Lập thực đơn
Thực đơn cần mua đủ 4 nhóm thực phẩm: đạm (thịt, cá, trứng, sữa); Đường (gạo, mì, miến, bột, ngũ cốc); Béo (dầu thực vật để chiên rán, xào); Vitamin và khoáng chất (rau, củ, quả, gia vị…). Tùy điều kiện mỗi nhà, như tủ lạnh, bếp rộng hay chật, thời gian để đi chợ, túi tiền… mà bạn có thể lập thực đơn đi chợ đủ dùng trong 2-3 ngày hay cả tuần. Có thực đơn, bạn sẽ tiết kiệm tiền, tránh sa đà vào các mặt hàng “giảm giá” hoặc những món chưa thật sự cần thiết.
Một ý trong thực đơn là bạn cần quyết định thời gian và địa điểm đi mua thực phẩm. Ngoài ra, bạn đừng bao giờ đi chợ khi đang đói, bởi nhiều nghiên cứu cho thấy: bạn có thể chi tiêu nhiều hơn 17% nếu bạn đi chợ trong trạng thái đói bụng.
“Kỹ thuật” chọn mua thực phẩm ngon, lành
Bạn cần tích vào list hàng trong thực đơn mỗi khi mua đồ và kiên quyết mua đúng kế hoạch, không để bị cám dỗ bởi các khuyến mại hấp dẫn.
Bạn hãy chọn các mặt hàng có chất lượng giá cả phù hợp với túi tiền của mình.
Thịt tươi: nhìn miếng thịt thấy màng ngoài khô không bị ướt, thịt có thớ mịn đều, không có xuất huyết, không có các bọc nhỏ màu trắng xen giữa các thớ thịt, bắp thịt săn, màu sắc bình thường, mùi đặc trưng của thịt, không có mùi lạ, miếng thịt rắc chắc, có độ đàn hồi cao, ấn ngón tay vào thịt tạo vết lõm nhưng không để lại dấu vết khi nhấc ngón tay lên. Chú ý nếu thịt ướp hàn the hoặc urê khi sờ vào thịt có cảm giác không còn mềm mại và độ dẻo dính của thịt tươi.
Chon thịt tươi ngon
Cá tươi: mua cá còn bơi, hoặc thân cá co cứng khi để cá lên bàn tay thân cá không thõng xuống, mắt cá còn trong suốt, giác mạc đàn hồi, miệng ngậm cứng, vạch mang vẫn thấy màu đỏ tươi, dán chặt xuống hoa khế, vây tươi óng ánh, dính chặt vào thân, bụng không trướng, hậu môn thụt sâu màu trắng nhạt, thịt rắn chắc, đàn hồi.
Chọn trứng mới, ngon: soi trên nguồn ánh sáng bằng cách nắm quả trứng trong lòng bàn tay, chỉ để hở hai đầu mắt nhìn vào trứng ở 1 đầu, đầu kia soi trên 1 nguồn sáng, nếu trứng tươi soi thấy màu hồng và trong suốt với một chấm hồng ở giữa túi khí có đường kính không quá 1cm, đường bao quanh cố định. Hoặc thả trứng vào dung dịch nước muối 10% trứng chìm xuống đáy là trứng gà mới đẻ trong ngày, trứng lơ lửng là trứng đẻ được 3 – 5 ngày, trứng nổi là trứng đẻ quá 5 ngày. Lắc trứng: cầm trứng giữa 2 ngón trỏ và ngón cái lắc khẽ, trứng mới đẻ lắc không kêu, trứng càng để lâu càng kêu “ óc ách”.
Sữa: nên mua sữa tươi nguyên kem cho con bạn vì sữa đặc có đường không tốt cho trẻ.
Thực phẩm chế biến sẵn: chỉ chọn loại có hàm lượng đường, muối và chất béo thấp.
Chọn thực phẩm đóng hộp: chỉ mua loại đủ nhãn mác, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, còn hạn sử dụng, có đăng ký chất lượng sản phẩm. Nhìn hộp phải sáng bóng không gỉ, kín không phồng, không móp méo nứt vỡ.
Thực phẩm có nhuộm màu: bạn rất khó phân biệt sản phẩm nhuộm màu công nghiệp và phẩm màu thực phẩm. Vì vậy cần hạn chế mua loại này, nếu mua chỉ mua thực phẩm nhuộm màu có nguồn gốc rõ ràng, đã đăng ký chất lượng và được kiểm nghiệm của cơ quan y tế ghi trên nhãn mác.
Gạo: chọn gạo màu nâu hoặc không trắng bóng, vì loại gạo như vậy là gạo mới, còn nhiều chất bổ như vitamin nhóm B nhất là B1. Trái lại nếu bạn mua gạo trắng đã đánh bóng thì chỉ còn chất tinh bột, các chất dinh dưỡng quí đã bị loại bỏ hết rồi.
Rau xanh và trái cây: bạn nên mua đa dạng các loại rau củ quả với nhiều màu sắc khác nhau cho mỗi tuần. Bởi mỗi loại rau củ với màu tự nhiên chứa những chất dinh dưỡng quí khác nhau, chúng sẽ bổ sung đầy đủ chất cho bữa ăn của gia đình bạn. Chọn rau quả tươi : không dập nát, không úa héo. Màu sắc tự nhiên: rau không xanh đậm quá, quả không đỏ hoặc vàng quá. Mua khoai tây còn vàng ươm, không mua khoai tây đã mọc mầm hoặc vỏ có màu xanh. Bạn phải chú ý rằng: rau quả trên thị trường thường chứa nhiều chất bảo vệ thực vật. Vì vậy để làm giảm lượng thuốc bảo vệ thực vật còn tồn dư trên rau, củ, quả, trước khi chế biến, bạn cần rửa sạch rau, củ, quả bằng nước sạch nhiều lần (ít nhất 3 lần), tốt nhất rửa dưới vòi nước chảy, sau đó ngâm trong nước sạch 15 phút trước khi chế biến hoặc gọt bỏ vỏ nếu có thể.
Mua đa dạng rau củ quả
Về thẳng nhà
Nếu bạn đã mua thực phẩm tươi, các mặt hàng đông lạnh, hãy về thẳng nhà để tránh thực phẩm bị hư hỏng. Ngay khi về đến nhà, hãy bỏ thực phẩm dễ hư hỏng vào trong tủ lạnh ngay. Bảo quản đồ sống và đồ ăn đã nấu chín vào các hộp riêng biệt trước khi cho vào tủ lạnh và để ở các ngăn riêng.
BS. Bùi Thị Thu Hương
