Người Hà Nội tất bật cho mâm cỗ tiễn ông Công, ông Táo. Thực hiện: Tuấn Tuấn
Người ta quan niệm một năm mở đầu bằng Tết Nguyên Đán và kết thúc bằng Tết ông Táo vào 23 tháng Chạp. Vì vậy, vào ngày 23 tháng Chạp hằng năm, các vị Táo Quân sẽ lên chầu Trời, báo cáo tất cả việc làm tốt và chưa tốt của con người trong một năm để Thiên đình định đoạt công-tội, thưởng-phạt phân minh.
Để được Táo Quân phù trợ, vào ngày này, người ta thường làm lễ tiễn đưa ông Táo về chầu trời rất long trọng.
Với ước mong có một năm mới hạnh phúc hanh thông, vào ngày các vị thần về chầu Trời người dân thường làm lễ tiễn biệt.
Đặc biệt, cá chép vàng được cho là phương tiện cho ông Công ông Táo cưỡi về trời.
Ngoài ra, biểu tượng “cá vượt Vũ môn” hay “cá chép hóa rồng” còn mang đậm ý nghĩa linh thiêng,...
... thể hiện tinh thần vượt khó, sự kiên trì, bền chí chinh phục để đi tới thành công.
Năm nay vì dịch bệnh vì thế người dân cũng hạn chế đi mua sắm để tiếp xúc chỗ đông người.
Nghi lễ cúng ông Công, ông Táo không cần chuẩn bị quá rườm rà nhưng mỗi vùng miền cũng sẽ có những nghi thức khác và lễ vật khác nhau. Thông thường, theo tục lệ cúng ông Táo, bên cạnh nhang đèn, giấy tiền, hoa tươi, mâm ngũ quả, mâm lễ mặn thì không thể thiếu những bộ mũ áo cho ông Công, ông Táo.
Đặc biệt, trong mâm lễ cúng ông Công, ông Táo không thể thiếu một thứ, đó là cá chép vàng. Bởi theo truyền thuyết, vào ngày 23 tháng Chạp, ông Công, ông Táo sẽ cưỡi cá chép hóa rồng lên thiên đình nên người dân thường chuẩn bị một đôi hoặc 3 con cá chép sống, thả trong chậu nước, cúng cùng các đồ lễ khác.
"23 tháng chạp là Tết Ông Công Ông Táo, theo dân gian thì hôm nay Ông Công Ông Táo về thiên đình báo cáo chuyện năm qua. Nhà nào cũng làm cơm tiễn các ông lên đường. Cơm cúng thì luôn có gà, chả nem, tôm hấp, xôi gấc, chim câu hầm nấm hương hạt sen, bát miến, và rau xanh. Không thể thiếu cành đào sớm và hoa tươi. Bây giờ thì cũng giản tiện đi nhiều, tôi chỉ phụ con dâu làm cơm còn lên món là do cháu tự liệu sức làm… Đây là truyền thống đấy! Con cháu biết chăm chút cho mâm cơm cúng ông bà, Táo quân thì người già như tôi cũng vui", bà Hoàng Thị Đễ (Dịch Vọng, Cầu Giấy) cho biết.
Sau khi cúng xong sẽ đem thả ở sông, ao, hồ, nghĩa là "phóng sinh" để đưa ông Táo về trời.
Phóng sinh cá chép ngày Tết ông Công, ông Táo không chỉ là một nét đẹp văn hóa mà còn thể hiện sự từ bi quý báu của người Việt Nam.
Thời điểm thích hợp nhất để làm lễ tiễn đưa là vào tối 22 hoặc sáng 23 tháng Chạp.
