Vì sao khi nhiễm HIV cần phải tự chăm sóc nhiều hơn?
- Chăm sóc tốt giúp tăng cường miễn dịch: HIV tấn công và tiêu diệt một loại tế bào bạch cầu nhất định trong cơ thể, làm suy yếu hệ thống miễn dịch, khiến người nhiễm HIV khó chống lại bệnh tật và nhiễm trùng. Do đó, tự chăm sóc bản thân bằng việc duy trì hoạt động thể chất thường xuyên, thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh... giúp tăng cường hệ miễn dịch.
- Giảm viêm mạn tính: Khi sống chung với HIV trong nhiều năm, tình trạng viêm có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tăng huyết áp. Tự chăm sóc bằng chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục, quản lý căng thẳng, bỏ thuốc lá giúp kiểm soát bệnh tim hoặc thậm chí ngăn ngừa bệnh.
Người nhiễm HIV khi tự chăm sóc tốt sẽ nâng cao sức khỏe và cải thiện chất lượng sống.
- Tăng cường hiệu quả các phương pháp điều trị HIV: Khi tự chăm sóc bản thân tốt, người nhiễm HIV sẽ tuân thủ sử dụng thuốc điều trị HIV tốt hơn và ít tác dụng phụ hơn cùng với kết hợp chế độ dinh dưỡng lành mạnh.
- Cải thiện tinh thần: Nhiễm HIV khiến người bệnh có nguy cơ mắc chứng trầm cảm cao gấp ba lần. Tự chăm sóc bản thân giúp người nhiễm HIV:
- Đối phó với chứng trầm cảm liên quan đến HIV.
- Giảm căng thẳng.
- Quản lý sức khỏe tâm thần.
- Cải thiện sức khỏe xương: Khi sống lâu với HIV, người bệnh có khả năng bị mất mật độ xương và mắc chứng loãng xương. Tự chăm sóc bằng cách tiêu thụ thực phẩm giàu canxi và vitamin D có thể giúp người nhiễm HIV giữ cho xương chắc khỏe.
- Xây dựng cơ bắp khỏe mạnh: Những người nhiễm HIV cũng có thể dần dần mất khối lượng cơ. Tăng cường bổ sung protein giúp người nhiễm HIV duy trì cơ bắp khỏe mạnh.
- Kiểm soát cân nặng: Một số người nhiễm HIV sụt cân quá nhiều do nhiễm trùng, tác dụng phụ của thuốc hoặc chứng trầm cảm gây chán ăn. Nếu ngừng điều trị HIV, người bệnh có thể bị tiêu chảy và sụt cân nhiều. Trường hợp mới được chẩn đoán mắc bệnh, các loại thuốc điều trị HIV mới có thể khiến gây tăng cân nhiều dẫn tới thừa cân, béo phì, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Do đó, tự chăm sóc để có chế độ ăn uống bổ dưỡng sẽ giúp người nhiễm HIV:
- Giữ hệ thống miễn dịch khỏe mạnh để ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh.
- Tăng cường hiệu quả của các thuốc điều trị HIV.
Tự chăm sóc và quản lý tốt cân nặng giúp người nhiễm HIV đạt được nhiều lợi ích sức khỏe.
Cách thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh dành cho người nhiễm HIV tự chăm sóc
Theo PGS.TS. Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, chế độ ăn uống lành mạnh là chế độ ăn cung cấp đầy đủ, cân bằng, hợp lý các chất dinh dưỡng sinh năng lượng gồm chất đạm, chất béo, chất bột đường, các vitamin và khoáng chất đồng thời đảm bảo an toàn thực phẩm.
Như vậy, với người nhiễm HIV, khi tự chăm sóc, cần lựa chọn thực phẩm và cách chế biến như sau:
- Tiêu thụ trái cây và rau tươi với nhiều màu sắc khác nhau mỗi ngày. Chọn trái cây tươi thay vì nước ép trái cây.
- Ăn nhiều rau lá xanh đậm như rau bina, cải xoăn hoặc cải xanh. Các loại rau xanh này giàu vitamin K giúp cải thiện sức khỏe xương.
- Xây dựng bữa ăn gồm thịt gia cầm hoặc cá ít chất béo hoặc protein thực vật như đậu hoặc đậu phụ, cắt bớt mỡ thừa từ thịt trước khi nấu.
Nếu cần giảm cân thì nên tiêu thụ nhiều ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, ngũ cốc hoặc yến mạch. Cắt giảm soda có đường, bánh quy và có thể thay thế bằng chuối, cà rốt bi hoặc một khẩu phần nhỏ đậu phộng thay thế (khoảng 2 thìa canh).
Nếu người nhiễm HIV muốn lấy lại cảm giác thèm ăn và loại bỏ cảm giác buồn nôn thì nên thực hiện ăn các khẩu phần nhỏ sau mỗi vài giờ thay vì ăn những bữa lớn.
Trường hợp nhiễm HIV trong thời gian dài hoặc trên 50 tuổi thì cần bổ sung các thực phẩm giàu omega 3 có tác dụng bảo vệ tim mạch như cá ngừ, cá hồi, hạt lanh...
Người nhiễm HIV có thể có hệ miễn dịch yếu, khiến cơ thể dễ bị nhiễm khuẩn. Do đó, cần thực hiện an toàn thực phảm theo cách:
- Rửa sạch tất cả các loại trái cây và rau tươi trước khi ăn.
- Không ăn thịt, gia cầm, sữa, trứng hoặc hải sản sống hoặc chưa nấu chín.
- Rửa tay, thớt, mặt bàn bếp và dụng cụ nấu ăn trước và sau khi chế biến thức ăn.
Tập thể dục thường xuyên, phần quan trọng trong việc tự chăm sóc khi mắc HIV
Duy trì hoạt động thể chất rất tốt cho hệ thống miễn dịch, cơ và xương khớp. Tập thể dục còn giúp cải thiện cảm giác thèm ăn và giảm huyết áp, cholesterol, giảm căng thẳng. Hoạt động thể chất thường xuyên cũng có thể giúp người nhiễm HIV ngủ ngon hơn.
Một số biện pháp giúp người nhiễm HIV tự tập thể dục nhiều hơn và duy trì lâu dài hơn:
- Dành thời gian trong lịch trình hàng ngày để tập thể dục. Đặt mục tiêu tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày, 5 ngày một tuần. Nếu không có thời gian có thể thực hiện bài tập trong 10 phút, 3 lần mỗi ngày.
- Lựa chọn thực hiện những hoạt động yêu thích như đi bộ, đạp xe, khiêu vũ và bơi lội...
- Làm săn chắc cơ bắp bằng bài tập sức bền hoặc sức mạnh như yoga sử dụng dây kháng lực, nâng tạ cầm tay...
Ngoài ra, người nhiễm HIV cần thực hiện các biện pháp quản lý căng thẳng và chăm sóc sức khỏe tinh thần; duy trì các biện pháp điều trị, bỏ những thói quen không lành mạnh như hút thuốc, uống rượu nhiều trong quá trình tự chăm sóc để nâng cao sức khỏe.
Mời bạn xem tiếp video:
Đi làm móng nhiễm HIV: Bác sĩ nói gì? I SKĐS
