Khoảng 2 tuần gần đây, mỗi ngày, Bệnh viện Da liễu Trung ương tiếp nhận gần 100 bệnh nhân đến khám do tiếp xúc với kiến khoang.
ThS.BS Quách Thị Hà Giang - Phó Trưởng Khoa Khám bệnh cho biết: Bệnh nhân bị viêm da tiếp xúc do kiến khoang đến khám rải rác quanh năm. Tuy nhiên, gần đây, lượng bệnh nhân đến khám với các triệu chứng bỏng, rát vùng da sau tiếp xúc với kiến khoang tăng đột biến.
Điền hình là trường hợp bệnh nhân nam ở Hà Nội đến khám với các vết loét ở chân kèm đau nhức. Bệnh nhân cho hay: Sau khi ngủ dậy, 2 chân xuất hiện nhiều vết đỏ, loét, đau rát. Nghi ngờ do kiến khoang đốt, bệnh nhân tự ý ra hiệu thuốc mua thuốc mỡ để bôi. Do các vết loét không đỡ, lại còn phồng rộp, bệnh nhân mới đến bệnh viện khám.
Theo ThS.BS Quách Thị Hà Giang, bệnh nhân này tự ý sử dụng thuốc bôi nhưng các tổn thương vẫn lan rộng. Bên cạnh đó, bệnh nhân còn chà xát, cào gãi rất nhiều nên ngoài vị trí tổn thương ban đầu xuất hiện thêm các tổn thương dạng vệt ở xung quanh.
"Không chỉ có bệnh nhân trên, rất nhiều trường hợp bệnh nhân khác chỉ đến bệnh viện khi các tổn thương lan rộng hơn, chảy nước, đau nhức… sau khi đã tự điều trị mà không đỡ. Nhiều trường hợp còn nhầm lẫn với zona thần kinh, sử dụng các loại lá để đắp lên vết thương, dẫn đến tổn thương không giảm mà tăng nặng hơn và lan ra các vị trí khác" - chuyên gia da liễu cho hay.
Các tổn thương trên cơ thể bệnh nhân do kiến khoang gây ra.
Các bác sĩ cho biết, kiến khoang thường xuất hiện nhiều từ tháng 9 đến hết tháng 11, đặc biệt là tại các địa phương có tình trạng thời tiết ẩm ướt, mưa nhiều. Cơ thể kiến khoang có chứa chất pederin - một loại chất độc gây rộp, phỏng da, độc tính mạnh gấp 12-15 lần nọc của rắn hổ. Sau 6-12 tiếng, vết đỏ sẽ cộm lên thành vệt, nổi mụn nước với kích thước không đều, từ 1-5mm.
Sau 1-3 ngày, vết cộm sẽ trở nên phồng như bỏng nước hay mủ, người bệnh sẽ cảm giác đau, rát và rất khó chịu, thậm chí là ngứa. Nếu tình trạng nhiễm độc nặng sẽ kèm theo sốt, nổi hạch, đau vùng cổ, nách...
Để sơ cứu đúng cách tổn thương trên da khi bị kiến khoang đốt, giúp làm dịu đi những tổn thương trên da khi nhiễm độc do loại côn trùng này, người dân nên chuẩn bị sẵn 3 loại thuốc gồm cồn 70 độ, mỡ corticoid và kem Phenaegan. Khi bị nhiễm độc kiến khoang, dùng cồn 70 độ rửa sạch vùng da bị tổn thương, sau đó sử dụng mỡ corticoid bôi lên vết thương 4 - 6 lần/ngày, sử dụng kem Phenaegen 8 - 10 lần/ngày.
Tuy nhiên, đây chỉ là cách sơ cứu khi vùng nhiễm độc trên da nhẹ, các chuyên gia vẫn khuyên người bệnh sau khi vệ sinh vết thương nên đến bệnh viện chuyên khoa Da liễu để thăm khám, không nên tự ý điều trị tại nhà tránh biến chứng.
Để phòng ngừa kiến khoang, người dân nến sử dụng đồ bảo hộ như đeo găng tay để bắt kiến, nơi kiến chết có dịch tiết cần lau sạch. Loại kiến này ưa ánh sáng đèn ban đêm nên thường bay vào nhà theo ánh sáng, thường đậu vào quần áo, khăn mặt, chăn màn.
Do đó, người dân nên kiểm tra kỹ lại vật dụng, giũ sạch trước khi sử dụng. Nếu có thể thì bật đèn ban công, hành lang để thu hút kiến khoang ra ngoài nhà và tiêu diệt.
Ngủ trong màn. Tránh đứng dưới bóng đèn sáng nơi công cộng, chú ý khi làm việc dưới ánh đèn vì kiến ba khoang rất hay xuất hiện ở nơi có đèn sáng. Nếu có thể thì bật đèn ban công, hành lang để thu hút kiến ba khoang ra ngoài nhà và diệt.
Vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, cây cỏ. Giũ mạnh khăn mặt, quần áo trước khi dùng.
Khi đi làm việc trên đồng ruộng, nhất là vào mùa mưa bão, cần dùng phương tiện bảo hộ lao động như: quần áo dài tay, đội mũ/nón, khẩu trang, đi ủng.
Có thể xử lý diệt kiến bằng phun deltamethrin, alphacyhalothrin và permethrin ở những vị trí mà kiến hay tập trung gần người.
