Trong Luật Khám bệnh, chữa bệnh sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2024, 1 trong những quyền cơ bản nhất của người hành nghề y chính là quyền được hành nghề. Theo đó, Điều 39; Mục 5 của Luật Khám bệnh, chữa bệnh quy định, người hành nghề y được quyền hành nghề khám bệnh, chữa bệnh theo đúng phạm vi cho phép.
Bên cạnh đó, các y bác sĩ, các thầy thuốc cũng có quyền từ chối khám bệnh, chữa bệnh trong 1 số trường hợp cụ thể như tình trạng bệnh được tiên lượng xấu vượt quá khả năng hoặc không thuộc phạm vi hành nghề của mình.
Tuy nhiên, với trường hợp trên phải giới thiệu người bệnh đến người hành nghề khác hoặc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khác phù hợp để khám bệnh, chữa bệnh và phải thực hiện việc sơ cứu, cấp cứu, theo dõi, chăm sóc, điều trị người bệnh cho đến khi người bệnh được người hành nghề khác tiếp nhận hoặc chuyển đi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khác.
Người bệnh yêu cầu phương pháp khám bệnh, chữa bệnh không phù hợp với quy định về chuyên môn kỹ thuật thì người hành nghề y hoàn toàn có quyền từ chối thực hiện điều trị.
Ngoài ra, nếu việc khám bệnh, chữa bệnh trái với quy định của pháp luật, đạo đức nghề nghiệp hay người bệnh, thân nhân của người bệnh thực hiện hành vi xâm phạm thân thể, sức khỏe, tính mạng thì người hành nghề cũng có quyền từ chối tiếp nhận thăm khám, điều trị.
Trong trường hợp xảy ra các sự cố về y khoa, người hành nghề y hoàn toàn được pháp luật bảo vệ và không phải chịu trách nhiệm khi đã thực hiện đúng quy định mà vẫn xảy ra sự cố. Người hành nghề y cũng có quyền đề nghị cơ quan, tổ chức, tổ chức xã hội - nghề nghiệp về khám bệnh, chữa bệnh bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình khi xảy ra sự cố y khoa.
Nhân viên y tế bị người nhà bệnh nhân hành hung trong lúc hành nghề.
Đặc biệt, theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh thì người hành nghề y được phép tạm rời khỏi nơi làm việc trong trường hợp bị người khác đe dọa đến sức khỏe, tính mạng nhưng phải báo cáo ngay với người chịu trách nhiệm chuyên môn hoặc người trực lãnh đạo của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và với cơ quan công an hoặc chính quyền địa phương nơi gần nhất.
Bên cạnh các quyền cơ bản, người hành nghề y có nghĩa vụ phải kịp thời sơ cứu, cấp cứu, khám bệnh, chữa bệnh cho người bệnh (chỉ trừ 1 số trường hợp đặc biệt). Ngoài ra, người hành nghề y cần có thái độ đối xử bình đẳng với người bệnh, không để lợi ích cá nhân hay sự phân biệt đối xử ảnh hưởng đến quyết định chuyên môn của mình và chỉ được yêu cầu người bệnh chi trả các chi phí khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của pháp luật.
Trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh cho bệnh nhân cần giữ bí mật về tình trạng bệnh của họ, không lan truyền công khai những thông tin mà người bệnh đã cung cấp và hồ sơ bệnh án, trừ trường hợp người bệnh đồng ý chia sẻ thông tin.
Ngoài ra, khi phát hiện người hành nghề có hành vi lừa dối người bệnh hoặc vi phạm quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh thì người hành nghề có nghĩa vụ phải thông báo cho người có thẩm quyền để họ có phương án xử lý phù hợp.
Người hành nghề y có nghĩa vụ phải thực hiện đối với xã hội theo quy định tại Điều 47 của Luật Khám bệnh, chữa bệnh.
Theo đó, người hành nghề y phải tham gia cấp cứu, bảo vệ sức khỏe và giáo dục sức khỏe tại cộng đồng và chấp hành quyết định luân phiên có thời hạn của cơ quan quản lý trực tiếp; quyết định huy động, điều động của cơ quan, người có thẩm quyền về việc tham gia hoạt động khám bệnh, chữa bệnh khi có thiên tai, thảm họa, dịch bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A hoặc tình trạng khẩn cấp.
Xem thêm video được quan tâm:
Mức hưởng BHYT trái tuyến khi đi khám chữa bệnh năm 2023 cần biết.
