng dường như những người Việt mà tôi đã gặp đều có chung cảm nhận: Đất nước luôn ở bên họ. Họ vui với niềm vui của đất nước, vui với những thành tựu lớn lao mà đất nước đã giành được trong sự nghiệp đổi mới, song cũng buồn mỗi khi xem truyền hình nhìn thấy cảnh lũ lụt, cảnh đồng bào ở vùng lũ chịu bao cơ cực do bão lũ tàn phá. Những thời điểm như thế, là những người con của quê hương đất Việt, lại cùng nhau tổ chức quyên góp tiền để gửi về ủng hộ đồng bào vùng lũ. Còn trong cuộc sống gia đình, hầu hết các gia đình người Việt đều giữ gìn nếp sống và văn hóa Việt từ việc nấu nướng các món ăn Việt đến dạy dỗ con em. |
lƯU VINH