Truyền thông và báo chí có sức lan tỏa mạnh mẽ, vậy mà đôi lúc công cụ này cũng trở nên “bất lực” trước sự phổ biến của mạng xã hội. So với các mạng xã hội khác như Instagram hay Twitter thì người Việt lại chuộng Facebook hơn cả, giới showbiz cũng không ngoại lệ. Dường như không có showbiz nào mà nghệ sĩ lại hay “bỏ quên” chức năng của báo chí để dùng Facebook của mình làm nơi phát ngôn nhiều như ở Vbiz.
Mặt phải
Trên thế giới chưa từng xuất hiện những khóa học hướng dẫn cách sử dụng Facebook (FB), điều này nghe cũng có vẻ hơi thừa, bởi lâu nay người ta nghĩ sản phẩm này chỉ nhằm mục đích kết nối, giải trí, chia sẻ hình ảnh và thông tin, nói chung là nó hoàn toàn vô hại, cũng có ý kiến cho rằng FB khá... vô bổ. Tuy vậy, đối với những người biết cách sử dụng và điều khiển nó thì FB lại phát huy được nhiều mặt tích cực, đặc biệt là đối với người nổi tiếng.
Có lẽ đến tận lúc này ca sĩ Thu Minh cũng không thể ngờ rằng những thông điệp kêu gọi bảo vệ loài tê giác mà chị thường xuyên đăng trên FB cá nhân lại có sức lan tỏa rộng đến thế. Biết đến những hoạt động mang tính nhân văn này, Hoàng tử Anh William và danh thủ bóng đá David Beckham đã ngỏ ý mời chị tham gia buổi lễ đặc biệt của họ tại Vương quốc Anh. Hoàng tử William đã nhấn mạnh sự có mặt của Thu Minh tại buổi lễ là vô cùng ý nghĩa. Hoàng tử cũng đánh giá cao những nỗ lực không mệt mỏi của nữ ca sĩ này trong cuộc chiến bảo vệ tê giác tại Nam Phi và trên toàn thế giới thời gian qua. Cả David Beckham và Hoàng tử William mong rằng với vai trò là một đại sứ bảo vệ tê giác, Thu Minh sẽ tiếp tục dùng sự ảnh hưởng của mình tại Việt Nam để kêu gọi công chúng nâng cao ý thức bảo vệ và chấm dứt việc săn trộm, sử dụng cũng như buôn bán trái phép sừng tê giác.
Sau sự kiện này, công chúng Việt bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến hoạt động của Thu Minh bên ngoài sân khấu ca nhạc. Họ thường xuyên truy cập vào FB của cô và việc đọc được những dòng chia sẻ đầy mạnh mẽ như thế này là hết sức bình thường: “Việt Nam là một trong những quốc gia tiêu thụ và tham gia trực tiếp vào quá trình săn trộm sừng tê giác nhiều nhất thế giới, đang đẩy loài động vật quí hiếm này vào con đường tuyệt chủng. Có hơn 1.000 tê giác đã bị giết hại tại Nam Phi vào năm 2013 và đang có chiều hướng tăng nhanh những tháng đầu năm 2014”. Điều này cho thấy ca sĩ Thu Minh dùng FB để kêu gọi cộng đồng chú ý đến sự kiện hay hoạt động nào đó là một giải pháp thông minh và hiệu quả.
Tương tự Thu Minh, ca sĩ Thái Thùy Linh cũng nhận được nhiều điểm cộng từ công chúng nhờ những hoạt động thiện nguyện lâu dài và bền bỉ của chị. Cùng với nhóm tình nguyện Tim Hồng, Thái Thùy Linh cũng sử dụng FB như một công cụ hữu ích để kêu gọi cộng đồng cùng tham gia. Chị còn lập nhiều tài khoản FB để kêu gọi các nhà hảo tâm và tình nguyện viên cùng chung vai góp sức mang đến thật nhiều niềm vui đến với trẻ em nghèo.
Và... mặt trái
Trái với cách sử dụng FB hiệu quả và văn minh như một số người nổi tiếng kể trên, đáng buồn là phần lớn người nổi tiếng của Vbiz hiện nay đang lạm dụng FB để phô bày bộ mặt xấu của chính bản thân họ và những người liên quan. Khác với những lúc lên báo, lên truyền hình với hình ảnh thân thiện, đẹp đẽ thì những gì mà sao Việt thể hiện trên FB đôi khi lại là hình ảnh rất khác, rất đáng sợ. Trong mắt công chúng hiện nay, không ít trường hợp người nổi tiếng với hình ảnh đẹp đẽ như thiên thần bỗng biến thành hồ ly 9 đuôi chỉ vì những phát ngôn thiếu kiểm soát của họ trên FB.
Chưa kể nhiều khi khán giả phải chứng kiến những êkip làm giải trí “đấu đá” nhau trên FB bằng những từ ngữ trời ơi đất hỡi như những bà hàng tôm, hàng cá nói với nhau ngoài chợ. Chuyện cãi nhau, “đá xéo” đồng nghiệp cũng trở thành chuyện “bình thường” trên FB. Họ đem lí do “mình cũng là người bình thường”, “cũng có cuộc sống riêng tư” nhưng lại quên rằng bản thân đang có những ảnh hưởng nhất định đến giới trẻ - những người đang coi họ là thần tượng.
Cứ như thế, ai cũng tìm cách nâng mình lên và dìm người khác xuống. Những lời nói ác ý, thậm chí thiếu văn hóa còn được các sao “ngụy trang” dưới dạng tâm thư để gửi cho nhau. Tiếp đó là hiệu ứng “tát nước theo mưa” cũng được người nổi tiếng tận dụng triệt để. Mới đây nhất là sự kiện thông báo chia tay người yêu trên FB của một hotgirl khiến công chúng cảm thấy phiền toái, đặc biệt là những màn “đấu khẩu” giữa cô và người yêu cũ vô cùng mất thiện cảm lại được bạn bè (cũng là người của công chúng) tranh thủ “đục nước béo cò”, tìm cách gỡ gạc được ít nhiều sự chú ý trong lúc họ chưa kịp nghĩ ra chiêu trò nào để hâm nóng tên tuổi.
FB cá nhân là tài sản riêng biệt của mỗi người nên không có chuyện “cấm”, có lẽ vì lý do này mà người sử dụng nghĩ rằng họ muốn viết gì, chia sẻ gì hay “văng” gì là quyền của họ. Tuy nhiên, dù là một sản phẩm công nghệ hoàn hảo nhưng FB cũng thể hiện rất rõ yếu tố “dao 2 lưỡi” của nó. Với vai trò là một người của công chúng, đã đến lúc sao Việt cần có trách nhiệm với hành động và phát ngôn của mình ở một “xã hội” có quá nhiều người trẻ như FB.
Việt Sơn