Đây là vấn đề được Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Thu Ba đặt ra chiều qua 23/10, sau khi QH nghe Bộ trưởng Công an Lê Hồng Anh báo cáo về công tác phòng ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm; báo cáo công tác của Viện trưởng VKSND tối cao, Chánh án TAND tối cao; báo cáo của Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường về công tác thi hành án (THA).
Còn nhiều trường hợp bị oan
Theo Ủy ban Tư pháp, năm 2008, chất lượng công tác điều tra, truy tố và xét xử có nhiều tiến bộ so với năm trước. Tuy nhiên, Ủy ban lưu ý, báo cáo của Viện trưởng VKSND tối cao Trần Quốc Vượng cho thấy vẫn còn nhiều trường hợp bị khởi tố bị can nhưng sau đó được đình chỉ điều tra do không phạm tội. 11 trường hợp VKS truy tố nhưng tòa án tuyên không phạm tội. VKS đã bồi thường 1,5 tỷ đồng cho 15 người bị oan.
Bà Lê Thị Thu Ba đề nghị lý giải tại sao số người bị oan nhiều hơn số người được bồi thường? Số vụ VKS hủy quyết định khởi tố của cơ quan điều tra, không phê chuẩn bắt tạm giam, không phê chuẩn quyết định khởi tố bị can dù thấp hơn 2007 nhưng vẫn còn nhiều.
 Ông Trần Quốc Vượng. |
Bộ trưởng Công an cũng thừa nhận, một số cán bộ điều tra còn thiếu trách nhiệm, tiêu cực, vi phạm pháp luật. VKS trả hồ sơ, yêu cầu điều tra bổ sung, theo ông, nguyên nhân do trong giai đoạn điều tra, bị can không khai báo, nhưng khi chuyển hồ sơ sang VKS thì khai báo; việc đánh giá chứng cứ chưa thống nhất giữa CQĐT và VKSND. Mặt khác, một điều tra viên cùng lúc phải điều tra nhiều vụ dẫn tới nghiên cứu đánh giá chứng cứ chưa đầy đủ.
Tăng tính chất phức tạp các vụ án
Bộ trưởng Bộ Công an Lê Hồng Anh cho biết, số các vụ án năm nay giảm so với trước nhưng tính chất phức tạp hơn. Đó là sự đan xen giữa tội phạm hình sự, ma túy, kinh tế ngày một phức tạp, lập công ty để đòi nợ thuê. Tội phạm về kinh tế và môi trường ngày càng phức tạp. Người đứng đầu ngành công an cảnh báo, 70% KCN, 90% cơ sở sản xuất không có xử lý chất thải.
Bà Lê Thị Thu Ba đề nghị "Cần đánh giá, vi phạm về môi trường như vụ nhập 700 tấn rác thải ở TP.HCM, vụ Vedan xả nước thải ra sông Thị Vải, Hyundai Vinashin xả chất thải độc hại, vụ kênh Ba Bò, Miwon xả nước thải ra sông Hồng... chưa chỉ rõ trách nhiệm".
Cũng theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Thu Ba, các báo cáo này còn một số điểm hạn chế, như chưa nêu một cách toàn diện tình hình vi phạm trong cả nước. Dự báo tình hình vi phạm pháp luật và tội phạm trong những năm tới còn yếu.
Ngày 24/10, QH dành cả ngày để thảo luận những nội dung này.
Anh Đào