Theo đề cương Dự thảo Luật chuyển đổi giới tính, người muốn được chuyển đổi giới tính phải đáp ứng đủ 4 điều kiện sau:
1. Có giới tính sinh học hoàn thiện (là giới tính của một người được xác định là nam hay nữ dựa trên sự hoàn chỉnh về cả bộ phận sinh dục và nhiễm sắc thể).
2. Được kiểm tra tâm lý theo bảng chuẩn, có xác nhận của chuyên gia tâm lý và bác sĩ tâm thần về mong muốn có giới tính khác với giới tính sinh học hoàn thiện và có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
3.Từ đủ 18 tuổi trở lên.
4. Là người độc thân.
Người đã lập gia đình không được phép chuyển đổi giới tính
Như vậy, người đã lập gia đình không được phép chuyển đổi giới tính. Sau khi được công nhận đã chuyển đổi giới tính, người chuyển giới sẽ được công nhận thay đổi tên, giới tính theo pháp luật về hộ tịch.
Để công nhận người chuyển đổi giới tính, dự thảo đưa ra ba phương án.
Phương án một: Cho phép cá nhân sau khi kiểm tra tâm lý được xác định là có mong muốn chuyển đổi giới tính, đã sử dụng hormone trong thời gian liên tục khoảng hai năm trở lên; thì được công nhận là người chuyển đổi giới tính.
Phương án hai: Cho phép cá nhân sau khi kiểm tra tâm lý được xác định là có mong muốn chuyển đổi giới tính, đã sử dụng hormone trong một thời gian liên tục (khoảng một năm) hoặc đã trải qua phẫu thuật một phần (thay đổi ngực hay bộ phận sinh dục), toàn bộ (phẫu thuật cả ngực và bộ phận sinh dục), thì được công nhận là người chuyển đổi giới tính.
Phương án ba: Không có can thiệp về y tế (sử dụng hormone hoặc phẫu thuật ngực, bộ phận sinh dục) mà chỉ cần có bản xác nhận là đã kiểm tra tâm lý (theo bảng chuẩn) và được xác định là có mong muốn chuyển đổi giới tính, thì được công nhận là người chuyển đổi giới tính.
Bộ Y tế cho rằng nên chọn phương án một và hai vì hai phương án này sẽ bảo đảm được lợi ích cho cả nhà nước, người muốn chuyển đổi giới tính và cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thực hiện can thiệp y học để chuyển đổi giới tính.
Dự thảo luật chuyển đổi giới tính nhằm tạo cơ sở pháp lý để người mong muốn chuyển đổi giới tính thực hiện được quyền chuyển đổi giới tính, bảo đảm họ nhận thức được đầy đủ, toàn diện về giới tính thật của mình và hậu quả có thể xảy ra, từ đó thực hiện quyền chuyển đổi giới tính một cách tự nguyện.
Người chuyển giới hiện nay đối mặt với không ít khó khăn
TS Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Bộ Y tế (đơn vị được giao nghiên cứu, đề nghị xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về chuyển giới), cho biết hiện nay, chưa có số liệu thống kê chính xác về số lượng người chuyển giới nhưng theo nghiên cứu của các tổ chức khoa học uy tín, tỉ lệ người chuyển giới chiếm khoảng 0,3%-0,5% dân số.
Tại Việt Nam, hiện có khoảng 270.000-300.000 người mong muốn chuyển đổi giới tính. Thực tế cho thấy bản thân người chuyển giới gặp rất nhiều khó khăn trong đời sống, việc làm, tiếp cận y tế, an sinh xã hội… Đến nay, hơn 60 quốc gia trên thế giới đã hợp pháp hóa việc thay đổi giới tính trên giấy tờ, trong đó có 10 nước châu Á (Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Philippines…).
Người muốn chuyển đổi giới tính phải đáp ứng đủ 4 điều kiện của dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính đưa ra
Hiện những người có mong muốn chuyển đổi giới tính vẫn phải ra nước ngoài phẫu thuật. Chi phí một quy trình chuyển giới hoàn chỉnh tại một bệnh viện uy tín tại Thái Lan (phẫu thuật chuyển đổi giới tính, hỗ trợ tư vấn) khoảng 30.000 USD chuyển đổi từ nữ sang nam và khoảng 35.000 USD chuyển đổi từ nam sang nữ.
Người chuyển giới tại Việt Nam không được chuẩn bị về mặt tâm lý, tinh thần khi chuyển giới từ việc ăn mặc như giới tính mong muốn 24/24 giờ; tập luyện những thay đổi khi giao tiếp, xưng hô với những người xung quanh; những thay đổi, khó khăn có thể gặp phải về sức khỏe và giấy tờ thủ tục pháp lý… Việc thực hiện phẫu thuật chuyển đổi giới tính mang lại cho họ những nguy hiểm lớn về sức khỏe, tâm lý và khó khăn khi đối diện với sự thay đổi, kỳ thị từ phía gia đình và xã hội.
Đồng thời, người chuyển giới nước ta cũng đang sử dụng các loại thuốc hormone trôi nổi ngoài thị trường, xách tay, hoặc qua người quen đã sử dụng truyền miệng lại, với giá cả và chất lượng không thể kiểm chứng. Qua tìm hiểu của Trung tâm ICS (tổ chức bảo vệ và thúc đẩy quyền của cộng đồng LGBT), trung bình mỗi năm tại TP HCM có khoảng 24-30 người chuyển giới gặp các biến chứng hậu phẫu và phải đến Thái Lan để thăm khám....
