Ông Nguyễn Nam Liên, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Y tế) cho biết, mức giá viện phí điều chỉnh mới theo quy định tại Thông tư 37 của liên Bộ Y tế - Tài chính thực hiện từ ngày 1/3/2016 được tính chi phí trực tiếp và phụ cấp đặc thù. Còn từ 1/7/2016 sẽ tính thêm tiền lương của nhân viên y tế. Mức giá viện phí điều chỉnh trước mắt chỉ áp dụng thanh toán BHYT nên 25% dân số không có thẻ BHYT chưa bị ảnh hưởng.
Điều trị cho bệnh nhân tại BV đa khoa Hà Đông. Ảnh: TM
Trước mắt áp dụng cho nhóm người bệnh có thẻ BHYT
Theo ông Nguyễn Nam Liên, Thông tư liên tịch số 37 quy định thống nhất giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh (KCB) bảo hiểm y tế (BHYT) của 1.887 dịch vụ giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc sẽ được thực hiện theo hai lộ trình: mức giá gồm chi phí trực tiếp và phụ cấp đặc thù được thực hiện từ ngày 1/3 và mức giá gồm chi phí trực tiếp, phụ cấp đặc thù và tiền lương được thực hiện kể từ ngày 1/7. Một số bệnh viện là đơn vị tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư; các bệnh viện tư nhân được thực hiện mức giá gồm chi phí trực tiếp, phụ cấp đặc thù và tiền lương kể từ ngày 1/3.
Ông Nguyễn Nam Liên cũng cho biết, theo dự định giá viện phí đã được điều chỉnh từ tháng 11/2015, tuy nhiên việc tính tiền lương, phụ cấp vào giá đòi hỏi nhiều thời gian nên liên Bộ Y tế - Tài chính đã lùi thời gian ký ban thành thông tư.
“Việc chia thành 2 đợt (trừ bệnh viện tư được điều chỉnh gộp từ 1/3) điều chỉnh giá dịch vụ y tế để giảm tác động đến đời sống của người dân và chỉ số giá tiêu dùng. Tăng giá ở đây không phải là tăng chi phí để thực hiện các dịch vụ y tế mà là chuyển các khoản chi trước đây được Nhà nước bao cấp cho các bệnh viện vào giá sang hỗ trợ người dân tham gia BHYT” - ông Liên cho biết thêm.
Thông tư này trước mắt áp dụng cho nhóm người bệnh có thẻ BHYT. Mức độ tác động đến các nhóm có khác nhau, cụ thể: khoảng 23,7 triệu người là người nghèo, trẻ dưới 6 tuổi và các đối tượng chính sách xã hội có thẻ BHYT không bị ảnh hưởng bởi đây là nhóm được cấp thẻ BHYT miễn phí, khi đi KCB được thanh toán 100%. Với người cận nghèo, nhóm này đã được ngân sách hỗ trợ tối thiểu 70%, có địa phương còn hỗ trợ 80-90% để tham gia BHYT. Khi đi KCB họ cũng được quỹ BHYT thanh toán 95% chi phí, chỉ phải đồng chi trả 5% nên mức độ tác động không nhiều.
Đối với nhóm phải đồng chi trả 20% có bị ảnh hưởng, tuy nhiên mức độ ảnh hưởng không nhiều. Trước đây, khi chưa tính đủ giá, người bệnh thường phải trả thêm, nay được tính đủ thì sẽ không phải trả thêm. Mặt khác, từ ngày 1/1/2015, người tham gia BHYT từ 5 năm liên tục trở lên đi KCB đúng tuyến, khi số tiền đồng chi trả trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở thì chỉ phải thanh toán tối đa 6 tháng lương cơ sở. Tuy nhiên, theo ông Liên, trong tương lai, người không có thẻ BHYT cũng phải áp dụng theo mức giá mới, do đó Bộ Y tế khuyến khích người chưa có thẻ nên tham gia BHYT (hiện tỷ lệ tham gia BHYT của cả nước đạt 77%).
Không được điều chỉnh giá dịch vụ KCB theo yêu cầu
Theo ông Nguyễn Nam Liên, với việc điều chỉnh giá này, Bộ Y tế yêu cầu các bệnh viện tạm thời không được điều chỉnh giá dịch vụ KCB theo yêu cầu, giá của các dịch vụ kỹ thuật trên các máy xã hội hóa. Các cơ sở cũng phải công khai phần chênh lệch giữa 2 loại giá: do BHYT chi trả và các máy xã hội hóa; thực hiện giảm phần chênh lệch phải nộp đối với người bệnh có thẻ BHYT.
Ví dụ, giá khám bệnh theo yêu cầu của bệnh viện hạng I đang quy định là 50.000 đồng, giá trước đây là 20.000 đồng, người bệnh có thẻ BHYT phải nộp phần chênh lệch thêm là 30.000 đồng, ngoài phần đồng chi trả. Từ ngày 1/7, giá khám bệnh là 39.000 đồng, người bệnh sẽ phải nộp phần đồng chi trả, nộp thêm phần chênh lệch là 11.000 đồng.
Hoặc bệnh viện thực hiện xã hội hóa 1 máy CT Scanner 64 dãy, giá chụp (gồm cả thuốc cản quang, cả khấu hao) là 2,5 triệu đồng - trong khi giá BHYT chi trả là 1,7 triệu đồng; vì thế, ngoài phần đồng chi trả người bệnh phải nộp thêm phần chênh lệch thêm là 800.000 đồng. Kể từ ngày 1/3, khi viện phí tăng thì ngoài phần đồng chi trả, người bệnh chỉ phải nộp thêm phần chênh lệch là 333.000 đồng và từ ngày 1/7 là 234.000 đồng.
Việc tính tiền lương, phụ cấp vào giá sẽ thay đổi tư duy của cán bộ y tế khi chính BHYT và người bệnh là người trả lương cho mình. Nếu không nâng cao chất lượng dịch vụ, lấy người bệnh làm trung tâm phục vụ, bệnh viện phục vụ tốt, chất lượng tốt thì bệnh nhân không đến KCB, không có nguồn tài chính để chi trả tiền lương và hoạt động. Hơn nữa, việc điều chỉnh giá viện phí giúp các bệnh viện có chi phí để sửa chữa, nâng cấp, cải tạo, mở rộng khu vực khám bệnh; mua sắm trang bị điều hòa, máy tính, các bộ dụng cụ khám bệnh đa khoa, chuyên khoa, bàn, ghế, giường, tủ, mua chăn ga gối đệm, phát triển, triển khai các kỹ thuật mới... thì sẽ nâng cao được chất lượng điều trị.
Bộ Y tế vừa có văn bản gửi UBND các tỉnh thành, đề nghị tỉnh thành nào chưa lập quỹ khám chữa bệnh cho người nghèo theo yêu cầu năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ thì lập ngay để hỗ trợ người nghèo, người bị bệnh dài ngày của địa phương đi khám chữa bệnh.