Tại buổi họp báo, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà đã công bố Quyết định số 766/2022/QĐ-CTN về đặc xá năm 2022 của Chủ tịch nước.
Quyết định về đặc xá năm 2022 nêu rõ, việc thực hiện đặc xá tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân dịp Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Thời gian đã chấp hành án phạt tù để xét đặc xá tính đến ngày 31/8/2022.
Về đối tượng đặc xá gồm: Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Về điều kiện để được đề nghị đặc xá, người đang chấp hành án phải đáp ứng được 7 điều kiện. Tiêu chí đầu tiên được xét đến là ý thức cải tạo tốt, được xếp loại từ khá trở lên; chấp hành án tù ít nhất 1/2 thời gian phạt hoặc 15 năm tù.... Nếu những người này được giảm thời gian chấp hành án phạt tù thì thời gian đó không được tính là đã chấp hành.
Một điều kiện khác là phạm nhân phải chấp hành xong hình phạt bổ sung là tiền: Phạm nhân thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác và lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt nên không thể thi hành tiếp phần còn lại cũng được xem xét. Riêng tội phạm tham nhũng cần thực hiện xong hết các nghĩa vụ này.
Người lập công, mắc bệnh hiểm nghèo, đau ốm thường xuyên, khuyết tật, từ đủ 70 tuổi trở lên, là lao động duy nhất trong gia đình có hoàn cảnh khó khăn, nữ phạm nhân có thai hoặc có con dưới 3 tuổi đang ở cùng... sẽ được xem xét đặc xá khi chấp hành ít nhất 1/3 hoặc 2/5 thời gian án tù hay 13 năm với tù nhân chung thân được giảm xuống án tù có thời hạn.
Quyết định đặc xá dịp Quốc khánh 2022 cũng quy định rõ 15 trường hợp sẽ không được đề nghị đặc xá, đơn cử như: Bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc; Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền; tội gián điệp; Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác; trước đó đã được đặc xá; có từ 2 tiền án trở lên; bị kết án phạt tù về tội phạm rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
Bên cạnh đó, các trường hợp khác như phạm tội giết người có tổ chức hoặc có tính côn đồ hoặc phạm tội một cách man rợ; hiếp dâm có tính chất loạn luân; hiếp dâm trẻ em (theo Bộ Luật Hình sự năm 1999) hoặc hiếp dâm người dưới 16 tuổi; Mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em (theo Bộ Luật Hình sự năm 1999) hoặc mua bán người dưới 16 tuổi hoặc đánh tráo người dưới 1 tuổi hoặc chiếm đoạt người dưới 16 tuổi… cũng không được đề nghị đặc xá dịp này.
Đây là năm thứ 2 liên tiếp thực hiện đặc xá theo Luật Đặc xá 2018. Năm 2021, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cũng ký quyết định đặc xá cho 3.026 phạm nhân đang chấp hành án, 3 người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù và 6 trường hợp đang hoãn chấp hành án phạt tù.
Thông tin thêm tới báo chí, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long cho biết, việc đặc xá là thể hiện tính nhân văn, nhân đạo và khoan hồng của pháp luật.
Thiếu tướng Nguyễn Văn Long nhấn mạnh: "Hàng nghìn người được đặc xá năm 2021 đã hưởng niềm vui, về với gia đình để làm lại cuộc sống, đa số họ đều chấp hành tốt các quy định".