Sáng 29/6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, Quốc hội tiến hành biểu quyết thông qua Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) (sửa đổi).
Trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua toàn văn dự thảo luật, Quốc hội đã biểu quyết để ĐBQH lựa chọn 2 phương án về hưởng BHXH 1 lần. Kết quả biểu quyết cho thấy, có 456/470 ĐBQH tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 93,83%) lựa chọn Phương án 1 về hưởng BHXH 1 lần.
Sau đó, Quốc hội đã tiến hành biểu quyết để thông qua toàn văn dự thảo luật bằng hình thức biểu quyết điện tử. Kết quả cho thấy, có 454/465 ĐBQH có mặt tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 93,42%), Quốc hội thông qua Luật BHXH (sửa đổi).
Quốc hội biểu quyết thông qua toàn văn dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi).
Trước đó, trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật BHXH (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, về trợ cấp hưu trí xã hội, UBTVQH quyết định điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội trên cơ sở đề nghị của Chính phủ phù hợp với điều kiện phát triển KT-XH và khả năng của ngân sách nhà nước từng thời kỳ.
Về mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH để tính lương hưu, trợ cấp một lần (Điều 72) và Điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc (Điều 73), UBTVQH thấy rằng, UBTVQH xin phép Quốc hội cho giữ quy định như dự thảo Luật.
Liên quan đến việc hưởng BHXH 1 lần, ngày 18/6, UBTVQH đã xin ý kiến ĐBQH. Căn cứ kết quả xin ý kiến, UBTVQH xin phép Quốc hội cho tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật theo Phương án 1 là phương án được đa số ĐBQH lựa chọn và đây cũng là Phương án Chính phủ ưu tiên lựa chọn khi trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 6.
Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi).
Theo đó, người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày luật này có hiệu lực thi hành, đã chấm dứt tham gia BHXH, sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà cũng không tham gia BHXH tự nguyện, có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm, có đề nghị thì được hưởng BHXH 1 lần.
UBTVQH thấy rằng, phương án mà đa số ĐBQH lựa chọn có nhiều ưu điểm hơn như: Bảo đảm tính kế thừa quy định hiện hành, không làm ảnh hưởng nhiều đến gần 18 triệu người đang tham gia BHXH nên sẽ hạn chế gây xáo trộn trong xã hội; thể chế hóa đúng tinh thần của Nghị quyết số 28-NQ/TW…
Về chậm đóng, trốn đóng BHXH bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp (Điều 38 và Điều 39), biện pháp xử lý hành vi vi phạm về chậm đóng, trốn đóng BHXH bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp (Điều 40 và Điều 41), UBTVQH đã chỉ đạo rà soát để bảo đảm tránh chồng chéo trong hệ thống pháp luật, theo đó, đã bỏ quy định áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh tại Điều 40 và 41 của dự thảo luật. Bên cạnh đó, UBTVQH đã quy định trách nhiệm của cơ quan thanh tra trong việc xử lý việc chậm đóng, trốn đóng BHXH như thể hiện tại khoản 3 Điều 35 dự thảo luật.
Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi).
Bà Nguyễn Thúy Anh cũng cho biết, về khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm về BHXH (Chương IX từ Điều 128 đến Điều 132), để bảo đảm việc thực hiện trách nhiệm được giao, dự thảo Luật đã chỉnh lý để khắc phục tình trạng này và ghi nhận các nhiệm vụ, hoạt động mang tính quản lý nhà nước mà cơ quan bảo hiểm xã hội được thực hiện.
Ngoài ra, dự thảo luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý gồm 11 chương, 141 điều, (tăng 1 chương và 5 điều so với dự thảo Luật do Chính phủ trình; tăng 2 chương và 16 điều so với Luật hiện hành) cùng 9 nhóm điểm mới như: Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc; Mở rộng quyền lợi cho người tham gia BHXH như giảm điều kiện về số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu hằng tháng; người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng trợ cấp thai sản; Dành riêng 1 chương để quy định quản lý thu, đóng BHXH; làm rõ nội hàm và việc xử lý hành vi chậm đóng và hành vi trốn đóng; Quy định cụ thể về "mức tham chiếu" thay cho "mức lương cơ sở"….
Luật này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
