Suy tim là bệnh thường gặp và nguy hiểm
Chia sẻ về bệnh suy tim, TS.BS Ngô Tuấn Anh, Chủ nhiệm khoa Phẫu thuật Tim mạch, Bệnh viện TWQĐ108 cho biết, suy tim là một trong những bệnh lý tim mạch thường gặp và nguy hiểm hiện nay, ước tính, hiện Việt Nam có khoảng 1,6 triệu người bị suy tim.
Suy tim làm cho hoạt động bơm máu của tim trở nên khó khăn hơn và người bệnh thường thấy khó thở, mệt mỏi. Theo định nghĩa của Hội Tim mạch Việt Nam, có thể hiểu suy tim là trạng thái hoạt động của tim không đáp ứng với nhu cầu của cơ thể về mặt oxy trong mọi tình huống sinh hoạt của bệnh nhân.
BS Tuấn Anh cho biết, tim được chia làm hai phần:
- Tim phải (gồm nhĩ phải, thất phải)
- Tim trái (gồm nhĩ trái, thất trái).
Mỗi phần đó có các nguyên nhân khác nhau dẫn đến suy tim.
Tiến hành cấp cứu hồi sinh tim phổi cho bệnh nhân tại Khoa Cấp cứu, Bệnh viện TWQĐ 108.
Nguyên nhân dẫn đến suy tim trái: Tăng huyết áp động mạch; Bệnh van tim: Hở van 2 lá, hở hoặc hẹp van động mạch chủ đơn thuần hoặc phối hợp; Viêm cơ tim, nhồi máu cơ tim; Rối loạn nhịp tim; Bệnh tim bẩm sinh.
Nguyên nhân dẫn đến suy tim phải: Bệnh phổi mạn tính (hen phế quản, viêm phế quản mạn, giãn phế nang, giãn phế quản, xơ phổi), nhồi máu phổi, tăng áp lực động mạch phổi tiên phát; Gù vẹo cột sống và dị dạng lồng ngực; Hẹp van 2 lá; Bệnh tim bẩm sinh: Hẹp động mạch phổi, thông liên nhĩ, thông liên thất.
Nguyên nhân suy tim toàn bộ: Suy tim trái phát triển thành suy tim toàn bộ; Viêm tim toàn bộ do thấp tim, viêm cơ tim; Bệnh cơ tim giãn.
Ngoài ra, theo BS Tuấn Anh suy tim còn có nguyên nhân khác như: Cường giáp trạng, thiếu vitamin B1, thiếu máu nặng, dò động mạch-tĩnh mạch, do virus hoặc các tác nhân gây nhiễm trùng khác.
Bên cạnh đó, một số yếu tố thúc đẩy khiến tình trạng suy tim trở nặng bao gồm: Chế độ ăn nhiều muối, lạm dụng rượu; Không tuân thủ điều trị: bỏ thuốc, uống không đều, tự ý tăng hoặc giảm liều thuốc; Thiếu máu, tăng huyết áp, mang thai; Dùng thêm các thuốc có thể làm nặng hơn tình trạng bệnh: chẹn canxi (verapamil, diltiazem), chẹn bêta, kháng viêm không steroid, thuốc chống loạn nhịp (nhóm I, sotalol)…
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến suy tim.
Cách phát hiện sớm bệnh lý suy tim
Theo BS Tuấn Anh, người bệnh thường có biểu hiện khó thở khi gắng sức, khó thở phải ngồi dậy để thở và thường kèm theo ho. Hoạt động thể lực bị giảm từ mức độ nhẹ đến nặng, dễ mệt và yếu sức. Bên cạnh đó sẽ xuất hiện phù hai chân, phù ở mặt hoặc cảm giác nặng mặt. Ngoài ra, người bệnh thường thấy hồi hộp, đánh trống ngực. Giai đoạn nặng, sẽ có gan to, có dịch trong ổ bụng.
Theo Hội Tim mạch New York (NYHA), suy tim có bốn mức độ:
- Độ I: Không hạn chế, vận động thể lực thông thường không gây mệt, khó thở hoặc hồi hộp.
- Độ II: Hạn chế nhẹ vận động thể lực. Bệnh nhân khỏe khi nghỉ ngơi, vận động thể lực thông thường (như lên cầu thang) làm mệt, hồi hộp, khó thở hay đau ngực.
- Độ III: Hạn chế nhiều vận động thể lực. Bệnh nhân khỏe khi nghỉ ngơi, nhưng vận động thể lực nhẹ cũng làm mệt, hồi hộp, khó thở hay đau ngực.
- Độ IV: Mất khả năng vận động thể lực, triệu chứng cơ năng của suy tim xảy ra cả khi nghỉ, vận động dù nhẹ đều làm tăng triệu chứng.
Người bệnh suy tim cần có chế độ ăn uống phù hợp như: giảm lượng muối trong chế độ ăn dưới 6g/ngày,
Chia sẻ về điều trị căn bệnh suy tim, theo BS Tuấn Anh, tùy vào từng triệu chứng, giai đoạn và nguyên nhân để có những phác đồ điều trị khác nhau, có thể kết hợp các loại thuốc hoặc phẫu thuật.
Để việc điều trị suy tim mang lại hiệu quả, BS Tuấn Anh khuyến cáo người bệnh cần có chế độ ăn uống phù hợp như: giảm lượng muối trong chế độ ăn dưới 6g/ngày, tránh các thực phẩm ngâm muối như: dưa, cà, thịt muối, cá kho, thực phẩm chế biến sẵn.
Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ như: rau xanh, ngũ cốc, trái cây tươi... Đi bộ nhẹ phù hợp với sức khỏe của mình, khiêng vác đồ vật dưới 5kg, tránh làm việc nặng nhọc. Cần đo mạch, huyết áp, cân nặng hằng ngày. Nên tiêm vaccine phòng cúm, phế cầu. Khi xuất hiện các dấu hiệu khó thở liên tục, nhịp tim nhanh tăng, đau ngực nặng thì cần tái khám ngay.
Cũng theo các bác sĩ, bệnh suy tim có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm, với những người đã mắc cần tuân thủ điều trị thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ vì việc dùng thuốc sẽ giảm triệu chứng, giảm số lần nhập viện, tăng khả năng gắng sức, cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ.
Với những người chưa mắc bệnh suy tim cũng cần có chế độ dinh dưỡng phù hợp, có lối sống lành mạnh, không hút thuốc lá, tăng cường luyện tập thể thao, khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để kịp thời phát hiện sớm các bệnh lý bất thường, trong đó có suy tim để được điều trị kịp thời.
Suy tim là một hội chứng bệnh lý thường gặp, là giai đoạn cuối của nhiều bệnh lý tim mạch khác như: tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh động mạch vành, bệnh van tim, bệnh cơ tim … Theo Tổ chức Y tế thế giới, trên thế giới có khoảng 60 triệu người bị suy tim, số bệnh nhân suy tim nhiều gấp 3 lần số bệnh nhân ung thư; đặc biệt, 50% người bệnh suy tim có phân suất tống máu (EF) giảm sẽ tử vong trong 5 năm đầu. Tại Việt Nam, theo dự báo của Hội Tim mạch Việt Nam có khoảng 320.000 đến 1,6 triệu người mắc bệnh suy tim (1 đến 1,5% dân số).
