Ở huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc cũ (nay là xã Sông Lô, tỉnh Phú Thọ), ít ai không biết đến chú Lê Đình Lan, sinh năm 1958 - Trưởng nhóm "Vì ngày mai Sông Lô". Nhiều năm qua, ông Lan là người tiên phong trong việc hỗ trợ, đồng hành cùng người nhiễm HIV và người nghiện ma túy trong hành trình điều trị, hòa nhập cộng đồng.
Ít ai nghĩ người đàn ông hiền lành, nhiệt tình ấy cũng từng phải đối mặt với cú sốc lớn nhất đời mình. ông Lan phát hiện nhiễm HIV từ năm 2008, sau một lần đi khám vì thấy sức khỏe giảm sút. "Khi nhận kết quả ban đầu, tôi không tin, xét nghiệm lại mấy lần. Các bác sĩ xác nhận đúng, tôi bị HIV”, ông kể.

Ông Lê Đình Lan dù đã gần 70 tuổi vẫn nhiệt tình với công việc hỗ trợ người nhiễm HIV, ông coi đây là trách nhiệm, là cách ông trả ơn cuộc đời và tiếp thêm hy vọng cho những người cùng cảnh.
Những ngày đầu sau khi biết mình nhiễm HIV, ông Lan rơi vào khủng hoảng. Trong làng, nhiều người cùng cảnh đã mất, ông nghĩ mình cũng khó tránh khỏi. Nhưng chỉ vài ngày sau khi uống thuốc, sức khỏe cải thiện rõ rệt. "Lúc đi lấy thuốc lần sau, tôi xin thêm tài liệu đọc, mới hiểu HIV không phải hết đường sống. Từ đó tôi xác định theo điều trị đến cùng", ông Lan nói.
Khi đã khỏe lại, ông bắt đầu tìm đến những người khác trong vùng, khuyên họ đi xét nghiệm, điều trị sớm. "Có người tôi vận động được, theo điều trị thì sống đến giờ vẫn khỏe. Có người chần chừ thì không kịp", ông Lan nhớ lại.
Nhóm "Vì ngày mai Sông Lô" sau đó được thành lập với Trưởng nhóm là ông Lê Đình Lan, ban đầu chỉ gồm vài người nhiễm HIV tự nguyện giúp đỡ nhau trong điều trị và ổn định tinh thần. Dần dần, nhóm phát triển, tập hợp thêm những người từng nghiện ma túy, thân nhân người nhiễm HIV và cả những tình nguyện viên quan tâm tới công tác phòng, chống HIV/AIDS.
Dưới sự dẫn dắt của ông Lan, nhóm hoạt động đều đặn, phối hợp cùng các cơ sở y tế và chính quyền địa phương để truyền thông, tư vấn, hỗ trợ người nhiễm HIV... Với nhiều người ở Sông Lô, đó không chỉ là một nhóm hỗ trợ, mà là nơi níu giữ niềm tin và nhân ái giữa những phận đời chịu nhiều thiệt thòi.
Được biết, những ngày đầu hoạt động, ông Lan cùng các thành viên nhóm “Vì ngày mai Sông Lô” gặp muôn vàn khó khăn. “Thời điểm ấy, người nhiễm HIV rất hoang mang, bi quan, sợ chết; nhiều gia đình tan vỡ, người thân xa lánh, xã hội còn nặng định kiến… Tôi phải kiên trì giải thích để họ hiểu rằng đây là bệnh có thể điều trị, không phải án tử. Có lúc tôi tự bỏ tiền túi đi vận động, thậm chí chở người bệnh đến bệnh viện. Tất cả chỉ vì cái tâm với công việc”, người trưởng nhóm xúc động chia sẻ.
Từ vài người đầu tiên, nhóm "Vì ngày mai Sông Lô" do ông Lan gây dựng dần hiện có gần 80 thành viên, hoạt động chủ yếu ở hai huyện Sông Lô và Lập Thạch. Ban đầu chỉ 8 - 9 người, sau tăng dần, giờ nhóm vẫn duy trì, hoạt động ổn định.

Ông Lê Đình Lan bay vào Đà Nẵng tham dự hội thảo về phòng chống HIV/AIDS năm 2023.
Làm công tác hỗ trợ người nhiễm HIV nhiều năm, ông Lan chứng kiến không ít hoàn cảnh thương tâm, trong đó, ông nhớ nhất về một phụ nữ ở xã Quang Yên (Vĩnh Phúc cũ) bị nhiễm HIV.
“Khi biết vợ mắc bệnh, người chồng rời đi theo người khác, để lại vợ một mình chống chọi với bệnh tật và sự kỳ thị. Chúng tôi đã cố gắng động viên, khuyên nhủ người vợ tiếp tục điều trị, nhưng tinh thần suy sụp, bệnh tiến triển nhanh, đến khi nhóm đưa vào viện thì đã quá muộn – chỉ vài ngày sau, người vợ ra đi mãi mãi”, ông Lan nghẹn ngào nhớ lại.
Nhìn lại chặng đường đã qua, ông Lan cho rằng nhận thức của xã hội về HIV nay đã khác rất nhiều. "Ngày trước, người bị HIV đi ăn cỗ, người ta tránh. Có người bị cho ngồi riêng một mâm, có người ăn vội rồi đứng dậy vì cùng bàn có người nhiễm HIV. Giờ khác rồi! Tôi dặn các thành viên nhóm: Phải gọn gàng, sạch sẽ, vui vẻ, giữ hình ảnh tốt. Người ta thấy mình sống tích cực thì sẽ quý trọng", ông nói.
Ở tuổi gần 70, ông Lan vẫn tiếp tục công việc dù sức khỏe đã giảm vì theo ông "tôi làm gì cũng đến nơi đến chốn, còn sức thì còn làm"... Đồng thời nhắn nhủ: "Với những người đang sống chung với HIV, điều quan trọng là phải tin vào chính mình. Hãy sống có trách nhiệm, hòa đồng, ăn uống, tập thể dục và giữ tinh thần tốt. Nếu mình sống tích cực, xã hội sẽ nhìn mình khác đi".
Xem thêm video được quan tâm:
Ba con đường lây nhiễm HIV/AIDS và các cách phòng tránh.