Hành trình gian khó đi tìm đôi chân bình thường
Bệnh nhân Q. (20 tuổi, quê Lạng Sơn), bị viêm cột sống dính khớp biến dạng nặng nề khiến khớp gối bị cứng, khớp háng dạng ngang nên đôi chân của em như 2 càng cua…
Trước phẫu thuật, BN phải dùng gậy chống rồi đu người về phía trước để di chuyển
Theo lời kể, ngay từ khi 4 tuổi, em đã không giống những đứa trẻ bình thường khác. Khớp gối của em bị cứng, không gập vào được, những bước đi lê trên mặt đất. Gia đình đưa em đến một cơ sở y tế để điều trị. Trải qua cuộc phẫu thuật lần thứ nhất vào năm 4 tuổi nhưng tình trạng bệnh không thuyên giảm, những bước đi ngày càng khó khăn, đến tuổi đi học, em không tự đến trường được như các bạn cùng trang lứa.
Đến năm 15 tuổi, em tiếp tục trải qua một cuộc phẫu thuật khớp gối bên phải. Sau mổ, em thấy chân bị đau nên không vận động nhiều, dẫn đến các cơ bị teo khiến em phải nằm liệt giường. Mọi sinh hoạt cá nhân từ tắm, đến vệ sinh… của em đều phải nhờ sự trợ giúp của bố mẹ. Việc học của em cũng dừng và dang dở vào lúc đó. Hơn 1 năm sau tình trạng liệt giường đó, gia đình quyết tâm đưa em đi tập phục hồi chức năng. Việc tập phục hồi chức năng có tiến triển, giúp em dùng gậy để tự di chuyển được…
Ca phẫu thuật phức tạp mang lại đôi chân thẳng cho bệnh nhân
Tháng 11/2020, gia đình đã đưa em đến BVTWQĐ 108 để khám với hy vọng các bác sĩ nơi đây sẽ có biện pháp điều trị cho em.
Các bác sĩ tiến hành phẫu thuật thay khớp háng
Mặc dù, bệnh viện đã tiếp nhận và điều trị nhiều ca viêm cột sống dính khớp nặng, thậm chí là dính khớp gây gù “lưng tôm” rất phức tạp. Nhưng đây là ca đầu tiên mà viêm cột sống dính khớp biến dạng nặng nề, khác thường. Khớp háng bị dính khiến 2 chân biến dạng, xoay cả ra ngoài: chân phải dạng 90 độ, chân trái dạng khoảng 80 độ. Với bệnh nhân viêm cột sống dính khớp thông thường vẫn có thể tự đi được hoặc dùng nạng, nhưng trường hợp bệnh nhân Q. phải dùng gậy chống để đu người ra phía trước.
TS. Nguyễn Quốc Dũng - Phó Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật khớp, phẫu thuật viên của ca mổ chia sẻ: “Đây là một ca bệnh rất phức tạp, chúng tôi mổ và thay khớp háng 2 chân đồng thời cho bệnh nhân và phải lựa chọn đường mổ trước - ngoài. Đây không phải là đường mổ thông thường, nhưng với trường hợp của bệnh nhân Q., chúng tôi lựa chọn đường mổ này để có thể quan sát được hết bờ ổ cối, cổ xương đùi dính chặt, giúp đảm bảo cắt xương, lắp khớp chính xác nhất cũng như kiểm soát tốt phần mềm mặt trước và mặt ngoài khớp háng”.
Bác sĩ cũng cho hay, bên cạnh khó khăn về xương thì phần mềm xơ cứng cũng là yếu tố cần tính đến khi lên kế hoạch phẫu thuật. Do khớp háng của bệnh nhân dính từ lâu, phần mềm co rút nên khi thay khớp phải làm sao cân bằng phần mềm tốt đảm bảo khớp nhân tạo thật vững, để sau mổ, bệnh nhân vẫn vận động bình thường. Chính vì bệnh cảnh khá phức tạp, tiên lượng ca bệnh sẽ khó khăn nên các bác sĩ phải chuẩn bị, tính toán kỹ lưỡng.
Do chân của bệnh nhân khuỳnh rất rộng, không vào được lồng CT nên không chụp được CT để đánh giá hết cấu trúc và biến dạng xương. Vì vậy, các bác sĩ phải hoàn toàn dựa vào kinh nghiệm trên những phim Xquang thông thường. Ngoài ra, bệnh nhân không thể nằm nghiêng được do khớp háng cứng ở tư thế dạng nên các bác sĩ phải tính toán, kê kích bàn mổ để làm sao có thể cố định vững bệnh nhân ở tư thế nghiêng. Thậm chí trước mổ các bác sĩ đã nằm thử trên bàn mổ để tìm cách kê bàn làm sao để bệnh nhân có thể nằm để mổ được…
Bác sĩ thăm khám lại cho bệnh nhân sau phẫu thuật
Cuối cùng thì ca phẫu thuật đã thành công. Sau mổ, hai chân và khớp háng của bệnh nhân duỗi thẳng, cổ chân, khớp gối và khớp háng không có dấu hiệu tổn thương thần kinh. Sau 2 ngày phẫu thuật, bệnh nhân đã đứng lên được và gần 2 tuần sau phẫu thuật, em bắt đầu chập chững những bước đi đầu tiên. Hiện tại, bệnh nhân đang tiếp tục được chăm sóc, tập luyện tích cực phục hồi chức năng.
Sau 2 tuần phẫu thuật, bệnh nhân đã tập những bước đi bằng đôi chân thẳng đầu tiên trong đời.
